Nhà không vách, không mái, không nóc… có nơi về mà không có nơi ở
Từ ngã ba đường nối xã Vân Lĩnh và xã Hanh Cù (Thanh Ba, Phú Thọ), chạy theo con đường bê tông nhỏ đến khu 26, chúng tôi tìm tới thăm chị Lê Thị Thu (1967) - một hoàn cảnh đặc biệt khó khăn đã nhiều năm nay.
Ngôi nhà của chị Thu lọt thỏm trong vườn chuối, giữa um tùm cây dại và rác. Chúng tôi đến nơi khi chị Thu vừa đi thu mua phế liệu về, chiếc xe đạp cũ màu xanh vẫn dựng trước cửa nhà.
Cô cán bộ dẫn đường trỏ tay về phía một người đàn bà luống tuổi, trông vô cùng tiều tụy, bảo đó là người chúng tôi đang cần tìm. Lúc đó chị đang loay hoay với đống phế liệu ở trước cửa.
Hơn 50 tuổi nhưng sự vất vả, cơ cực khiến chị trở nên già nua trước tuổi. Chị Thu mặc chiếc áo đỏ cài ba chiếc khuy lệch, tay áo được nối thêm bằng mảnh vải cùng màu nhưng vẫn lộ các đường chỉ dọc ngang.
Chị Lê Thị Thu (1967) ở khu 26, xã Hanh Cù, Thanh Ba, Phú Thọ trong căn nhà chị đang sống nhiều năm nay.
Thấy có khách, chị dè dặt chào hỏi rồi mời vào nhà. Nói là "nhà" nhưng chẳng có vách, chẳng có cửa cũng không có mái, có nóc gì cả, chỉ còn sót lại vài tấm pro xi măng, một ít tường đất bám hời hợt vào mấy cây cột mục.
Trước ngôi nhà có một cái lán liêu xiêu được dựng từ chiếc bạt cũ và một cây tre nhỏ, là nơi mà người phụ nữ này trú mưa, trú nắng bao năm.
"Ngôi nhà" của chị Thu nhìn từ ngoài mặt đường vào...
Dưới tấm bạt lụp sụp có một bộ bàn ghế cũ được nhặt về, đựng đầy những vỏ hộp, chai, lọ, vài tấm chăn nệm cũ nát, mấy chiếc cốc nhem nhuốc. Chúng tôi ngồi hỏi chuyện chị Thu ở đó!
Chẳng thể hiểu một người phụ nữ ngoài 50 tuổi đã đối diện như thế nào với cảnh sống ốm đau, cơ cực tới mức nhà không có để ở, cơm không đủ ăn, áo chẳng đủ mặc?
Ăn củ chuối, cây chuối, rau sắn qua ngày
Năm 1989, chị Lê Thị Thu lập gia đình với người đàn ông cùng quê, nhưng cuộc sống hôn nhân sớm tan vỡ. Sau chia tay, đối phương thì đã có tổ ấm mới, còn chị vẫn ở vậy nuôi con.
Cả người dân địa phương và cán bộ ở đây đều khẳng định, chị Thu là người sống rất tốt, quan tâm đến mọi người, sống biết điều, và dù nghèo khó nhưng chưa đi xin hay nợ nần ai bao giờ.
Trước kia chị Thu bị bệnh zona thần kinh, do không có điều kiện chữa trị nên bệnh đã biến chứng. Mấy năm nay, mắt chị mờ dần, một bên tai thường xuyên đau dữ dội, khả năng nghe cũng kém, nhiều khi chóng mặt, ù tai nên việc lao động kém hẳn đi, thậm chí có lúc chẳng đi làm được gì.
Mảnh đất nhỏ được bố mẹ chia cho, chị Thu đã làm nhà - căn nhà giờ đã đổ nát, hoang tàn, còn lại những chỗ trống thì trồng chuối.
Vườn chuối lác đác, thi thoảng có buồng chín chị đem bán quả, còn cây thì giữ lại thái làm canh ăn dần.
"Thú thực, lâu lắm rồi không được ăn thịt đâu, cứ ăn cơm với canh rau sắn hoặc ăn cây chuối trồng được ở vườn".
Để mưu sinh, hàng ngày chị Thu sống bằng nghề thu mua phế liệu quanh xã.
"Hôm nào có ít vốn thì đi mua phế liệu, tiền lời lấy ra đong gạo, còn không thì cũng chẳng có gạo để ăn. Hôm nọ, có cô giáo ở xã gọi ra bán cái xe đạp 40 nghìn mà cũng chả có vốn để mua, đành bảo cô ấy bán cho người khác…", chị Thu kể.
Xã Hanh Cù này bé thôi mà nhiều người đi thu mua đồng nát. Thành ra, ngày nào giỏi lắm chắc chị cũng kiếm được 20 nghìn hoặc may mắn lắm thì được 50 nghìn. Có ngày không có đồng nào cũng là bình thường.
"Giờ tuổi ngày càng nhiều, sức khỏe ngày càng yếu, cũng chẳng ai thuê làm gì nên đi làm nghề thu mua phế liệu, được đồng nào hay đồng đó, mong sống qua ngày. Chứ không còn nghĩ gì đến chuyện làm nhà làm cửa nữa", chị Thu bùi ngùi chia sẻ.
Lập đàn cầu trời không mưa và điều ước lớn nhất của người đàn bà khổ
Chị nói, trước đây nhờ địa phương hỗ trợ cũng có dựng được một căn nhà nhỏ, tuy nhiên, cơn bão lớn năm 2017 quật cho siêu vẹo cả, tôn cũng bay đi hết. Nói đúng ra, bây giờ chỉ còn cái dấu thích của nếp nhà cũ mà thôi.
Nhà có nhưng không thể ở, chị Thu dựng tạm mấy cây cột rồi lấy tôn từ đống phế liệu quây lại để ở.
"Hôm nào mưa rào thì chui xuống gầm giường tránh trú. Mưa to thì lại chạy sang nhà hàng xóm trú nhờ. Đêm nằm ngủ ít lắm, chỉ có vừa nằm vừa lạy trời cho đêm nay không mưa để ngủ ngon, mai có sức đi làm. Cứ mở mắt gần sáng mà không mưa là yên tâm".
Chị Thu chỉ vào bàn thờ đơn sơ, có lá cờ Tổ quốc, chị nói ở đó thờ các anh hùng liệt sĩ và thờ thần linh: "Mỗi tối trước khi ngủ lại phải ‘lập đàn’ cầu trời đừng mưa đấy. Chả ước gì, chỉ ước trời đừng mưa to thôi"!
Trong cả buổi nói chuyện, chúng tôi nhận thấy rõ, dù khó khăn nhưng người phụ nữ này vẫn luôn giữ một tinh thần lạc quan trước hoàn cảnh. Đáng nói là, chị rất ham đọc sách, những lúc nghỉ ở lán chị thường lôi sách ra đọc.
"Trong nhà chị bây giờ, thứ có giá trị nhất là chiếc thẻ bảo hiểm y tế thôi, ngoài ra không có gì đáng giá", chị Thu vừa nói vừa lấy tấm thẻ cho chúng tôi xem.
Đại diện cho chính quyền địa phương, ông Mai Xuân Thành, trưởng khu 26, Hanh Cù, Thanh Ba mong được cộng đồng chia sẻ, giúp đỡ hoàn cảnh chị Thu:
"Gia cảnh chị Thu rất éo le, thuộc diện đặc biệt khó khăn, bản thân lại mang bệnh trong người. Mỗi dịp lễ tết địa phương đều có hỗ trợ, nhưng đó chỉ là phần quà động viên thôi. Rất mong được cộng đồng quan tâm, giúp chị làm lại gian nhà ở cho yên tâm".
Ông Mai Xuân Thành, trưởng khu 26, Hanh Cù, Thanh Ba (Phú Thọ), chia sẻ về hoàn cảnh của chị Lê Thị Thu.
Chúng tôi thật sự không thể tin vào mắt mình khi chứng kiến cảnh sống lay lắt của người phụ nữ nghèo khổ này. Chỉ mong sao, cộng đồng thương cảm, chia sẻ, giúp đỡ để cuộc sống về sau của chị Thu bớt đi phần khó khăn. Cụ thể là, giúp chị có thể xây dựng được gian nhà xây kiên cố để tránh mưa to gió lơn, phòng khi đau ốm không chạy đi tránh trú được.
Mọi sự quan tâm giúp đỡ xin gửi về:
Chị Lê Thị Thu ở khu 26, xã Hành Cù (khu 7 xã Thanh Vân cũ), huyện Thanh Ba, Phú Thọ.
Số TK: 101871884832. Chủ TK Lê Thị Thu. Chi nhánh ngân hàng Vietinbank Thanh Ba, Phú Thọ.
