1. Thất bại của HLV Hoàng Anh Tuấn với U18 Việt Nam vừa qua - khi thua cả Campuchia để bị loại tủi hổ, nếu đem so với thất bại gần hai năm về trước của HLV Hữu Thắng với U22 Việt Nam ở SEA Games 2017, cái nào đau đớn hơn?
Đấy là câu hỏi quá khó, bởi nếu như thất bại ngày nào của HLV Hữu Thắng gây sự thất vọng cực kỳ lớn lao bởi bóng đá Việt Nam ngày ấy đang sở hữu một lứa cầu thủ trẻ cực kỳ tài năng, với lứa U19 HAGL đình đám, cùng lứa U20 từng lọt vào tận World Cup U20 của chính HLV Hoàng Anh Tuấn, thì thất bại của lứa U18 năm nay, chính là thất bại của lứa cầu thủ đang được kỳ vọng nối tiếp thành công của chính lứa cầu thủ ngày nào Hữu Thắng nắm trong tay.
Cả hai lứa cầu thủ ấy đều được người hâm mộ bóng đá nước nhà đặt sự kỳ vọng rất lớn. Lớn đến mức chỉ cần thất bại trước bất cứ đối thủ nào cũng bị đánh giá là thất vọng, chứ đừng nói đến việc bị loại ngay sau vòng bảng của giải Đông Nam Á - "vùng trũng" mà thầy trò HLV Park Hang-seo đã vượt ra khỏi từ lâu. Trong mắt người hâm mộ, châu Á mới là đích đến của bóng đá Việt Nam sau những thành công vượt trội suốt gần 2 năm qua.
Thất bại và thành công cách nhau bao xa? Câu trả lời của HLV Park Hang-seo cho Hữu Thắng là hơn 4 tháng một chút. Và quan trọng nhất, từ trận thua 0-3 trước Thái Lan của U22 Việt Nam ở SEA Games 17 đến trận khai màn giải U23 châu Á 2018, những nhân tố trẻ mà HLV Hoàng Anh Tuấn dày công đào tạo chính là sự khác biệt lớn nhất giữa thành công mang tên Park Hang-seo, và thất bại mang tên Hữu Thắng.
Nếu như U22 Việt Nam của Hữu Thắng ra sân gặp Thái Lan với quá nửa đội hình là các cầu thủ U19 HAGL, gồm Xuân Trường, Tuấn Anh, Văn Toàn, Công Phượng, Hồng Duy và Văn Thanh, thì U23 Việt Nam của thầy Park ra sân gặp Hàn Quốc với quá nửa là các học trò của HLV Hoàng Anh Tuấn ở U20 Việt Nam dự World Cup, với hai Tiến Dũng, Đình Trọng, Văn Hậu, Quang Hải và Đức Chinh, trong khi đó lứa U19 HAGL chỉ còn lại Văn Thanh, Xuân Trường và Công Phượng.
Tin dùng lứa cầu thủ trẻ tài năng từng "lận lưng" kinh nghiệm chinh chiến ở World Cup chính là sự khác biệt làm nên thành công của HLV Park Hang-seo, bên cạnh việc tạo ra được lối chơi phát huy được thế mạnh của những cầu thủ ấy, cũng như sự kết hợp nhuần nhuyễn với lứa U19 tài năng ngày nào của HAGL.
2. Thất bại của HLV Hoàng Anh Tuấn với U18 Việt Nam khi 3 năm liền đều bết bát là điều không không thể chối cãi. Nhưng cũng phải công nhận rằng từ sau lứa "thế hệ vàng" đầy tài năng từng dự World Cup U20 năm nào, bóng đá Việt Nam suốt vài năm qua không hề sản sinh thêm bất cứ cầu thủ nào đủ sức nối gót các đàn anh. Những Lê Bình Minh, Trần Bảo Toàn, Phạm Xuân Tạo đều từng được kỳ vọng, để rồi đáp lại bằng sự thất vọng.
Suốt hơn một năm rưỡi qua, U23 Việt Nam không nhận được thêm bất cứ sự bổ sung chất lượng nào từ công tác đào tạo trẻ. Trong đội hình ra sân ở trận thắng 4-0 của U23 Việt Nam trước Thái Lan ở Mỹ Đình hồi tháng Ba, ngoài Triệu Việt Hưng ra, cả 10 cái tên còn lại đều là thành viên của lứa U20 cùng HLV Hoàng Anh Tuấn dự World Cup năm nào.
Bên cạnh đó, các lứa cầu thủ trẻ sau Quang Hải, Văn Hậu hầu như không nhận được sự quan tâm tích cực của VFF, với những đợt tập trung dài ngày, những kỳ tập huấn tại nước ngoài như lứa U19 HAGL và U20 của HLV Hoàng Anh Tuấn. Thay vào đó chỉ là những đợt tập trung ngắn ngày trước giải. Thêm vào đó là việc các CLB khó khăn hơn nhiều trong việc nhả người làm nhiệm vụ quốc gia.
HLV Park Hang-seo từng nói rằng vấn đề không phải là bóng đá Việt Nam có đủ sức dự World Cup hay không, mà vấn đề là bóng bóng đá Việt Nam có sẵn sàng hay không. Muốn sẵn sàng, bóng đá Việt Nam phải tạo cơ hội cho các cầu thủ trẻ bằng sự cọ sát, trui rèn. Và hiện tại, khi cả HAGL lẫn CLB Hà Nội đều đang "hết vốn" ở lứa trẻ, thì công tác ấy hầu như đang rơi tõm vào hư vô.
Các cầu thủ trẻ đàn em của Quang Hải, Văn Hậu... đều không nhận được sự ưu tiên của CLB để được ra sân thi đấu. Số trận thi đấu chính thức của các cầu thủ trẻ ít đi, tất yếu kinh nghiệm, bản lĩnh của họ cũng không thể bằng được các lứa đàn anh.
U23 Việt Nam vẫn phải hoàn toàn trông chờ vào "lứa World Cup" hai năm về trước.
VFF cực kỳ sốt sắng với mục tiêu vô địch SEA Games năm nay, bởi ai cũng hiểu rằng lứa U20 ngày nào của HLV Hoàng Anh Tuấn chỉ còn cơ hội cuối cùng này để thực hiện mục tiêu là nỗi khát khao hàng vài chục năm qua của bóng đá Việt Nam, còn sau đấy thì...
Những hành động cần thiết nhất để tăng cường chất lượng cho cầu thủ trẻ như tạo cơ hội ra sân cho họ bằng hệ thống giải đấu trẻ chỉnh chu và đầu tư hơn, như tăng cường số lượng các đội tham dự các giải đấu dưới V.League, tạo nên sự va chạm cần thiết của lứa cầu thủ trẻ đều đã được nhìn ra, nhưng để thực hiện thì vẫn còn quá mông lung, xa vời. Thay vào đó là sự đầu tư hết mức cho lứa "thế hệ vàng", để tranh thủ "vợt" thành tích.
Ngày ấy, đến Quang Hải, Đình Trọng còn bị "vứt xó" ở SEA Games 2017, thì ngày nay, việc các cầu thủ trẻ không nhận được nhiều sự quan tâm, đầu tư e rằng cũng bình thường.
Và cứ như thế, trách HLV Hoàng Anh Tuấn có phải là oan uổng hay không?