Trong cuộc họp báo, Ngoại trưởng Mike Pompeo dành thời gian đáng kể chỉ trích việc xử lý khủng hoảng dịch Covid-19 của Bắc Kinh. Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cho rằng các phương tiện truyền thông đã "bỏ lỡ bức tranh lớn hơn" khi tập trung vào dịch bệnh thay vì vai trò của Trung Quốc .
Theo Ngoại trưởng Pompeo, số tiền 2 tỉ USD mà Bắc Kinh cam kết dành ra để hỗ trợ ứng phó đại dịch "không thấm vào đâu" so với hàng trăm ngàn mạng người và hàng ngàn tỉ USD thiệt hại mà Covid-19 gây ra cho thế giới. 2 tỉ USD là số tiền mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết tại cuộc họp trực tuyến Đại hội đồng Y tế Thế giới diễn ra trong ngày 18-5.
Ông Pompeo đổ lỗi cho Trung Quốc vì khiến hơn 92.000 người Mỹ tử vong, 36 triệu việc làm ở Mỹ bị mất, 300.000 người chết trên toàn cầu và thiệt hại kinh tế 9.000 tỉ USD trên toàn thế giới.
"Chủ tịch Tập Cận Bình trong tuần này nói rằng Trung Quốc đã hành động minh bạch và trách nhiệm. Tôi ước là như vậy. Nếu Trung Quốc muốn chứng minh sự cởi mở thực sự, minh bạch thực sự, thiết nghĩ họ có thể dễ dàng tổ chức các cuộc họp báo, như cuộc họp báo này và cho phép các phóng viên hỏi bất cứ điều gì họ muốn" – ông Pompeo nói.
Ông Pompeo nói rằng Bắc Kinh đã huỷ các mẫu bệnh phẩm chứa virus SARS-Cov-2 thay vì chia sẻ chúng, từ chối cho các nhà điều tra tiếp cận phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, chống lại những lời kêu gọi điều tra độc lập về nguồn gốc của căn bệnh này. Ông Pompeo cáo buộc Trung Quốc dọa Úc phải hứng "hậu quả về kinh tế" vì kêu gọi điều tra độc lập nguồn gốc của đại dịch Covid-19. Ông cũng cáo buộc Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus có mối quan hệ "gần gũi bất thường với Bắc Kinh từ trước đại dịch rất lâu".
Những bình luận trên được đưa ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung leo thang căng thẳng. Giới chức cấp cao Mỹ, trong đó có Tổng thống Donald Trump, gia tăng chỉ trích Trung Quốc về cách xử lý dịch Covid-19. Ông Trump tuần trước cảnh báo có thể cắt hoàn toàn quan hệ với Trung Quốc.
Tàu khảo sát Hải dương Địa chất 8 (HD 8) của Trung Quốc. Ảnh: Cục Khảo sát Địa chất Trung Quốc
Chuyển sang các vấn đề song phương gai góc khác, ông Pompeo chỉ trích các hoạt động xây dựng trái phép của Trung Quốc gần đây trên biển Đông, việc tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm một tàu cá Việt Nam, tàu thăm dò Hải dương Địa chất 8 (HD 8) của Trung Quốc cùng nhiều tàu hộ tống hoạt động trên vùng biển phía nam biển Đông (ngoài khơi Malaysia) và lệnh cấm đánh cá đơn phương trong khu vực.
Bên cạnh đó, ông Pompeo cũng tuyên bố sẽ làm hết sức để ngăn chặn tập đoàn công nghệ Trung Quốc Huawei tham gia vào mạng 5G của Mỹ. Về vấn đề Hồng Kông, Ngoại trưởng Mike Pompeo bày tỏ quan ngại khi các nhà lập pháp ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông bị lôi ra khỏi phòng họp trong tuần này khi tranh cãi về một dự luật quốc ca của Trung Quốc.