Sau nửa ngày nghị án, chiều nay (4/5), TAND Cấp cao tại Hà Nội bắt đầu tuyên án với kháng cáo của Hà Văn Thắm (cựu Chủ tịch Ngân hàng Đại Dương), Nguyễn Xuân Sơn (cựu Tổng giám đốc Oceanbank) và hơn 20 bị cáo trong đại án Oceanbank.
Hành vi tham ô được tranh luận gay gắt
Xuất hiện tại phiên tòa chiều nay, các bị cáo Hà Văn Thắm, Nguyễn Xuân Sơn tỏ ra khá căng thẳng. Vì nội dung bản án dài nên chủ tọa phiên tòa cho các bị cáo ngồi nghe.
Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa đọc bản án.
Theo bản án, HĐXX phúc thẩm nhận định số tiền trên 69 tỷ mà Công ty BSC thu phí ngoài lãi suất hợp đồng tín dụng và ngoài tỷ giá hợp đồng mua bán ngoại tệ của 801 tổ chức, cá nhân là trái quy định. HĐXX tuyên buộc Nguyễn Xuân Sơn phải nộp lại để sung công quỹ.
Số tiền 49 tỷ được xác định do Sơn tham ô của PVN, HĐXX buộc bị cáo bồi thường cho PVN.
Tại tòa phúc thẩm, Sơn khai đưa cho Ninh Văn Quỳnh (nguyên Kế toán trưởng PVN). Tuy nhiên, Quỳnh mới nhận 20 tỷ nên tòa tách riêng để giải quyết sau.
Số tiền liên quan tới tội Cố ý làm trái đã chi hơn 1.300 tỷ đồng, trừ đi số tiền Hà Văn Thắm sử dụng riêng còn hơn 1.100. Số này các bị cáo Hà Văn Thắm, Nguyễn Minh Thu, Nguyễn Xuân Sơn có trách nhiệm bồi hoàn.
Về việc Nguyễn Xuân Sơn và vợ là bà Võ Thị Thanh Xuân có nhiều tài sản chung và bà Xuân muốn dùng tài sản của mình để khắc phục hậu quả cho chồng, song nhiều tài sản đang bị kê biên.
HĐXX xét thấy nguyện vọng trên là chính đáng, nên sẽ kiến nghị cơ quan thi hành án xác nhận số tài sản hợp pháp để khắc phục hậu quả cho bị cáo.
Đối với kháng cáo của Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm về hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt 197 tỉ đồng và hành vi tham ô chiếm đoạt 49 tỉ đồng. HĐXX phúc thẩm thấy rằng, đây là nội dung được tranh luận gay gắt và chiếm nhiều thời gian nhất trong phiên tòa.
Xem xét nội dung đơn kháng cáo và phần tranh luận tại phiên tòa, HĐXX thấy rằng không phải các bị cáo kháng cáo kêu oan mà có chăng cho rằng cấp sơ thẩm xét xử không đúng tội danh.
Tại tòa, các bị cáo nhiều lần cho rằng, nếu các bị cáo truy tố về tội Cố ý làm trái, thì cả hai bị cáo đều không kháng cáo. Tại tòa, đại diện VKSND cấp cao khẳng định các bị cáo tham ô tài sản, chiếm đoạt 49 tỉ đồng là đúng. Nguyễn Xuân Sơn không oan.
Nguyễn Xuân Sơn không oan
Đánh giá về bản chất hành vi của bị cáo, HĐXX phúc thẩm thấy, xem xét Nguyễn Xuân Sơn không oan, có chăng chỉ là phạm tội nào.
HĐXX khẳng định, không có lúc nào Nguyễn Xuân Sơn không có chức vụ quyền hạn và thực tế Nguyễn Xuân Sơn có nhận tiền từ OceanBank. Cấp sơ thẩm đang quy kết Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt 264 tỉ đồng và 69 tỉ đồng từ công ty BSC.
HĐXX khẳng định Nguyễn Xuân Sơn đã nhận 264 tỉ đồng từ Hà Văn Thắm để chi cho PVN. Nguyễn Xuân Sơn đã chiếm đoạt số tiền này. Việc Nguyễn Xuân Sơn kháng cáo về hành vi này là không đúng.
HĐXX cũng cho rằng không ai có thể phủ nhận được vai trò của Nguyễn Xuân Sơn tại PVN.
Các bị cáo cùng lúc bị quy kết về nhiều tội danh, nhưng các bị cáo cũng thừa nhận hành vi và hậu quả. HĐXX cho rằng Nguyễn Xuân Sơn không oan. Tuy nhiên, bị cáo Sơn đã rất thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với các cơ quan chức năng, nhất là trong giai đoạn phúc thẩm.
Hơn nữa, bị cáo Sơn và gia đình bị cáo có nhiều thành tích, là gia đình có công với cách mạng. Vợ bị cáo đã nộp 5 tỉ đồng khắc phục hậu quả cho bị cáo. Hiện nay bị cáo còn nhiều tài sản nhưng đang bị kê biên. Nguyễn Xuân Sơn đã thể hiện ý chí muốn khắc phục hậu quả, gia đình bị cáo cũng thể hiện mong muốn được khắc phục hậu quả cho bị cáo.
HĐXX kiến nghị cơ quan THADS Hà Nội cần phân định tài sản để bố, mẹ, vợ Nguyễn Xuân Sơn để họ có thể dùng tài sản này khắc phục hậu quả cho bị cáo.
HĐXX kiến nghị Chánh án TAND tối cao xem xét giảm hình phạt cho bị cáo Sơn từ tử hình xuống chung thân sau khi bị cáo Sơn khắc phục ít nhất 3/4 hậu quả.
Đối với bị cáo Hà Văn Thắm, HĐXX phúc thẩm thấy rằng, dù vận dụng hết các tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo cũng không thể thấp hơn mức án chung thân cấp sơ thẩm đã tuyên dành cho bị cáo.
Tuy nhiên, HĐXX nhận thấy hành vi chi lãi ngoài thực hiện trong bối cảnh thị trường tài chính không ổn định, nhiều ngân hàng cũng thực hiện hành vi tương tự. Về nhân thân, bị cáo có nhân thân rất tốt, có nhiều thành tích, thành khẩn khai báo. Đề nghị các cơ quan chức năng khi tiếp nhận bản án cần xem xét giảm xuống tù có thời hạn cho bị cáo.
Chiều 4/5, sau 2 giờ đọc bản án, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã đưa ra phán quyết với kháng cáo của Hà Văn Thắm (cựu Chủ tịch Ngân hàng Đại Dương) và hơn 20 bị cáo trong đại án Oceanbank. Cụ thể, HĐXX tuyên y án chung thân với Hà Văn Thắm; tử hình với Nguyễn Xuân Sơn, 22 năm tù với Nguyễn Minh Thu; 20 năm tù với Nguyễn Văn Hoàn (cựu Phó tổng giám đốc Oceanbank)...
Trước đó, khi nói lời sau cùng tại phiên tòa vào lúc hơn 21 giờ tối 3/5, cựu Chủ tịch Oceanbank Hà Văn Thắm cho hay rất mừng khi được VKS đề nghị cho hưởng sáu tình tiết giảm nhẹ cùng với việc ghi nhận ông không biết cựu Tổng giám đốc Nguyễn Xuân Sơn có hành vi chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng.
Ông Thắm xin HĐXX xem xét về việc ông "giúp sức vô tình", mong không bị kết án tù chung thân mà chuyển xuống án tù có thời hạn.
Cho rằng đây là lần cuối cùng được nói tại tòa, cựu chủ tịch Oceanbank xin HĐXX "hãy đọc kỹ bản giải trình" của ông. "Bị cáo chỉ xin nói một câu: Mong HĐXX hết sức cẩn thận, không vội vàng gây oan cho bị cáo".
"Dân tộc Việt Nam có câu đánh kẻ chạy đi không đánh người chạy lại. 1.289 ngày bị cáo luôn thể hiện mình là người chạy lại. Bị cáo xin HĐXX cho bị cáo được quay lại với gia đình, xã hội chứ không tách bị cáo vĩnh viễn khỏi gia đình xã hội.
Còn bị cáo Nguyễn Xuân Sơn nói mong được cấp phúc thẩm minh oan. "Xin cho bị cáo cơ hội được sống, được làm việc có ích cho xã hội. Bị cáo là người đang có bệnh hiểm nghèo có thể bị tai biến, đột tử bất cứ lúc nào".
Cũng tại phiên tòa chiều 3/5, VKS đề nghị HĐXX xem xét việc bị cáo tự nguyện bán tài sản chung của vợ chồng để bồi thường thiệt hại, theo nội dung bào chữa của luật sư.
VKS cho rằng có thỏa thuận về việc bà Võ Thị Thanh Xuân (vợ ông Sơn) vay 32 tỷ đồng của người bạn là doanh nhân để bồi thường cho chồng.
Viện dẫn Bộ luật Hình sự về tội Tham ô tài sản mà ông Sơn bị toà sơ thẩm kết án tử hình, VKS cho hay nếu người bị kết án nộp lại 3/4 tài sản tham ô và tích cực hợp tác… thì sẽ được giảm án.
VKS ghi nhận việc khắc phục 37 tỷ đồng nhưng đánh giá ông Sơn vẫn chưa đủ điều kiện để được giảm hình phạt bởi chưa thấy có thái độ "tích cực hợp tác". Vì thế, VKS không đề nghị giảm hình phạt tử hình cho bị cáo này.