Khi Giulia Manca đến Pianosa, một hòn đảo từng là nhà tù của Ý, vào năm 2011, cô trông ngóng một kỳ nghỉ thư giãn dưới ánh nắng mặt trời trước khi trở về nhà.
Nhưng 12 năm sau khi nhận phòng tại khách sạn Milena bên bờ biển, nơi có nhân viên là những tù nhân bị quản chế được giám sát, Manca vẫn ở trên hòn đảo được mệnh danh là "Nhà tù Alcatraz của Biển Tyrrhenian".
Hiện là người phụ nữ duy nhất sống trong ngôi làng không người Pianosa, một phần của công viên hải dương quần đảo Tuscany, Manca vừa là người quản lý khách sạn vừa là người giám sát chương trình tái hòa nhập xã hội của hòn đảo, do tổ chức Arnera và chính quyền nhà tù của Tuscany điều hành. Arnera là một tổ chức phi lợi nhuận với sứ mệnh xã hội là giúp đỡ những người dễ bị tổn thương, ví dụ như những tù nhân, trở lại xã hội.
"Tôi ở khách sạn một tuần và không muốn rời đi," Manca nói với CNN. "Đó là một kỳ nghỉ độc đáo và dự án cai nghiện đã thu hút tôi, đặc biệt là cách những tù nhân này được trao cơ hội thứ hai trong đời".
Khách sạn "làm lại cuộc đời"?
"Tôi đã yêu Pianosa bởi sự tĩnh lặng của nó, vùng biển trong xanh như thiên đường và những đêm đầy sao yên bình."
Từng có biệt danh là Đảo Quỷ, Pianosa, nằm giữa Corsica và đất liền, giờ đây là nơi nghỉ dưỡng được yêu thích nhờ những bãi biển tuyệt đẹp và thảm thực vật xanh tốt.
Là một trong hai cư dân thường trú của hòn đảo, Manca sống và làm việc cùng với một cai ngục, bên cạnh 10 nam phạm nhân làm đầu bếp, làm vườn, bồi bàn, dọn dẹp bãi biển và rửa bát đĩa tại khách sạn Milena, cơ sở lưu trú duy nhất trên đảo.
Được bao quanh bởi những cây thông, khách sạn Milena có trần nhà được vẽ bích họa và có 11 phòng với đồ nội thất bằng gỗ và tầm nhìn tuyệt đẹp ra biển. Khách sạn có sân hiên lớn, nơi các tù nhân phục vụ đồ uống buổi tối cho khách, có nhà hàng và quán bar.
Manca đã từng là du khách tại Milena - một khách sạn độc đáo, mở cửa quanh năm - trong vài ngày khi người quản lý lúc đó thông báo với cô rằng cơ sở đang gặp khó khăn về tài chính và có nguy cơ đóng cửa.
Nếu điều này xảy ra, những tù nhân trên đảo sẽ phải quay trở lại nhà tù, kết thúc thời gian của họ ở Pianosa một cách chóng vánh.
"Tôi cảm thấy mình phải làm gì đó để giúp họ, nếu không họ sẽ quay trở lại sau song sắt, bên trong những phòng giam nhỏ bé mà không có cơ hội bắt đầu lại và học một công việc có thể giúp ích cho họ sau khi được trả tự do", Manca nói thêm.
Manca đã quyết định ở lại và đảm nhận vị trí quản lý khách sạn. Cô nói rằng ban đầu cô làm việc miễn phí, sử dụng các kỹ năng quản lý của mình để giúp đảm bảo tương lai của khách sạn.
Chỉ trong vài năm, Manca đã có thể xoay chuyển tình thế một cách đáng kể, và khách sạn Milena đã trở thành một địa điểm tổ chức tiệc sinh nhật và đám cưới nổi tiếng, với những vị khách - một phần bị thu hút bởi đội ngũ nhân viên độc đáo của khách sạn - đổ xô đến đây.
"Nhà tù Alcatraz của Biển Tyrrhenian"
Nằm gần Gorgona, một hòn đảo nhà tù khác của Ý, Pianosa được thành lập vào những năm 1700 để giam giữ những kẻ sống ngoài vòng pháp luật, thổ phỉ và quân nổi dậy.
Hòn đảo từng là một "nhà tù không lối thoát" cho đến năm 1998, khi nhà tù đóng cửa. Một số cư dân cuối cùng đã rời đi và Pianosa bị bỏ hoang trong nhiều năm.
Cho đến thời gian gần đây, du khách không được phép lên đảo và những người đến thăm chỉ có thể đến khi mua tour tham quan bằng thuyền, phải được đặt trước qua các công ty lữ hành cụ thể.
Để được tham gia chương trình cải tạo tại Khách sạn Milena, các ứng viên phải chấp hành ít nhất 1/3 thời hạn trong tù và trải qua một loạt bài kiểm tra đánh giá tâm lý và xã hội nghiêm ngặt.
Trong 12 năm qua, Manca đã tiếp xúc với khoảng một trăm tội phạm đang bị quản chế vì nhiều tội danh, bao gồm cả tội giết người.
Mặc dù cô biết rằng nhiều tù nhân đã bị kết án nghiêm trọng hơn những tội "ăn cắp vặt", Manca luôn cảm thấy thoải mái trên đảo và coi đó là một nơi trú ẩn an toàn.
Cô cũng có niềm tin mạnh mẽ rằng những người từng phạm tội nên có cơ hội đóng góp cho xã hội hơn là dành nhiều thời gian hơn sau song sắt.
"Tôi tin vào sức mạnh của sự cứu rỗi và rằng ngay cả những kẻ phạm tội cũng nên có cơ hội thứ hai, họ không nên đánh mất phần đời còn lại sau song sắt".
Được gọi là bằng biệt danh "Nữ hoàng Pianosa", Manca thừa nhận rằng công việc của cô đã khiến bạn bè và những người thân yêu của cô phải ái ngại bởi những rủi ro khi trở thành người phụ nữ duy nhất bên cạnh một nhóm tù nhân nam.
Manca nói: "Mọi người cứ nói rằng tôi thật điên rồ khi đảm nhận một công việc như vậy. Là người phụ nữ duy nhất làm việc và sống bên cạnh những phạm nhân nam với những tội danh khủng khiếp".
"Nhưng tôi chưa bao giờ cảm thấy sợ hãi hay lo lắng. Tôi chưa bao giờ nghĩ đến điều đó lần thứ hai. Tôi cảm thấy an toàn khi ở cùng họ tại đây hơn là trở lại thành phố với tất cả những kẻ điên rồ ở xung quanh, bạn không bao giờ biết mình có thể đụng phải ai."
Mặc dù phụ trách một nhóm phạm nhân luôn tồn tại nhiều thách thức, nhưng Manca cho biết cô đã cố gắng hết sức để tạo ra những ranh giới rõ ràng nhằm đảm bảo rằng chương trình tái hòa nhập có hiệu quả.
Cô giải thích rằng mối quan hệ với nhân viên là mối quan hệ tôn trọng lẫn nhau.
Mỗi tuần, Manca lên phà trong chuyến hành trình kéo dài 3 giờ trên biển đến đất liền Tuscany để giải quyết các công việc phụ và hành chính, rời đi lúc bình minh và trở về Pianosa vào ban đêm.
Manca cho biết thêm rằng, không giống như đảo Gorgona gần đó, nơi những người bị kết án phải trở lại phòng giam của họ sau khi hết giờ, những người ở Pianosa được phép tự do đi lại.
Tỷ lệ thành công cao
Các tù nhân ở đây được trả lương hàng tháng cho công việc khách sạn của họ, và ở trong khu nhà tù cũ trước đây - nơi đã được cải tạo thành các phòng studio ấm cúng, có phòng tập thể dục, TV, nhà bếp và các phòng riêng có phòng tắm.
Họ cũng được cấp điện thoại di động để có thể giữ liên lạc với gia đình.
Theo một báo cáo năm 2020 của Hội đồng Châu Âu, các nhà tù ở Ý được coi là một trong những nơi đông đúc nhất ở châu Âu, với 120 tù nhân/100 giường, trong khi tỷ lệ tự tử trong tù tăng 300% kể từ năm 1960, với tỷ lệ tái phạm là 75%. thành tội phạm.
Do đó, Pianosa chắc chắn là một lựa chọn thay thế hấp dẫn hơn nhiều đối với những người sắp mãn hạn tù.
Manca tự hào về sự thành công của "mô hình Pianosa", giải thích rằng tỷ lệ những người đã dành thời gian trên đảo trở lại phạm tội đã giảm xuống còn 0,01%.
Manca giải thích: "Vào buổi tối, họ có thể tự do xuống bãi biển và ngâm mình".
"Tuy nhiên, họ phải rời chỗ ở vào sáng sớm và trở về vào một thời điểm cụ thể vào buổi tối, họ vẫn bị giám sát và có bảo vệ để mắt đến họ.
Những người phạm tội có thể thụ án thời gian còn lại khi làm việc tại khách sạn nếu họ cư xử tốt, và một số đã ở đây từ 5 đến 10 năm.
"Tất cả họ đều đã chấp hành ít nhất một phần ba thời hạn trong tù và trải qua các cuộc kiểm tra đánh giá tâm lý và xã hội nghiêm ngặt để xác định rằng họ không còn nguy hiểm và phù hợp với chương trình tái hòa nhập, và rằng họ thực sự hối hận về những gì mình đã làm."
Manca thích giữ liên lạc với những người đã rời Pianosa để bắt đầu một cuộc sống mới, sử dụng các kỹ năng họ đã học được trên đảo, thông qua mạng xã hội.
Manca vô cùng tự hào về vai trò của cô ấy trong quá trình này và nói rằng những người ban đầu còn nghi ngờ về quyết định ở lại Pianosa của cô những năm trước giờ đã xuất hiện trở lại.
Manca nói: "Ngay cả con gái tôi Yolanda, khi còn nhỏ cũng có chút hoài nghi về công việc của tôi, cũng đã đánh giá cao hòn đảo này và hiểu tầm quan trọng của những gì tôi làm, và giờ nói với tôi rằng tôi là một người may mắn".