Trong thư gửi đến ông David Apol, quyền Giám đốc Văn phòng Đạo đức chính phủ Mỹ, các nghị sĩ Dân chủ cho biết lời đề nghị giúp ZTE hoạt động trở lại của Tổng thống Trump được đưa ra chỉ ba ngày sau Bắc Kinh cấp khoản vay khổng lồ cho việc xây dựng công viên giải trí thuộc dự án “MNC Lido City”, tổ hợp nghỉ dưỡng tại Indonesia.
Khu nghỉ dưỡng này bao gồm công viên giải trí (được xây bởi liên danh giữa Tập đoàn Indonesia MNC và Tập đoàn Luyện kim Trung Quốc) và khách sạn 6 sao, sân gôn, nhà ở, cửa hàng được cho là sẽ mang thương hiệu Trump Organization, tập đoàn được sở hữu và quản lý bởi gia đình nhà Trump.
Theo thư của các nghị sĩ Dân chủ: “Chúng tôi tin rằng những sự kiện này có khả năng vi phạm hiến pháp và đạo đức. Khoảng thời gian ngắn ngủi giữa hai sự kiện (chính phủ Trung Quốc cho vay và lời đề nghị cứu ZTE của ông Trump) đặt ra yêu cầu phải tổ chức hoạt động xem xét mọi quy định đạo đức quan chức liên bang hiện hành”.
Các nghị sĩ Dân chủ kí tên vào thư yêu cầu ông Apol điều tra xem liệu Tổng thống Trump có được Quốc hội Mỹ đồng ý trước khi những tài sản của ông trong MNC Lido City được hưởng lợi từ khoản vay của Bắc Kinh hay chưa, liệu khoản vay có khiến Tổng thống Trump vi phạm những quy định đạo đức hiện hành không, và liệu có xung đột lợi ích khi ông hay bất cứ thành viên của chính quyền hủy bỏ trừng phạt với ZTE không.
Hiện chính quyền Tổng thống Trump và Tập đoàn Trump Organization chưa đưa ra bình luận gì về vụ việc này.
Một con đường đang được xây dựng, nối Jakarta với dự án Lido City - Ảnh: The Japan Times
Mỹ vào đầu tháng 4 ra lệnh cấm các công ty nước này bán thiết bị cho ZTE trong 7 năm, bởi nhà sản xuất thiết bị viễn thông này không tuân thủ thỏa thuận với chính quyền Washington, kỷ luật các nhân viên có liên quan đến việc vi phạm lệnh cấm vận, xuất khẩu hàng hóa và công nghệ Mỹ đến Iran.
Lệnh cấm được cho là gây ra hậu quả nặng nề cho ZTE, vì các công ty Mỹ cung cấp 25-30% số linh kiện mà tập đoàn Trung Quốc cần để sản xuất điện thoại thông minh và thiết bị hệ thống viễn thông. Đơn vị này đầu tháng 5 thông báo ngừng hoạt động.
Ngày 13.5, Tổng thống Donald Trump thông báo ông đã yêu cầu Bộ Thương mại giúp ZTE nhanh chóng làm ăn trở lại. Cơ quan này vì vậy đã xem xét khả năng nới lỏng lệnh trừng phạt và thay bằng các biện pháp thay thế. Thông tin chính phủ Trung Quốc cấp khoản vay khổng lồ xây dựng công viên giải trí được đưa ra trước đó hai ngày.
Tổng thống Mỹ Trump ngày 25.5 thông báo sẽ cho phép ZTE hoạt động trở lại, nếu hãng sản xuất thiết bị viễn thông Trung Quốc nộp phạt 1,3 tỉ USD và phải đảm bảo an ninh mức độ cao, đổi bộ máy lãnh đạo và mua linh kiện Mỹ sản xuất.
Theo ông, chính quyền cựu lãnh đạo Obama đã cho phép ZTE phát triển mà không bị kiểm soát an ninh, trong khi ông đóng cửa ZTE và cho đơn vị này hoạt động trở lại với điều kiện phải đáp ứng những gì Washington yêu cầu. Ông Trump chỉ trích đảng Dân chủ “chỉ biết phàn nàn và gây cản trở”.