Nguyễn Thị Oanh bắt đầu theo nghiệp điền kinh từ năm 2010. Ở thời điểm đó, cô bé 15 tuổi quê Lạng Giang, Bắc Giang nhỏ như cái kẹo, nặng chưa tới 40kg và chỉ cao khoảng 1m50 nên suýt nữa không được tuyển chọn.
Nhờ tinh thần luyện tập nghiêm túc, sự cố gắng rèn luyện cô mới có được một vị trí ở đội tuyển điền kinh Bắc Giang trước khi trở thành tuyển thủ Quốc gia dự SEA Games 2013.
Ngày 18/12/2013, trên sân Wunna Theikdi ở thủ đô Naypyidaw, Myanmar, Nguyễn Thị Oanh đánh dấu sự có mặt của mình tại đấu trường khu vực bằng tấm HCB nội dung 3000m vượt chướng ngại vật. Thành tích của Oanh là 10 phút 40 giây 92, kém VĐV về nhất Rini Budiarti của Indonesia 26 giây 38.
Nguyễn Thị Oanh trên đường chạy. (Ảnh: Hà Thành)
Trả lời phỏng vấn thời điểm ấy, VĐV có biệt danh "cô bé hạt tiêu" nói rằng, cô hạnh phúc với tấm huy chương SEA Games đầu tiên trong sự nghiệp nhưng nó không phải là cái đích cuối cùng.
Cả Oanh và BHL đều hiểu rằng, tương lai của cô phải làm tấm HCV và có thể tiến xa hơn nữa.
Nhưng giấc mơ vàng của Oanh đã không thể thành hiện thực ở SEA Games 2015. Thay vì tập luyện hướng tới giải đấu trên đất Singapore, Nguyễn Thị Oanh phải cắn răng chiến đấu với chứng teo cơ do căn bệnh viêm cầu thận gây ra.
Rất may sau 2 năm điều trị tích cực cùng nỗ lực tập luyện phi thường, Nguyễn Thị Oanh giành chiến thắng trong cuộc đua với bệnh tật để rồi năm 2017, cô trở lại đấu trường SEA Games với quyết tâm giành HCV nội dung 3000m vượt chướng ngại vật mà cô đã lỡ hẹn.
Vậy nhưng một lần nữa số phận lại trớ trêu. Nước chủ nhà Malaysia hủy nội dung 3000m vượt chướng ngại vật vào phút chót vì lý do "chỉ có mình VĐV Việt Nam tham dự".
Không thể thi đấu nội dung sở trường, Nguyễn Thị Oanh được BHL điều sang thi đấu nội dung 1500m vốn đang thiếu người. Cô chỉ có chưa đầy 2 tháng để tập luyện và cũng không được tham dự một giải đấu nào để cọ xát trước khi đến SEA Games.
Nhưng thật bất ngờ, Nguyễn Thị Oanh giành HCV nội dung 1500m với thành tích 4 phút 20 giây 51, bỏ xa người đồng đội là Vũ Thị Ly giành HCB tới 10 giây 17.
Chưa dừng lại, Nguyễn Thị Oanh sau đó còn giành cả HCV nội dung 5000m, đồng thời phá kỷ lục với thành tích 17 phút 23 giây 20.
Nguyễn Thị Oanh về nhất nội dung 1500m SEA Games 29. (Ảnh: Hà Thành)
Năm 2018, Nguyễn Thị Oanh tham dự ASIAD ở nội 3000m vượt chướng ngại vật và tạo nên một cột mốc mới khi giành HCĐ với thành tích 9 phút 43 giây 83. Đây là thành tích tốt nhất Oanh từng có được và nó là điểm tựa vững chắc để cô hướng tới chinh phục tấm HCV SEA Games đầy gian truân của nội dung này.
Cuối cùng, điều mà Nguyễn Thị Oanh mong muốn cũng thành hiện thực. New Clark City, Philippines ngày 10/12/2019, Oanh băng băng về đích ở nội dung 3000m vượt chướng ngại vật với thành tích 10 phút 00 giây 02, đồng thời thiết lập kỷ lục mới của SEA Games.
Nguyễn Thị Oanh ăn mừng tại SEA Games 30.
Ở vạch đích, Nguyễn Thị Oanh gục xuống vì kiệt sức bởi trong buổi sáng cùng ngày, cô đã bung nhiều sức để về nhất nội dung 5000m. Còn trước đó 1 ngày, cô bảo vệ thành công tấm HCV nội dung 1500m.
Trên bục nhận huy chương, Nguyễn Thị Oanh bé nhỏ, khoác lá cờ Tổ quốc, khóc nấc lên. Cô phải mất 6 năm, vượt qua bao khó khăn, thách thức, đau đớn, bệnh tật để có được tấm HCV mà cô khao khát nhất. Với người hâm mộ thể thao nước nhà, đó là khoảnh khắc xúc động và đầy tự hào về một VĐV có ý chí quyết tâm phi thường như Nguyễn Thị Oanh.
Với 3 tấm HCV và 1 kỷ lục SEA Games 30, Nguyễn Thị Oanh được bầu chọn là VĐV tiêu biểu nhất của Thể thao Việt Nam năm 2019 khi đạt 846 điểm, hơn Ánh Viên (hạng nhì, 772 điểm), Huy Hoàng (hạng ba, 704 điểm).
"Tôi rất bất ngờ và hạnh phúc khi được bầu chọn là VĐV số một của Việt Nam năm nay. Giải thưởng này sẽ là động lực để tôi tập luyện và phấn đấu thi đấu tốt trong những năm tới", Nguyễn Thị Oanh chia sẻ.