Đột quỵ khi đang đá bóng
Mới đây, Phòng khám Đa khoa Hùng Vương - Sơn Dương (Tuyên Quang) nhận được một cuộc gọi hỗ trợ y tế từ người dân khu vực xã Tân Trào (Tuyên Quang) về tình trạng có người mất ý thức.
Theo lời kể của người dân, lúc 17h00, nam thanh niên khoảng 31 tuổi đang chơi đá bóng cùng động đội thì kêu mệt nên ra sân nằm nghỉ. Trận bóng tiếp tục diễn ra, đến khoảng 17h30 có người phát hiện nam thanh niên không cử động, mất ý thức nên gọi trạm y tế kiểm tra và gọi cấp cứu tới hỗ trợ.
Theo đại diện của Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương, sau khi nhận được cuộc gọi, ngay lập tức, Trung tâm Cấp cứu 115 của phòng khám có mặt tại hiện trường tiếp cận bệnh nhân trong tình trạng mất ý thức, ngừng tim.
Nhận định đây là một trường hợp đột quỵ, các nhân viên y tế tiến hành cấp cứu hồi sức tim phổi tích cực. Tuy nhiên, bệnh nhân không qua khỏi do thời gian phát hiện muộn.
Cấp cứu (ảnh minh hoạ).
Tử vong vì đột quỵ khi chơi thể thao - nguyên nhân do đâu?
Liên quan tới trường hợp kể trên, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh (Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam) cho biết đột quỵ não có hai thể là nhồi máu não và xuất huyết não. Khi một người chơi những bộ môn thể thao đối kháng như đá bóng, nhịp tim thay đổi, đập nhanh hơn, nếu không kiểm soát tốt sẽ khiến nhịp tim, huyết áp tăng nhanh, xuất hiện các cơn thiếu máu lên não.
Bác sĩ Mạnh cho hay khoảng 80% các trường hợp tử vong khi chơi thể thao là người có bệnh lý tim mạch từ trước nhưng chưa được kiểm soát. Có những người đã biết trước bệnh nhưng chủ quan nghĩ là nhẹ. Có người chưa phát hiện bệnh vì không đi khám hoặc khám chưa đúng chuyên khoa. Khi cơ thể hoạt động quá sức, bệnh lý diễn tiến và dẫn đến đột quỵ.
TS.BS Nguyễn Bá Thắng - Trưởng Trung tâm khoa học Thần kinh, Trưởng khoa Thần kinh, Trưởng Đơn vị Đột quỵ (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) - cho hay người bị đột quỵ não trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu, các tế bào não sẽ chết dần không thể đảm nhận chức năng ban đầu. Do đó, người bệnh xuất hiện các triệu chứng như yếu liệt nửa người, tê và mất cảm giác, mất thị lực một bên hoặc mù hoàn toàn, mất ngôn ngữ, hôn mê... và có thể tử vong.
Có hai nhóm yếu tố nguy cơ chính gây đột quỵ: nhóm yếu tố có thể thay đổi được (hút thuốc lá, nghiện rượu, béo phì, rung nhĩ,...) và nhóm yếu tố không thể thay đổi được (tuổi tác, giới tính, gen di truyền).
Vì sao đột quỵ xảy ra ở người trẻ?
Theo bác sĩ Mạnh, lý do đột quỵ xảy ra ở người trẻ là:
- Dị dạng mạch máu não, mạch máu có thể có những túi phình hoặc tắc nghẽn.
- Bệnh lý mãn tính không lây (tăng huyết áp, tiểu đường,...).
- Thói quen về sinh hoạt, ăn uống... có thể gây nên đột quỵ như hút thuốc lá, ăn những thức ăn nhanh hoặc chứa nhiều dầu mỡ, gây tích lũy mỡ thừa trong máu...
- Thói quen ít vận động.
ThS.BS Đoàn Dư Mạnh.
Theo các chuyên gia, chơi thể thao là tốt nhưng phải lựa chọn bộ môn thể thao phù hợp với lứa tuổi, sức khoẻ và bệnh lý nền. Mọi người cần phân biệt rõ tập thể dục và chơi thể thao có cường độ khác nhau.
Hiện nay, nhiều người chơi thể thao cường độ cao hoặc chơi các bộ môn đối kháng nhưng không tầm soát sức khoẻ, điều này sẽ làm gia tăng nguy cơ đột tử, đột quỵ. Để đảm bảo an toàn, trước khi chơi bộ môn thể thao nào đó, mọi người cần tới gặp các bác sĩ thể thao để được thăm khám. Bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá nguy cơ tim mạch: đo điện tim, làm điện tim gắng sức, siêu âm tim, siêu âm tim gắng sức, kiểm tra bệnh lý nền đánh giá nguy cơ đột quỵ. Khi có kết quả kiểm tra, bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên về bộ môn thể thao phù hợp.
