Chỉ số IQ do di truyền không thể quyết định thành tựu sau này của một đứa trẻ. Nó chỉ chiếm 40% trong tổng số chỉ số IQ, 60% còn lại là kết quả của sự trau dồi mỗi ngày. Do đó, muốn nâng cao chỉ số IQ của con mình, cha mẹ cần phải bỏ công sức nuôi dạy trẻ.
Một nghiên cứu dài hạn của các chuyên gia Mỹ về lứa tuổi mầm non đã phát hiện ra rằng, 0-5 tuổi là độ tuổi vàng phát triển trí não của trẻ. Trong giai đoạn này, sử dụng đúng phương pháp cải thiện trí thông minh của trẻ, sẽ mang lại kết quả gấp đôi. Vì thế có thể nói, 5 năm đầu đời là giai đoạn "vàng" trong tiến trình phát triển của trẻ.
Ở độ tuổi này, những đứa trẻ thông minh, có chỉ số IQ cao thường sẽ sở hữu một số đặc điểm rõ ràng. Theo nghiên cứu trên hơn 1.000 trẻ em trong một năm của các chuyên gia tại Đại học Harvard, những đứa trẻ có chỉ số IQ cao thường có điểm chung là 3 thói quen sinh hoạt dưới đây. Cha mẹ nên chú ý để phát hiện kịp thời và bồii dưỡng thêm cho con, đồng thời tránh làm lãng phí bộ não thông minh của bé một cách vô ích.
1. Thích đọc sách
Theo các chuyên gia, những đứa trẻ thông minh thường có thói quen đọc sách từ rất sớm. Khi đọc sách, não bộ trẻ sẽ tạo ra một chu kỳ tiếp thu kiến thức không giới hạn. Sách giúp trẻ nâng cao hiểu biết, vốn từ vựng, khả năng tư duy, diễn đạt cũng như trí tưởng tượng phong phú.
Một nghiên cứu của Trung tâm Khám phá khả năng Đọc và Đọc hiểu của Bệnh viện Nhi Cincinnati (Ohio, Mỹ) cũng cho thấy sự khác biệt rõ ràng trong hình ảnh bộ não của những trẻ thích xem TV, điện thoại so với những trẻ thích đọc sách.
Cụ thể, hình ảnh bộ não trẻ đọc sách cho thấy sự gia tăng của chất trắng có tổ chức chịu trách nhiệm cho khả năng ngôn ngữ và đọc hiểu. Trong khi đó, hình ảnh bộ não trẻ xem màn hình điện thoại, tivi thể hiện sự kém phát triển lan rộng và thiếu tổ chức của chất trắng cũng ở chính khu vực hỗ trợ việc học tập.
Chất trắng là yếu tố quan trọng trong việc truyền thông tin giữa những phần khác nhau của não bộ, thúc đẩy các chức năng và khả năng học tập. Nếu không có một hệ thống truyền thông tin phát triển tốt, tốc độ xử lý của não sẽ chậm và gây khó khăn cho việc học tập. Điều này khẳng định, việc đọc sách trong những năm đầu đời của trẻ rất quan trọng.
2. Có thói quen ngủ tốt
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra những trẻ ngủ ngon và có thói quen ngủ tốt thì cơ thể sẽ tràn đầy năng lượng, trí óc cũng được phát triển hơn những đứa trẻ khác. Nguyên nhân là vì thời gian ngủ không chỉ để nghỉ ngơi mà còn thúc đẩy sự phát triển thể chất và não bộ của trẻ nhỏ. Trẻ ngủ ngon giấc có thể thúc đẩy sự phát triển của cơ thể về mọi mặt. Hormone tăng trưởng do trẻ tiết ra khi ngủ sâu chiếm khoảng 70%.
Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ đã từng thực hiện một cuộc khảo sát liên quan và kết quả cho thấy khi trẻ đang chìm trong giấc ngủ sâu, không chỉ tốc độ phát triển của não bộ cao gấp đôi so với trạng thái thức, mà hormone tăng trưởng trong cơ thể cũng nhiều hơn gấp ba lần tỷ lệ thông thường.
Nếu trẻ ngủ không ngon giấc, thậm chí thức khuya thì lượng hormone tăng trưởng tiết ra trong cơ thể không đủ, ảnh hưởng đến não bộ và chiều cao của trẻ. Một nghiên cứu của Anh cũng khẳng định rằng việc trẻ ngủ muộn trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ của trẻ, làm giảm khả năng phản xạ, đọc hiểu và số học.
Có thể nói, giấc ngủ có ảnh hưởng trực tiếp tới tinh thần, sự phát triển não bộ của trẻ. Vì vậy, bố mẹ nên xây dựng thói quen ngủ lành mạnh trong suốt thời thơ ấu để trẻ có thể phát triển một cách khỏe mạnh và thông minh hơn.
3. Có thói quen ăn uống tốt
Bên cạnh nghiên cứu của ĐH Harvard, nghiên cứu của Đại học Adelaide, Australia cũng cho thấy những trẻ em ăn uống lành mạnh trong giai đoạn đầu đời có thể có chỉ số thông minh (IQ) cao hơn, trong khi những trẻ em hay ăn quà vặt lại có chỉ số thông minh thấp hơn.
Nghiên cứu này được tiến hành với hơn 7.000 trẻ em đã so sánh giữa nhiều chế độ ăn uống khác nhau, trong đó có thức ăn sẵn cho trẻ em, bú sữa và đồ ăn vặt. Kết quả cho thấy trẻ em bú sữa trong sáu tháng và thường xuyên có một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm những thức ăn như đậu, pho mát, hoa quả và rau trong khoảng từ 15-24 tháng, có chỉ số thông minh cao hơn 2 điểm khi tám tuổi. Trong khi đó, những trẻ em có thói quen ăn uống không tốt, thường ăn bánh quy, chocolate, kẹo, đồ uống giải khát và khoai tây chiên giòn trong hai năm đầu có chỉ số IQ thấp hơn 2 điểm vào lúc 8 tuổi.
Nghiên cứu này cho thấy rõ sự cần thiết phải cho trẻ ăn thức ăn lành mạnh trong giai đoạn hình thành quan trọng của cuộc đời. Do đó, cha mẹ muốn con mình thông minh, sáng dạ thì nên chú ý đến thực đơn dinh dương mỗi ngày của bé.