Năm 2004, chị P.T.N (38 tuổi, Bình Dương) phát hiện mình có khối u ác tính sarcoma. Chị đã được phẫu thuật, xạ trị, hóa trị và điều trị đáp ứng, tuy nhiên vẫn còn để một phần khuyết da. Năm 2009, chị đến một bệnh viện lớn để xoay vạt da cuống liền, che phần khuyết.
"Sau đó, đúng vào thời điểm dịch Covid-19 căng thẳng, khối u tái phát và phát triển ngày càng tăng nhanh, nặng nề. Tôi không đi khám được. Hết dịch, tôi qua Singapore điều trị, sau đó về nước tiếp tục điều trị đông y, tây y nhưng không đáp ứng. Khối u lớn nhanh, xuất huyết, hoại tử trên bề mặt da, gây hủy xương sọ, khiến tôi đau đớn nên phải nhập viện vào cuối tháng 5 vừa rồi", chị Nguyên kể.
Chị tâm sự, khi chị cởi khăn đầu ra, bác sĩ hoảng hồn khi nhìn hình thù khối u khổng lồ căng bóng, nhiều mạch máu, các bác sĩ lúc đó nghĩ rằng khối u sắp vỡ. Hình thù khối u mọc ra trên đầu trông giống như một quả hồ lô.
Khối u che lấp phần trán của chị Nguyên. Ảnh: BVCC
Khối u ở vị trí khó
Thầy thuốc ưu tú, ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết qua khám lâm sàng, bác sĩ nhận định người bệnh tỉnh táo, tiếp xúc tốt nhưng khối u rất lớn (đường kính khoảng 12 cm). Trên bề mặt khối u có những vết của xuất huyết hoại tử nhiều lần. Kết quả chụp MRI cho thấy khối u còn ăn lan xuyên qua xương sọ xuống tới màng não, gây hủy xương sọ.
Tiến hành hội chẩn liên khoa, các bác sĩ đặt ra bài toán sau khi mổ u sẽ "lấy gì để che lại" vùng xương sọ bị hủy và khuyết da. Nếu để vết thương hở sẽ tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng não và màng não. Phương án được các bác sĩ đưa ra là phẫu thuật cắt trọn u, tạo hình hộp sọ đã bị hủy hoại và ghép da có cuống thẩm mỹ.
"Sau khi hội chẩn, chúng tôi tiến hành cắt trọn khối u, phần da đầu ở phía dưới tổn thương bị khuyết rộng 15 x 15 cm. Phần u xâm lấn não cũng đồng thời được lấy hết bằng các thiết bị hiện đại và tái tạo xương sọ bằng miếng lưới titanium tinh xảo. Ca mổ kéo dài 120 phút. Sau đó, ekip mổ ghép vạt da vi phẫu tạo hình thẩm mỹ, lấy từ vạt da có cuống mạch ở đùi để đắp vào chỗ khuyết da và xương sọ, nối nhánh nuôi với bó mạch thái dương nông để lấy máu cung cấp cho vạt da, mất hơn 6 giờ", BS Sĩ cho hay.
TS.BS Chế Đình Nghĩa, Trưởng Đơn vị Vi phẫu tạo hình Thẩm Mỹ, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết việc ghép da này không giống như một ghép da thông thường (chỉ lấy da đắp lên vùng da đã khuyết là xong). Bác sĩ phải lấy cả da lẫn mạch máu nuôi da, với mạch máu khá nhỏ, đồng thời nối lại động, tĩnh mạch để bơm máu lên nuôi vạt da, dẫn lưu máu về giúp vạt da sống được, đủ khả năng che phủ khuyết hổng lớn của tổn thương.
Trong 72 giờ đầu sau phẫu thuật, các bác sĩ phải theo dõi liên tục vùng da ghép có bị tắc mạch hay không. Cứ 15-20 phút, bác sĩ, điều dưỡng theo dõi mạch vùng da ghép có đập không, máu nuôi có ổn định không, da có được nuôi tốt không và sau đó tiếp tục theo dõi đến 7 ngày để đánh giá chắc chắn vùng da đã sống.
Sau phẫu thuật, chị Nguyên được ghép da thẩm mỹ. Ảnh: BVCC
"Nếu vạt da đó bị khuyết, máu nuôi không đủ cấp, không thể sống được sẽ phải xử lý, ghép da tạo hình lại, tỉ lệ thành công thấp hơn, rủi ro cao hơn. Khi ghép lại diện tích da như vậy sẽ làm mất cả vùng cho lẫn nhận, để lại di chứng, hậu quả rất nặng nề cho người bệnh", BS Chế Đình Nghĩa cho biết.
Sau 4 ngày phẫu thuật, ghép da, người bệnh đã tỉnh táo, đi lại tiếp xúc tốt, vết mổ ổn định, khô, sạch cả vùng cho lẫn vùng nhận. Người bệnh sẽ tái khám để được hóa trị theo chỉ định.
Sarcoma là một loại ung thư bắt đầu trong các mô như xương hoặc cơ. Sarcoma xương và sarcoma mô mềm là 2 loại sarcoma chính.
Sarcoma mô mềm là một trong những loại ung thư hiếm gặp. Sarcoma mô mềm có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng tới sức khỏe của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Sarcoma mô mềm có thể xuất hiện trong mỡ, cơ, mạch máu, mô dưới da, sụn, gân và dây chằng. Khoảng 60% sarcoma bắt đầu ở cánh tay hoặc cẳng chân, 30% bắt đầu ở bụng hoặc thân, và 10% bắt đầu ở cổ hoặc đầu.