Không ngừng không kích ở Syria, Mỹ-Israel sắp "hất cẳng" được Iran?
Mới đây, tờ al-Monitor đã đưa ra nhận định rằng cuộc không kích vào Trung tâm nghiên cứu khoa học ở Aleppo đêm 4/5/2020 nhiều khả năng không phải do Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) thực hiện.
Mặc dù Syria quy trách nhiệm cho Israel, tuy nhiên mục tiêu - được cho là một nhà máy lắp ráp tên lửa hành trình của Iran là "nạn nhân" của các tiêm kích "không xác định được danh tính" trong chuỗi không kích liên tục trong những tháng gần đây .
Các cuộc không kích (được cho là do một hoạt động chung giữa không quân Israel và Mỹ) diễn ra trong lúc cơ cấu chỉ huy của Tehran đang cố gắng "hồi phục" sau vụ ám sát Tướng Iran Qassem Soleimani của máy bay không người lái (UAV) Mỹ vào đầu tháng 1/2020.
Mặc dù vai trò của Soleimani trong Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã được đảm nhiệm bởi các nhân vật quan trọng của IRGC và Hezbollah, tình báo Israel nhận định rằng vị tướng Iran là một nhân vật "không thể thay thế".
Cũng theo Israel, "ngai vàng bị bỏ trống" cùng cuộc khủng hoảng liên quan tới virus SARS-CoV-2 và sự sụt giảm mạnh mẽ của giá dầu thế giới đã kéo Iran vào một "vực thẳm" mà Tehran khó có thể thoát ra.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Naftali Bennett tự tin nhận định rằng các cuộc không kích và các yếu tố ảnh hưởng kể trên đã bắt đầu đem lại "trái ngọt" và khiến "những cái đầu nóng" ở Tehran nhận ra rằng cái giá họ đang phải trả cho "cuộc phiêu lưu" ở Syria đã quá cao.
Mục tiêu của cuộc không kích hôm 4/5 tại Aleppo được cho là một nhà máy lắp ráp tên lửa hành trình của Iran.
Các dấu hiệu cho thấy Iran dần "buông tay" khỏi Syria?
Ngày 11/5/2020, trang Far News dẫn tuyên bố của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Seyed Abbas Mousavi đã một lần nữa nhấn mạnh rằng chỉ người dân Syria mới có thể quyết định về tương lai của đất nước họ:
"Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang làm việc với tư cách là những bên bảo đảm cho các nỗ lực đối thoại giữa các lực lượng ở Syria nhằm giúp người dân nước này tự quyết về tương lai của họ".
Cùng với việc bác bỏ thông tin về việc Nga-Iran đang cố gắng dàn xếp tương lai của chính phủ Syria, cho rằng đây là thông tin "vô căn cứ", ông Mousavi nhấn mạnh rằng Nga - Thổ - Iran đang theo đuổi mục tiêu hòa bình ở Syria thông qua quá trình đối thoại và hòa giải.
Các nguồn tin an ninh cao cấp ở Tel Aviv bình luận rằng:
"Lần đầu tiên kể từ khi cuộc chiến tranh nổ ra vào năm 2011 cùng với nỗ lực biến Syria thành một bàn đạp tấn công, điểm trung chuyển cho các trang thiết bị quân sự hiện đại với mục đích uy hiếp Israel, nhiều dấu hiệu cho thấy Iran đã bắt đầu rút khỏi quốc gia này.
Hoạt động vận chuyển vũ khí đã kết thúc, cùng với đó là sự hiện diện quân sự của Iran thông qua các nhóm dân quân Shia cũng đã suy giảm đáng kể".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Seyed Abbas Mousavi.
"Lạc quan nhưng thận trọng"
Theo đánh giá của Israel, Iran đã bắt đầu từ bỏ "khoản đầu tư" khổng lồ ở Syria. Một quan chức tình báo Israel bình luận: "Họ (Iran) đang cố gắng sống sót qua tháng 11/2020".
Một nguồn an ninh cấp cao của Israel bổ sung nhận định với al-Monitor: "Con bạch tuộc đang bắt đầu thu lại các xúc tu của nó.
Đây là điều hiển nhiên khi Damascus đã tỏ ra mệt mỏi khi phải trả giá nặng nề cho sự hiện diện của người Iran. Hầu như mỗi lần các hệ thống phòng không của Syria khai hỏa "vuốt đuôi" tiêm kích Israel, cuối cùng họ lại phải đối mặt với việc chính chúng bị tiêu diệt.
Theo các nguồn tin tình báo, người Nga cũng đang gia tăng áp lực lên Damascus, Moscow từ lâu đã coi sự hiện diện của Tehran ở Syria là một gánh nặng".
Tuy lạc quan với tình hình hiện tại, Tel Aviv vẫn tỏ ra thận trọng trước những phát triển nói trên.
Một quan chức cấp cao của Israel nhận định: "Nó (sự hiện diện quân sự của Iran ở Syria) chưa hoàn toàn kết thúc, nhưng họ đã bắt đầu mệt mỏi".
Theo nhận định này, Iran đã nhận thấy việc họ can thiệp vào Syria đã trở thành một thứ xa xỉ và có thể sẽ giảm dần trong tương lai khi rõ ràng Israel có lợi thế đáng kể về tình báo và ưu thế không thể bác bỏ từ trên không.
"Những người Iran này đang ở xa nhà hàng nghìn km và trở thành "bia tập bắn". Họ đã bắt đầu nhận ra rằng cuộc chiến này không xứng đáng với thời gian và tiền bạc mà họ bỏ ra'', quan chức nói trên kết luận.
Israel tiêu diệt hệ thống phòng không Pantsir-S1 của Quân đội Syria trong một cuộc không kích vào năm 2019.