Đầu tiên cần phải khẳng định rằng cho đến nay, nguồn gốc của môn phái Nam Huỳnh Đạo vẫn là đề tài gây ra nhiều tranh cãi đối với cộng đồng võ thuật Việt Nam.

Theo tài liệu vẫn được nhiều người biết đến nhiều nhất thì Nam Huỳnh Đạo được võ sư Huỳnh Tuấn Kiệt chính thức khai môn vào năm 1991 tại đình Nam Chơn (Sài Gòn), sau khi khai ngộ được nhiều tuyệt kỹ của môn gia.

Nam Huỳnh Đạo được cho là có căn nguyên xuất xứ từ Đông Sơn Quân. Tổ sư của môn phái là Đức Tiền Quân Kiến Xương Quận Công Nguyễn Huỳnh Đức - một trong ngũ hổ tướng của triều Vua Gia Long Nguyễn Phúc Ánh.

Trong những cổ thư để lại cho con cháu, Kiến Xương Quận Công Nguyễn Huỳnh Đức còn để lại một số binh thư, y thư và đạo thư viết tay. Tất cả những cổ thư ấy được các thế hệ con cháu họ Huỳnh gìn giữ rồi truyền thụ qua nhiều thế hệ.

Trong số những hậu duệ của Nguyễn Huỳnh Đức thì Huỳnh Tuấn Kiệt là người nổi lên với thiên chất võ thuật nổi bật nhất. Ngoài những bí kíp gia truyền, Huỳnh Tuấn Kiệt tiếp thu tinh hoa của các võ phái khác như Nội gia Thiếu Lâm, Hồng gia La Phù Sơn… để chính thức sáng lập ra Nam Huỳnh Đạo khi ông mới 23 tuổi.

Nam Huỳnh Đạo là môn phái đang rất tranh cãi bậc nhất làng võ Việt.

Tuy nhiên mới đây, võ sư – nhà giáo – nhà nghiên cứu võ thuật Trịnh Hồng Minh (giám đốc Trung tâm Bảo tồn di sản Võ cổ truyền Việt Nam) lại nêu một quan điểm rất mới khi cho rằng xuất xứ của Nam Huỳnh Đạo có nguồn gốc từ võ Trung Quốc.

"Trước đây 26 năm, thời kỳ võ sư Huỳnh Tuấn Kiệt lập phái Nam Huỳnh Đạo, khi đó tôi còn ở quân đội và công tác ở khu vực phía Nam đất nước (địa bàn QK 5, QK 7, QK 9), do đam mê võ thuật, tôi đã có để ý tìm hiểu và nghiên cứu về Nam Huỳnh Đạo và thu thập được khá nhiều tư liệu về môn phái này.

Tháng 10/2008 khi tôi tổ chức hội thảo Nhất Nam – Võ của Người Việt tại Văn Miếu Quốc Tử Giám, tôi đã có viết bản tham luận nghiên cứu khá toàn diện về toàn cảnh lịch sử võ thuật Việt Nam cho đến lúc đó. Mục đích là để dẫn chiếu nguồn gốc võ thuật Nhất Nam và nói đến sự khác biệt giữa võ ta - tức võ Việt với võ Tàu (võ Trung Quốc)…

Trong nội dung tham luận đó có đề cập đến các công pháp và kỹ pháp của môn phái Nam Huỳnh Đạo. Và tôi đã có kết luận rằng Nam Huỳnh Đạo là bắt nguồn và cấu thành từ võ thuật Trung Quốc chứ không phải là võ thuật cổ truyền Việt Nam.

Ngày hôm đó có khá nhiều lãnh đạo các cơ quan ban ngành, các võ sư của Hội Võ thuật Hà Nội, Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam và các nhà chuyên môn nghiên cứu lịch sử, các quan chức quản lý TDTT của nhà nước tới tham dự. Hẳn còn nhiều người vẫn còn giữ bản tham luận đó…".

Võ sư - nhà giáo - nhà nghiên cứu Trịnh Hồng Minh cùng các học trò ở môn phái Nhất Nam.

Sau khi khẳng định Nam Huỳnh Đạo có nguồn gốc từ võ Trung Quốc, võ sư – nhà nghiên cứu Trịnh Hồng Minh đã đánh giá rất cao trình độ chuyên môn của Chưởng môn Huỳnh Tuấn Kiệt:

"Phải nói rằng võ sư Huỳnh Tuấn Kiệt là một người tài và cũng rất có dũng khí khi dám khai môn lập phái khi còn rất trẻ, lại vào đúng thời kỳ tình hình võ thuật nước ta rất sôi động, nhất là ở khu vực phía nam.

Sau bao nhiêu năm bị cấm đoán rồi được tháo xích, cho hoạt động công khai trở lại, nên tình hình hoạt động rất bốc đồng, thời đó giới võ thuật nước ta không "thuần" như bây giờ, các võ sư, võ sĩ các môn phái hay chê bai, khích bác và thách đấu lẫn nhau.

Thời kỳ đó đã xẩy ra nhiều cuộc đấu, công khai có, bí mật có giữa các võ sĩ để tranh hơn thua, thậm chí trong các cuộc họp của Liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam, nhiều lão võ sư thường đập bàn quát tháo, tự coi mình là nhất, coi lớp trẻ chẳng ra gì.

Thời đó môn phái Nhất Nam cũng phải trải qua rất nhiều thị phi. Vì người Chưởng môn quá trẻ, môn võ quá mới lạ, nên dễ bị coi thường, khi đó lớp học trò lứa đầu chúng tôi, thậm chí cả Đại sư phụ (võ sư Ngô Xuân Bình) cũng đã từng phải tham gia nhiều cuộc đấu, dĩ nhiên là sát phạt hơn những trận đấu của võ sư Flores đã đấu rất nhiều.

Rất nhiều trận đấu đã có máu đổ. Có những trận đấu mà tiếng cồng chưa dứt thì đối thủ đã tóe máu đầy mặt rồi. Đó cũng là lý do mà sau này Đại sư phụ đã cấm tiệt chuyện tư đấu của các môn sinh".

Võ sư Trịnh Hồng Minh đánh giá cao trình độ võ công của Chưởng môn Huỳnh Tuấn Kiệt.

Nhà nghiên cứu Trịnh Hồng Minh còn đưa thêm quan điểm: "Võ sư Huỳnh Tuấn Kiệt trụ vững môn phái trong làng võ miền Nam từ đó đến nay (1991 - 2017) đã là 26 năm, nên hẳn không phải là loại người tầm thường và dễ trêu chọc".