Một “tàu khu trục” Nhật, thực ra là tàu sân bay trực thăng Kaga, cùng một máy bay tuần thám P-1 được nói là phát hiện tàu ngầm trong vòng 24 dặm tính từ đảo Amami-Oshima, gần Okinawa ở miền nam Nhật Bản. Trong hai ngày, Kaga và các máy bay tuần tra bám đuôi tàu ngầm Trung Quốc cho đến khi nó rời khỏi vùng biển Nhật Bản.
Lần cuối cùng một tàu ngầm nước ngoài bị bắt gặp xâm nhập vùng biển Nhật Bản là vào năm 2018, theo tờ Asahi Shimbun. Các cuộc rượt đuổi đã cho thấy kế hoạch tinh vi của Tokyo về việc đánh bại các lực lượng dưới biển của Bắc Kinh.
Đại dịch coronavirus mới đã làm gián đoạn việc triển khai hải quân trên toàn thế giới, làm tê liệt một số tàu chiến của Hải quân Mỹ trong khu vực Thái Bình Dương. Bộ Ngoại giao Mỹ cáo buộc Trung Quốc cố gắng lợi dụng sự gián đoạn này để thúc đẩy các yêu sách lãnh thổ trên các vùng biển xung quanh.
Vào ngày 3/4, một tàu Trung Quốc đã đâm chìm một thuyền đánh cá Việt Nam ở Biển Đông giàu tài nguyên. Cũng trong khoảng thời gian đó, Trung Quốc tuyên bố thành lập hai đơn vị hành chính ở đây một cách phi pháp, dẫn đến phản kháng từ Bộ Ngoại giao Việt Nam.
Trong khi đó, Bắc Kinh tuyên bố họ đã thành lập các trạm nghiên cứu mới, trên Đá Chữ Thập, hai trong số hàng chục căn cứ lớn mà họ đã xây dựng trên toàn khu vực trong những năm gần đây.
Các cuộc đối đầu giữa các lực lượng Nhật Bản và Trung Quốc đã trở nên thường xuyên hơn và nóng hơn khi quân đội Trung Quốc đã phát triển về quy mô và năng lực. Các lực lượng của Nhật Bản, đã không mở rộng được một phần do nền kinh tế trì trệ.
“Cán cân sức mạnh hải quân ở châu Á đang thay đổi đáng kể”, Toshi Yoshihara, một thành viên Trung tâm Đánh giá ngân sách và chiến lược ở Washington D.C., đã viết trong một nghiên cứu công bố hồi tháng Năm. Hạm đội Trung Quốc có thể triển khai với khoảng 3.300 tên lửa, so với 1.600 tên lửa mà hạm đội Nhật Bản có thể triển khai.
Theo chuyên gia David Axe của Forbes, năng lực tên lửa là thước đo sơ bộ của sức mạnh hải quân. Hạm đội Mỹ có thể triển khai với không dưới 10.000 tên lửa.
Hạm đội tàu ngầm Trung Quốc là mối quan tâm đặc biệt đối với các nhà hoạch định hải quân nước ngoài. Theo Văn phòng Tình báo Hải quân Mỹ, hải quân Trung Quốc năm 2015 đã vận hành 57 tàu ngầm diesel-điện và năm tàu ngầm tấn công hạt nhân. Hạm đội tàu ngầm Trung Quốc vào năm 2030 có thể mở rộng ở mức 60 tàu diesel-điện và ít nhất 16 tàu ngầm tấn công hạt nhân.
Trong khi đó, hải quân Nhật Bản vận hành 20 tàu ngầm diesel-điện và không có kế hoạch phát triển lực lượng này trong thời gian tới. Tàu ngầm Nhật Bản là một trong những lực lượng hiện đại và tinh vi nhất trên thế giới, nhưng họ không thể chối cãi một điều là thua sút về số lượng so với các đối thủ Trung Quốc.
Điều đó nói rằng, Tokyo đã tối ưu hóa toàn bộ hạm đội tàu ngầm, tàu mặt nước và máy bay của họ cho chiến tranh chống tàu ngầm. Trong thời chiến, các lực lượng Nhật Bản và đồng minh sẽ theo đuổi một chiến lược toàn diện để vô hiệu hóa hạm đội tàu ngầm Trung Quốc, theo Hua Dan, giảng viên tại Đại học Kỹ thuật Quân đội Trung Quốc.
Các lực lượng Nhật Bản và đồng minh sẽ thực hiện một chiến dịch tấn công chủ động, sử dụng tên lửa và không quân trực tiếp tấn công vào các căn cứ tàu ngầm, xưởng đóng tàu và các cơ sở sản xuất ngư lôi của Trung Quốc. Trong khi đó, tàu Nhật Bản sẽ thả thủy lôi phong tỏa vùng biển bên ngoài cảng Trung Quốc.
Tiếp theo, các tàu và máy bay của Nhật Bản sẽ thi hành một khu vực phong tỏa xung quanh Okinawa để bắt giữ tàu ngầm Trung Quốc nào thoát được ra ngoài.
Cuối cùng, Tokyo và các đồng minh sẽ thực hiện điều mà Hua gọi là bao vây và tiêu diệt, săn lùng và phá hủy các tàu ngầm Trung Quốc đi vào khu vực phong tỏa Okinawa.
Trong suốt chiến dịch nhiều giai đoạn này, các tàu và máy bay Nhật Bản và đồng minh cũng sẽ hộ tống các tàu vận tải thân thiện trước các cuộc tấn công của tàu ngầm Trung Quốc.
Trong khi hạm đội Nhật Bản chưa thể phát triển hơn về quy mô, khả năng theo đuổi chiến thuật mà Hua mô tả đang được cải thiện. Tokyo có kế hoạch sửa đổi tàu Kaga và các tàu sân bay trực thăng khác để hỗ trợ các máy bay tàng hình F-35B. Các máy bay chiến đấu này có thể giúp bảo vệ các đội tàu chống ngầm chống lại cuộc phản công của Trung Quốc.
Tất cả chỉ để nói rằng sự gây hấn leo thang của hải quân Trung Quốc không phải diễn ra như “chỗ không người” hoặc không gây ra phản ứng. Ngay sau khi Bắc Kinh tuyên bố lập hai đơn vị hành chính và trạm nghiên cứu mới ở biển Đông, Hải quân Mỹ đã triển khai ba nhóm tác chiến tàu sân bay đến phía tây Thái Bình Dương.