iPhone mới - Sức hút đang dần tan biến?
"Thỉnh thoảng, một sản phẩm mang tính cách mạng xuất hiện và thay đổi mọi thứ", CEO của Apple là Steve Jobs đã từng nói như vậy khi ông giới thiệu chiếc iPhone đầu tiên vào năm 2007. Ông đã đúng; thế giới sau đó đã thay đổi hoàn toàn. Nhưng còn iPhone 16? Chẳng có gì đặc biệt.
Mẫu điện thoại mới nhất, được bán ra vào tháng 9, đã có một khởi đầu chật vật. Chuyên gia phân tích Ming-Chi Kuo của Apple ước tính doanh số đặt hàng trước vào cuối tuần đầu tiên đã giảm gần 13% so với doanh số cuối tuần đầu tiên của iPhone 15 vào năm ngoái.
iPhone 15 cũng có một khởi đầu không mấy ấn tượng: từ tháng 1 đến tháng 3, Apple báo cáo doanh thu điện thoại giảm 10% so với cùng kỳ năm trước.
Trong 17 năm kể từ khi chiếc iPhone đầu tiên ra mắt, việc ra đời một chiếc iPhone mới đã từ một sự kiện công nghệ được mong đợi nhất năm trở thành một bản cập nhật phần mềm được gói trong lớp vỏ bóng bẩy.
Thay thế cho nó là một làn sóng mới, là lúc những chiếc iPhone cũ lên ngôi. Theo Counterpoint Research, thị trường điện thoại thông minh đã qua sử dụng (điện thoại tân trang) toàn cầu đã tăng trưởng 5% mỗi năm từ năm 2021 đến năm 2022. Apple chiếm một nửa thị trường điện thoại bán lại vào năm 2022.
Theo công ty phân tích thị trường International Data Corporation, hãng chiếm khoảng 1/4 số điện thoại thông minh mới được xuất xưởng trên toàn cầu vào cuối năm 2023. (Công ty cũng bán các sản phẩm đã qua sử dụng của riêng mình.)
Tại châu Âu, khoảng 43% người dân đã từng sở hữu một chiếc điện thoại đã qua sử dụng, theo một cuộc khảo sát năm 2023 do Vodafone và Recommerce Group thực hiện.
Zion Market Research ước tính rằng tại Mỹ, thị trường điện thoại đã qua sử dụng có thể tăng trưởng khoảng 13% mỗi năm cho đến năm 2032.
Thị trường điện thoại cũ lên ngôi
Ông Glen Cardoza, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại Counterpoint, cho biết có một số yếu tố đang thúc đẩy cuộc cách mạng điện thoại đã qua sử dụng. Mọi người nhận thức rõ hơn về dòng điện thoại này, nhờ các chiến dịch quảng cáo và truyền miệng.
Chất lượng sửa chữa và bảo hành từ những người bán điện thoại cũ đã được cải thiện, khiến việc mua điện thoại ít rủi ro hơn. Một số người mua hàng quan tâm đến tác động môi trường, nhưng giá cả cao là mối quan tâm hàng đầu. "Với những cải tiến gia tăng giữa các phiên bản điện thoại thông minh mới, ngày càng nhiều người tiêu dùng cảm thấy rằng các lựa chọn cũ vẫn tốt hơn", ông Cardoza chia sẻ qua email. "Họ không ngại sử dụng một mẫu máy cũ rẻ hơn và có hầu hết các tính năng mới nhất."
Các công ty bán điện thoại cũ cho rằng đây là thời điểm để họ nắm bắt cơ hội. Back Market, một chợ điện tử chuyên bán các thiết bị đã qua sử dụng có trụ sở tại Pháp, đã huy động được hơn 1 tỷ USD và đang trên đà có lợi nhuận lần đầu tiên tại châu Âu trong năm nay, CEO Thibaud Hug de Larauze cho biết.
Trong một cuộc họp báo gần đây, ông tiết lộ rằng công ty đã phục vụ 15 triệu khách hàng và bán được 30 triệu sản phẩm, cho thấy Back Market đã có một lượng lớn người mua hàng lặp lại trong 10 năm qua.
Điện thoại chiếm phần lớn doanh số bán hàng của Back Market, nhưng công ty cũng bán các mặt hàng khác, bao gồm đồng hồ thông minh, tai nghe, máy tính xách tay và máy chơi game console.
Tương lai nào cho đồ công nghệ đã qua sử dụng?
Ông Hug de Larauze cực kỳ lạc quan về tương lai của công nghệ đã qua sử dụng. Ông dự đoán rằng trong vòng 10 năm tới, 90% người trưởng thành có thể sẽ mua các sản phẩm đã qua sử dụng hoặc chọn sửa chữa thiết bị của họ thay vì mua thiết bị mới.
Ông Hug de Larauze ví cuộc cách mạng điện thoại tân trang với những thay đổi trong doanh số bán ô tô. Ý tưởng mua một chiếc ô tô đã qua sử dụng và sửa chữa nó khi các bộ phận bị hỏng đã trở nên bình thường. Nếu điện thoại cũng là một khoản đầu tư kém như vậy, tại sao không mua một thứ gì đó phải chăng hơn mà vẫn hoàn thành công việc?
Back Market gần đây đã chạy chương trình khuyến mãi điện thoại bí ẩn. Với 249 USD hoặc 299 Euro, khách hàng có thể mua một chiếc iPhone hoặc Android tân trang mà không cần biết mẫu máy mình sẽ nhận được. Những chiếc điện thoại đã được bán hết trong vòng hai giờ ở Pháp và chỉ vài ngày ở Mỹ, ông Hug de Larauze cho biết. Back Market không cung cấp tổng số điện thoại đã bán được trong thời gian diễn ra chương trình khuyến mãi, nhưng ông Hug de Larauze tiết lộ doanh số đã vượt quá kỳ vọng của công ty. Điều đó cho thấy rằng có những người mua hàng quan tâm đến giá cả của điện thoại hơn nhiều so với mẫu mã của nó.
Anh Anmol Aroz (23 tuổi, Anh), người làm việc trong lĩnh vực bán hàng CNTT, cho biết đã mua một chiếc iPhone 13 Pro cũ cách đây hai năm và tiết kiệm được khoảng 500 bảng Anh. Anh rất ấn tượng với chiếc điện thoại này và không hứng thú với các tính năng mới trên các mẫu máy ra mắt gần đây hơn.
Anh cảm thấy như mình có thể làm đủ với ChatGPT trên điện thoại và chưa cần đến Apple Intelligence. Aroz cho biết tính bền vững cũng là điều anh quan tâm, nói rằng bản thân không quá bị thu hút bởi quần áo mới hay công nghệ mới, cả hai đều mất giá nhanh chóng. "Ngay khi bạn chạm vào lớp vỏ ngoài, máy đã mất giá 200 bảng Anh", Aroz bình luận.
Rào cản từ chính các nhà sản xuất
Nhưng có lẽ điều lớn nhất cản trở mọi người mua điện thoại đã qua sử dụng chính là bản thân các nhà sản xuất. Thông qua một thông lệ được gọi là "ghép nối linh kiện", trong đó một linh kiện thay thế chỉ có thể hoạt động nếu phần mềm của công ty nhận dạng và chấp thuận, các công ty công nghệ đã gây khó khăn cho việc tự sửa chữa điện thoại của bạn hoặc nhờ các cửa hàng bên thứ ba làm việc đó.
Điều đó đang thay đổi, mặc dù rất chậm. Vào tháng 4, Apple thông báo họ sẽ bắt đầu thực hiện những thay đổi cho phép một số linh kiện chính hãng đã qua sử dụng của Apple được đưa vào các iPhone khác.
Vào tháng 3, ngay trước thông báo của Apple, Oregon đã thông qua luật cấm ghép nối linh kiện, trở thành bang đầu tiên của Mỹ triển khai. Và mặc dù nó chỉ áp dụng cho các thiết bị được sản xuất sau ngày 1 tháng 1 năm 2025, nhưng đây là một sự thay đổi lớn.
Ngày càng có nhiều nhà lập pháp đang giải quyết các trở ngại trong sửa chữa và Liên minh Châu Âu trong năm nay đã thông qua luật được thiết kế để giúp mọi người dễ dàng sửa chữa sản phẩm của họ bởi các nhà sản xuất hoặc bên sửa chữa thứ ba.