Ông Raymundo được các bị cáo cho biết giám đốc Công ty Helix Canada, là đối tác của Công ty CP VN Pharma (do Nguyễn Mạnh Hùng làm Tổng giám đốc) và Công ty TNHH Thương mại Hàng hải quốc tế H&C (do Võ Mạnh Cường làm giám đốc) cung cấp thuốc cho VN Pharma.
Sau khi vụ án xảy ra, Bộ Công an vào cuộc xác minh thì Công ty Helix là công ty "ma", không có địa chỉ hoạt động. Vậy ông Raymundo có vai trò như thế nào trong vụ án?
Bộ Y tế cấp phép cho công ty "ma" ?
Theo luật sư của bị cáo Võ Mạnh Cường, căn cứ vào nội dung "Giấy phép hoạt động của doanh nghiệp nước ngoài về thuốc và nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam số 28/GP-2014/2 do Bộ Y Tế cấp ngày 18-6-2014 có hiệu lực đến ngày 18-6-2019".
Bị cáo Võ Mạnh Cường là người được ủy nhiệm hợp pháp đảm nhiệm hoạt động của Công ty Helix Pharmaceuticals Inc tại Việt Nam. Thời gian ủy nhiệm là 5 năm từ tháng 6-2012 đến tháng 6-2017.
Vì vậy, căn cứ theo phạm vi được ủy nhiệm thì bị cáo Võ Mạnh Cường ngoài việc đảm nhiệm hoạt động của Helix Pharmaceuticals Inc tại Việt Nam thì bị cáo Cường còn được phép sử dụng con dấu trong quá trình thực hiện các công việc liên quan.
Thời điểm bị cáo Cường làm đại diện cho công ty Helix Pharma, ông Raymundo nhiều lần sang Việt Nam cùng với bị cáo Cường gặp gỡ đối tác và giải quyết công việc.
Khi sang Việt Nam để giao dịch với đối tác ông Raymundo thường xuyên trao đổi với bị cáo Cường về lịch trình qua email. Khi ở Việt Nam, bị cáo Cường là người trực tiếp đưa đón và sắp xếp chỗ lưu trú cho ông Raymundo.
Cụ thể trong trường hợp này là ông Raymundo sang Việt Nam cùng với bị cáo Cường gặp gỡ, trao đổi về các giao dịch với công ty VN Pharma.
Thời điểm này, ông Raymundo thường lưu trú tại Khách sạn Viễn Đông (đường Phạm Ngũ Lão, quận 1, TP.HCM) và tại một số Khách sạn ở Phú Mỹ Hưng (Quận 7, TP.HCM).
Luật sư trình bày, trong suốt quá trình đưa vụ án ra xét xử, các cơ quan chức năng cho rằng ông Raymundo là nhân vật không có thật.
Lý do của kết luận trên là không thể xác định được lai lịch và nhân thân của ông Raymundo.
Tuy nhiên, theo luật sư, thực tế bị cáo Cường đã cung cấp các thông tin cá nhân của ông Raymundo cho Cơ quan điều tra như: nội dung email liên lạc giữa bị cáo Cường với ông Raymundo, ông Raymundo gửi các giấy chứng nhận từ Philippines (gồm Giấy chứng nhận bán hàng tự do (FSC) và Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP)) về cho bị cáo Cường bằng đường chuyển phát nhanh, địa chỉ ông Raymundo lưu trú tại Việt Nam.
Toàn cảnh phiên xét xử
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người nước ngoài muốn nhập cảnh vào Việt Nam phải làm thủ tục xin cấp thị thực tại cơ quan đại diện ngoại giao hoặc cơ quan lãnh sự hoặc cơ quan đại diện khác được uỷ quyền cấp thị thực của Việt Nam ở nước ngoài (sau đây gọi chung là cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài).
Đồng thời, người nước ngoài tạm trú tại Việt Nam phải thông qua người trực tiếp quản lý, điều hành hoạt động của cơ sở lưu trú để khai báo tạm trú với Công an xã, phường, thị trấn hoặc đồn, trạm Công an nơi có cơ sở lưu trú.
Đối chiếu trong trường hợp này, Cơ quan điều tra hoàn toàn có thể điều tra xác minh nhân thân ông Raymundo qua các thông tin khai báo của ông Raymundo khi đến Việt Nam tại địa chỉ lưu trú hoặc Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.
Nhưng Cơ quan điều tra không tiến hành xác minh nhân thân, lai lịch của ông Raymundotrước khi đưa ra xét xử là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
Yêu cầu tìm bằng được ông Raymundo
Ở lời nói sau cùng, bị cáo Võ Mạnh Cường yêu cầu tòa xem xét việc bị cáo được ông Raymundo ủy quyền phụ trách Công ty Helix Việt Nam đã được Cục quản lý Dược cấp phép hoạt động từ ngày 18-6-2014 có thời hạn hoạt động 5 năm.
Quá trình xét xử, Cường đã nhiều lần trình bày rằng chính ông Raymundon là người cung cấp con dấu cho bị cáo để phát triển khách hàng tại Việt Nam và bị cáo không biết con dấu đó là giả. Cho nên cần làm rõ vai trò của ông Raymundo.
Ở lời nói sau cùng, Cường cũng yêu cầu các cơ quan chức năng xác định vai trò của ông Raymundo và xem xét việc bị cáo kêu oan là không biết ông Raymundo làm ăn phi pháp.
Các bị cáo xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt vì cũng chỉ là người làm công ăn lương, thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên
Bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng xin tòa xem xét, vì họ cũng chỉ thực hiện theo chỉ đạo, là người làm công ăn lương. Ngoài ra, Hùng vẫn tái khẳng định mình không có chủ ý buôn lậu hay buôn bán thuốc giả.
Bảy bị cáo còn lại cũng xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt vì cũng chỉ là người làm công ăn lương, thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên và công việc mỗi người độc lập với nhau nên sai phạm của người này, người kia sẽ không thể nào biết.
Trước đó, VKSND Cấp cao tại TP.HCM đã đề nghị tòa tuyên hủy toàn bộ bản án của TAND TP.HCM đã tuyên để điều tra lại từ đầu do có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, xử không đúng tội danh, chưa xem xét trách nhiệm của cán bộ Cục quản lý Dược, cán bộ Công ty VN Pharma và hải quan cũng như một số người khác.
Theo kết luận của Viện Khoa học Hình sự Bộ Công an: Dấu hợp pháp hóa Lãnh sự và chữ ký của Tham tán Đại sứ quán Việt Nam tại Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc và Giấy chứng nhận bán hàng tự do đều là giấy tờ giả. Kết luận của Bộ Y tế cho thấy lô thuốc bị phát hiện là thuốc kém chất lượng, không dùng để chữa bệnh cho người, không rõ nguồn gốc xuất xứ.