Theo báo cáo của Hiệp hội Địa ốc quốc gia Mỹ, từ tháng 4/2016 đến tháng 3/2017, người Việt Nam đã bỏ ra 3,06 tỷ đô la để mua nhà ở Mỹ. Trong 5 năm liên tiếp vừa qua, Việt Nam đều đứng trong số 10 quốc gia mua nhà nhiều nhất ở Hoa Kỳ.
Những ai đã và đang mua nhà tại Mỹ và vì sao họ lại làm như vậy là những câu hỏi đang treo lơ lửng. Ở mức độ suy đoán thì những câu trả lời có vẻ sẽ là như sau:
1. Môi trường kinh doanh của Việt Nam đã được cải thiện, nhưng chưa ở mức có thể thu hút được đầu tư của rất nhiều người Việt. Sức hút của môi trường kinh doanh ở Mỹ vẫn lớn hơn.
Đầu tư vào Mỹ có sự bảo đảm pháp lý tốt hơn, quyền tài sản luôn luôn được bảo vệ, tranh chấp xảy ra được giải quyết nhanh chóng và hiệu quả.
Chi phí giao dịch về bất động sản ở Mỹ thấp hơn và mọi giao dịch đều minh bạch hơn. Rủi ro về đầu tư thấp hơn. Rủi ro về việc thị trường thay đổi thì ở đâu cũng có, tuy nhiên, rủi ro về chính sách thì chắc chắn ở Mỹ thấp hơn rất nhiều.
2. Chất lượng các sản phẩm và dịch vụ ở Việt Nam thấp hơn. Nhà không phải là thứ sản phẩm duy nhất người Việt thích mua ở Mỹ. Thứ sản phẩm người Việt thích mua nhất ở Mỹ chính là là giáo dục.
Việt Nam là nước đứng thứ 6 trên thế giới về việc chi trả để mua dịch vụ giáo dục của Mỹ. Người Việt Nam còn thích mua rất nhiều sản phẩm khác của Mỹ nữa như Iphone, Ipad…thậm chí là nho. Tóm lại, mỗi năm người Việt bỏ ra ước tính khoảng 14 tỷ đô la để mua nhà và các sản phẩm, dịch vụ của nước ngoài.
3. Môi trường sống của Việt Nam có thể đang thua kém. Môi trường sống bao gồm cả chuyện làm ăn, nhưng lớn hơn rất nhiều.
Đó trước hết là môi sinh, là phúc lợi và an toàn xã hội, là sự hài hòa và gắn kết xã hội... là rất nhiều thứ khác bao bọc cuộc sống của chúng ta. Những thứ này không khác gì mấy so với không khí và nước, đang ngày càng bị ô nhiễm nhiều hơn.
Điều chúng ta cần lưu tâm nhất ở đây là căng thẳng xã hội và rủi ro của bất ổn xã hội đang tích tụ ngày một nhiều hơn.
4. Cất giữ tài sản ở Việt Nam ít an toàn hơn cũng có thể là một nguyên nhân. Mặc dù, quyền tài sản được bảo vệ là một yếu tố của môi trường kinh doanh và môi trường sống. Tuy nhiên, nhu cầu bảo tồn tài sản là một nhu cầu rất con người. Những người Việt giàu có đang tìm cách bỏ trứng vào nhiều giỏ có thể là một câu trả lời ở đây.
5. Nếu những người Việt giàu có một cách hợp pháp rất nhiều, thì những người Việt giàu có một cách bất hợp pháp có vẻ cũng không ít. Những người “không ít” này mua nhà ở Mỹ là để tẩu tán tài sản và cả để rửa tiền…
Trên đây, quả thật, chỉ là những câu trả lời mang tính chất suy đoán. Muốn có được những câu trả lời chính xác, chúng ta phải tiến hành ngiên cứu một cách công phu và khoa học.
Việc này Chính phủ nên làm, vì không có được những câu trả lời chính xác sẽ rất khó hoạch định chính sách phát triển kinh tế-xã hội cho quốc gia.