Theo lời kể của mẹ bé, gia đình vẫn thường xuyên vệ sinh mũi họng cho con bằng nước muối sinh lý (dung dịch natri chloride 0,9%) đựng trong lọ nhỏ. Hôm xảy ra sự việc, bé được đưa về nhà bà ngoại chơi, khi thấy con bị sổ mũi mẹ bé lấy lọ thuốc nhỏ mũi còn nguyên nhãn mác để nhỏ cho con. Tuy nhiên, dung dịch bên trong không phải là thuốc mà là axit chloaxetic 80% thường để tẩy nốt ruồi.
“Khi nhỏ thuốc vào mũi cho cháu thấy có khói trắng mỏng bốc lên từ mũi, con khóc thét. Gia đình hốt hoảng không hiểu tại sao, hỏi ra mới biết dì cháu mua axit về dùng nhưng lại đổ sang lọ nước nhỏ mũi (còn nguyên nhãn mác) cho dễ sử dụng và để luôn vào tủ thuốc của gia đình mà không hề có cảnh báo gì...”- người mẹ trẻ nhớ lại.
Quá hoảng sợ mà không kịp sơ cứu gì, gia đình đã đưa con vào BV ở địa phương rồi được chuyển lên Viện Bỏng Quốc gia điều trị trong tình trạng niêm mạc mũi họng phù nề, tổn thương hoại tử trắng, sung huyết, tiết dịch mạnh. Vùng má phải có hai vết bỏng do axit (theo hình nước chảy) xuống vùng dưới cằm cổ, hoại tử da độ II, III..
Sau một thời gian điều trị ổn định, gần đây thấy con cứ có biểu hiện khó thở, phải thở bằng miệng, ăn uống khó khăn nên gia đình đưa trẻ đến BV Tai Mũi Họng Trung ương thăm khám.
Hình ảnh tổn thương ở mũi và má trẻ do axit gây ra.
ThS.BS Nguyễn Nhật Linh – Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ, BV Tai Mũi Họng Trung ương cho biết, lúc vào viện, tiền đình mũi trái của trẻ bị hẹp, hốc mũi phù nề nên khó quan sát, việc thở bằng mũi bên trái khó khăn. Trên má cháu bé có 2 vết sẹo to và khá dài do axit chảy xuống.
Với trường hợp trẻ nhỏ thế này, BS. Linh cho hay, chưa thể đánh giá được chức năng ngửi nhưng cũng không quá đáng ngại vì ít bị ảnh hưởng, trẻ vẫn có khả năng ngửi được.
Các bác sĩ đã hội chẩn cùng đoàn chuyên gia nước ngoài (hiện đang có chương trình khám, tư vấn, phẫu thuật cho bệnh nhân tại BV Tai Mũi Họng Trung ương), và chẩn đoán trẻ bị sẹo hẹp tiền đình mũi trái sau khi bỏng axit. Từ đó, các bác sĩ đi đến quyết định tiến hành phẫu thuật chỉnh hình sẹo hẹp mũi trái cho trẻ.
"Các chuyên gia đã tiến hành nội soi tách dính cuốn dưới và vách ngăn 2 bên, rạch phần sẹo cửa mũi trái, mở rộng cửa mũi. Tiếp đó, đặt ống nong bằng silicon vào hốc mũi 2 bên cho trẻ trong vòng một tháng. Đây là một trường hợp tương đối phức tạp vì nguy cơ sẹo hẹp tiền đình mũi có tỉ lệ tái phát rất cao. Các nghiên cứu ở nước ngoài cũng cho thấy rõ điều này"- chuyên gia phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ cho hay.
Do đó, các bác sĩ đã phải tiêm thuốc chống sẹo lồi cho trẻ trong quá trình phẫu thuật. Và sau phẫu thuật, trẻ tiếp tục được tiêm định kỳ thuốc chống sẹo lồi mỗi tháng một lần trong vòng 6 tháng. Đồng thời, các bác sĩ sẽ theo dõi, xem xét mức độ tiến triển của bệnh nhi để có kế hoạch điều trị tiếp theo đạt hiệu quả như mong muốn.
ThS.BS Nguyễn Nhật Linh thăm khám cho bệnh nhân.
Cẩn trọng với các loại hóa chất, tuyệt đối không để chung tủ thuốc
Trên thực tế đã có rất nhiều thông tin cảnh báo về các trường hợp trẻ ngộ độc do uống nhầm hóa chất đựng vào các chai nước lọc, nước ngọt hoặc cha mẹ nhỏ nhầm axit, cồn 90 độ vào mũi, miệng trẻ... trong đó không ít ca rơi vào tình trạng cấp cứu nguy kịch tính mạng.
Với trường hợp bỏng axit như cháu bé này do không được sở cứu ban đầu nên tổn thương khá sâu và phức tạp. BS. Linh tư vấn, cha mẹ cần bình tĩnh, có thể sơ cứu ban đầu bằng cách làm loãng axit tại vị trí tổn thương đó đi bằng cách dùng đúng loại nước muối sinh lý để nhỏ vào mũi cho trẻ. Ngoài ra còn có nước vôi loãng cũng giúp trung hòa axit, hạn chế tổn thương do axit gây ra.
BS. Linh cảnh báo, các bậc phụ huynh cần xem kỹ nhãn mác, cách sử dụng bất cứ thuốc gì trước khi dùng cho trẻ nhỏ và không nên sử dụng thuốc mà mình không được kiểm soát. Người lớn khi sang, chiết các dung dịch dùng ngoài phải dán nhãn mác cẩn thận cần để riêng biệt, xa tầm với của mọi người, nhất là trẻ em. Tuyệt đối không để chung các loại hóa chất trong tủ thuốc gia đình hoặc ở vị trí dễ lấy do tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc cao.
Ngoài ra, để tránh nhầm lẫn, không nên để thuốc, hoá chất gần thức ăn, thức uống; không cất giữ hóa chất nếu không cần đến; nhất là không nên nói dối với trẻ thuốc là kẹo, vì sau này trẻ nghĩ các loại thuốc là kẹo, có thể ăn và bị ngộ độc. Tránh cất giữ các loại hóa chất, nước tẩy rửa gia dụng trong các vỏ chai vốn đựng nước uống, nước ngọt khiến trẻ nhầm tưởng là nước uống được....
Được sự đồng ý của Bộ Y tế, đoàn bác sĩ, chuyên gia phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ thuộc Hội Phẫu thuật Tạo hình và Thẩm mỹ vùng mặt (Hoa Kỳ) đã đến BV Tai Mũi Họng Trung ương khám, tư vấn và phẫu thuật từ ngày 20 đến ngày 24/10/2019.
Đây là lần thứ 15 các chuyên gia của Hội đã đến BV Tai Mũi Họng Trung ương để cùng các bác sĩ tại đây khám, tư vấn, hội chẩn và phẫu thuật cho những bệnh nhân có nhu cầu thẩm mỹ, tạo hình vùng tai - mũi - họng và đầu - mặt - cổ.
Bên canh đó, các chuyên gia nước ngoài cũng đã có những buổi trao đổi thông tin, cập nhật kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm điều trị cho các bác sĩ Việt Nam. Thông qua chương trình này, nhiều bệnh nhân đã được hưởng lợi, các y bác sĩ đồng thời thu nhận nhiều kinh nghiệm quý giá phục vụ cho công tác khám chữa bệnh cho người dân ngày càng tốt hơn.