Hồi tháng 12 năm 2023, một người nông dân bất ngờ tìm thấy những ngôi mộ khi đang cày ruộng ở làng Nova Varbovka, Bulgaria. Vì vùng này thời cổ đại là một tỉnh của La Mã có tên là Moesia nên các nhà khảo cổ học từ Bảo tàng Lịch sử Vùng Veliko Tarnovo đã đến để khai quật các ngôi mộ.
Cả hai ngôi mộ đều được xây bằng gạch, tường trát vữa và một phiến đá vôi lớn phủ lên. Cái lớn hơn dài khoảng 3 mét và chứa hài cốt của hai người lớn - một người đàn ông và một phụ nữ, cả hai đều khoảng 45 đến 60 tuổi khi chết - được chôn cùng với đồ trang sức, tiền xu, bình gốm và thủy tinh .
Ngôi mộ nhỏ hơn, được làm sớm hơn một chút, chứa bộ xương của một đứa trẻ từ 2 đến 3 tuổi và một huy chương bằng đồng quý hiếm mô tả chuyến viếng thăm của hoàng đế La Mã Caracalla (cai trị từ năm 198 đến năm 217 sau Công nguyên) vào năm 214 sau Công nguyên tới Pergamon ở Tiểu Á (Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay), nơi ông tìm đến ngôi đền thờ Asclepius, vị thần chữa bệnh.
Nhìn chung, hai ngôi mộ này có thể là nơi an nghỉ cuối cùng của một gia đình.
Khu mộ gia đình từ thế kỷ thứ ba
Một số đá vôi từ các ngôi mộ này dường như đến từ một mỏ đá gần Nicopolis ad Istrum, một thị trấn La Mã và thời kỳ đầu của Byzantine của hoàng đế Trajan vào đầu thế kỷ thứ hai.
Kalin Chakarov, nhà khảo cổ học tại Bảo tàng Lịch sử Khu vực Veliko Tarnovo, nói: “Sự đặc biệt này và các dấu hiệu khác khiến tôi nghĩ rằng cái chết của những người này có liên quan đến lãnh thổ Nicopolis ad Istrum”.
Chakarov, người đã khai quật các ngôi mộ cùng với các đồng nghiệp Nedko Elenski và Mihaela Tomanova, lưu ý rằng huy chương Caracalla có thể chỉ ra nguồn gốc Tiểu Á của những người cư ngụ trong các ngôi mộ, điều này phù hợp với thực tế là Nicopolis ad Istrum được xây dựng chủ yếu bởi những người định cư. từ Tiểu Á.
Ivan Tsarov, giám đốc Bảo tàng Lịch sử Khu vực Veliko Tarnovo, cho biết “Việc phát hiện những ngôi mộ như vậy trên lãnh thổ Bulgaria không có gì đáng ngạc nhiên, vì khí hậu và đất đai rất tốt cho việc trồng trọt nông nghiệp. Có lẽ những ngôi mộ là của những chủ đất giàu có vì “tục lệ ở Hạ Moesia là các chủ đất sống trong những tháng ấm hơn trong năm và được chôn cất trên khu đất của họ".
Theo Tsarov, các hiện vật được phát hiện trong quá trình khai quật vẫn đang được xử lý trong phòng thí nghiệm của bảo tàng, nơi chúng đang được bảo tồn và phục hồi. Chúng bao gồm những đồ vật được sử dụng trong suốt cuộc đời của người đã khuất, cũng như những đồ vật sẽ đi cùng họ sang thế giới bên kia. Ngoài đồ trang sức làm bằng hạt thủy tinh và vàng, còn có sáu đồng xu có niên đại từ năm 200 đến năm 225 sau Công nguyên,một chiếc đèn, một chiếc giày da và một số chai thủy tinh, ba trong số đó là "lacrimaria", những chiếc bình nhỏ để chứa nước mắt của những người đau buồn.
Chakarov nói: “Tôi nghĩ đó là một câu chuyện buồn của gia đình từ nửa đầu thế kỷ thứ 3. Một đứa trẻ sơ sinh đã chết, được cha mẹ chôn cất, nơi an nghỉ cuối cùng ở chính nơi họ đã chôn con mình."
Chakarov có kế hoạch tiến hành công việc trong khu vực này để cố gắng tìm ra nơi những người này sinh sống, có thể ở gần nghĩa trang mới được phát hiện này.