Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông) đưa tin, vừa qua, một nhóm nghiên cứu chính sách ủng hộ độc lập của Đài Loan đã kêu gọi lãnh đạo đảo này cho Mỹ thuê đảo Ba Bình (nằm trong quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam, hiện đang bị Đài Loan chiếm đóng trái phép).
SCMP cho biết, động thái của nhóm nghiên cứu Đài Loan giống như một "quả bom", nếu phát nổ chắc chắn sẽ khiến tình hình trên Biển Đông càng thêm căng thẳng.
SCMP trích dẫn nguồn giấu tên cho biết, một số nhà nghiên cứu thuộc nhóm này cho rằng việc xây dựng căn cứ trên đảo Ba Bình sẽ có lợi đối với Washington nếu Mỹ tiếp tục đối đầu với Trung Quốc trên Biển Đông.
Tàu chiến Mỹ tuần tra trên Biển Đông. Ảnh: EPA-EFE.
Lí do được nguồn tin trên đưa ra là Bắc Kinh đã thiết lập trái phép nhiều căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo trong khu vực, trong khi đó Washington - do không có căn cứ quân sự trên Biển Đông - chỉ có thể đưa tàu chiến đến tuần tra để hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc.
Nhóm đề xuất ý tưởng ngang nhiên cho rằng, việc cho quân đội Mỹ thuê đảo Ba Bình không chỉ có lợi thế về quân sự đối với Mỹ, mà còn gián tiếp giúp Đài Loan giữ được quyền kiểm soát (trái phép) đảo này.
SCMP dẫn lời nguồn tin quốc phòng của Đài Bắc cho biết, đề xuất này đã nhận được sự ủng hộ của một số quan chức quốc phòng Đài Loan. Tuy nhiên, rất khó có khả năng Cơ quan Quốc phòng Đài Loan sẽ thông qua đề xuất này, bởi "nó không chỉ gia tăng căng thẳng trên Biển Đông và trong khu vực, mà còn đem đến nhiều rủi ro cao đối với Đài Loan".
"Đây không phải lần đầu tiên chúng tôi nhận được những đề xuất như vậy", nguồn tin trên cho biết đề xuất này từng được đưa ra sau khi bà Thái Anh Văn của Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) trở thành lãnh đạo đảo Đài Loan.
Cựu Lãnh đạo Cơ quan Quốc phòng Đài Loan Feng Shih-kuan từng bác bỏ đề xuất triển khai quân đội trên Đảo Ba Bình thuộc quần đảo Trường Sa hồi năm 2016. Ảnh: CNA
Khi đó, Đài Loan đang chờ phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế Thường trực tại Hague, Hà Lan trong vụ kiện Philippines-Trung Quốc về Biển Đông.
Đảo Ba Bình là đảo có diện tích tự nhiên lớn nhất quần đảo Trường Sa. Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Việt Nam cũng đã nhiều lần lên tiếng phản đối các hoạt động phi pháp của phía Đài Loan tại Ba Bình.
Mới đây, ngày 31/5/2018, trả lời câu hỏi của phóng viên liên quan đến việc Đài Loan tiến hành diễn tập bắn đạn thật tại đảo Ba Bình, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nêu rõ:
"Mọi hoạt động của Đài Loan tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam bao gồm việc Đài Loan tổ chức diễn tập bắn đạn thật từ ngày 23 – 25/5/2018 ở Ba Bình thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam đối với quần đảo này, đe dọa hòa bình, ổn định, an toàn, an ninh hàng hải, gây căng thẳng và làm phức tạp tình hình ở Biển Đông."
Việt Nam cũng đã cương quyết yêu cầu phía Đài Loan không để tái diễn các hành động tương tự.