Xôn xao nghệ sĩ đòi nợ
Chỉ một bài đăng và nhiều bình luận của kiện tướng dancesport Khánh Thi liên quan việc đòi nợ một số cá nhân, showbiz Việt dậy sóng. Không ít khán giả đoán già đoán non, một số nghệ sĩ bị ảnh hưởng tên tuổi bởi cách đòi nợ không giống ai của Khánh Thi.
Cô liệt kê từng người đã vay tiền mình trong hoàn cảnh nào, số tiền bao nhiêu. Người đẹp không nhắc đích danh, lại dùng những từ phiếm chỉ như “phụ huynh”, “mượn 60 triệu”, “anh nhạc sĩ”… Trong danh sách đòi nợ này, Khánh Thi nhắc tới “chị ca sĩ tham gia Bước nhảy hoàn vũ nói cần gấp 80 triệu đồng do quên không kịp làm gì đó mình không nhớ. Mình cả nể móc hết gia tài lúc bấy giờ. Giờ cũng gần 13 năm. Gọi tên ca sĩ nào?”.
Từ dữ liệu này, dư luận tập trung sự chú ý vào ca sĩ Thu Minh và Thủy Tiên. Khánh Thi sau đó cũng xử lý thiếu khéo léo khi giải vây cho Thu Minh nhưng quên bẵng Thủy Tiên. Ca sĩ Thủy Tiên đành lên tiếng trên trang cá nhân: “Nợ nần tiền bạc là chuyện nhạy cảm. Nhiều người nhắn tin nói kháy, chửi tôi. Mong chị Thi nói rõ ra tên người nào mượn nợ để đỡ phải ảnh hưởng người không liên quan”.
Sau những tranh cãi khá gay gắt, Khánh Thi lên tiếng trên trang cá nhân, cho biết người mượn nợ đã liên hệ với cô. Kiện tướng khiêu vũ thể thao khẳng định, Thu Minh và Thủy Tiên không liên quan vụ việc, đồng thời gửi lời xin lỗi vì đã để họ bị kéo vào vụ ồn ào.
Sau đó, mọi bài đăng về vụ đòi nợ lẫn bài đăng xin lỗi Thu Minh, Thủy Tiên không còn hiển thị trên trang cá nhân của Khánh Thi.
Diễn viên Trương Ngọc Ánh cũng từng là chủ nhân của bài viết đòi nợ trên mạng xã hội khiến cộng đồng mạng xôn xao. Ngày 3/5, Trương Ngọc Ánh đăng bài trên trang cá nhân, cho biết bị đối tác chậm trễ thanh toán hợp đồng lên đến 24 tỷ đồng. “Đề nghị anh thanh toán 24 tỷ cho bên em. Mang tiếng hợp tác đồng hành nhà tài trợ kim cương mà anh thiếu uy tín…Việc anh làm như vậy ảnh hưởng đến bên em và các nhà cung cấp rất nhiều. 9 tháng nay bên em chịu đựng nhiều sự hiểu lầm và thị phi nhưng em vẫn im lặng, nhẹ nhàng lịch sự để giữ mặt mũi cho anh nhưng ai thông cảm cho bên em”, Trương Ngọc Ánh viết tâm thư gửi phía đối tác.
Diễn viên Áo lụa Hà Đông công khai ảnh đoạn đối thoại bằng tin nhắn giữa cô với đối tác. Trong đó có tin nhắn đối tác cho rằng, việc cô đăng đàn đòi nợ trên mạng xã hội đã gây ảnh hưởng đến uy tín của cá nhân lẫn công ty. Không những vậy, đối tác còn gợi ý cách xoay tiền cho Trương Ngọc Ánh, chính là lấy câu chuyện đòi nợ làm tư liệu đăng mạng xã hội để kiếm tiền.
Dễ tạo tiền lệ xấu
Nhiều khán giả cho rằng, hành động đòi nợ trên mạng xã hội, ám chỉ người này người kia khá phản cảm. Cách nói ỡm ờ, nửa kín nửa hở khiến nhiều người không liên quan cũng bị lôi vào cuộc. Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long đánh giá, việc Khánh Thi đòi tiền gây ảnh hưởng tới người khác và chính nữ kiện tướng.
“Theo tôi, đó là cách làm có phần ngây ngô. Bởi trước hết, sự việc ảnh hưởng rất lớn tới Khánh Thi. Dù Khánh Thi phiếm chỉ, không nhắc tên ai cụ thể, trong tình huống Thu Minh, Thủy Tiên lên tiếng vì ảnh hưởng tới họ, nữ kiện tướng nên có hành động bảo vệ danh tiếng đồng nghiệp, cũng là giữ uy tín, danh dự cho mình”, ông Long nói.
Gặp tai bay vạ gió, ca sĩ Phương Thanh - người từng tham gia chương trình Bước nhảy hoàn vũ - cũng lên tiếng: “Ai nợ Khánh Thi phải kiểm tra tên rõ ràng rồi hãy đăng lên. Mọi người đưa tên Phương Thanh vào làm gì vậy”, nữ ca sĩ bày tỏ.
PGS.TS Phạm Ngọc Trung, nguyên Trưởng khoa Khoa Văn hóa và Phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho rằng, vụ việc nghệ sĩ thông báo chuyện nợ nần trên mạng xã hội dễ gây xôn xao dư luận, bởi cách nói bóng gió, thông tin khó kiểm chứng thực hư. “Cách đòi nợ online cho thấy, những chủ nợ cũng có sự tính toán khéo léo để không vi phạm pháp luật. Có thể, họ bế tắc nên phải tìm đến cách này, dùng dư luận tạo áp lực để đòi tiền. Tuy nhiên, kiểu nói lấp lửng lại tạo ra sự lo âu, suy luận trong giới showbiz, gây hiểu lầm, mâu thuẫn, nhiều người vô can bị kéo vào cuộc bình luận đầy ly kỳ, rắc rối”, ông Trung phân tích.
Có thể vi phạm pháp luật
Luật sự Đặng Văn Cường nhấn mạnh, nếu vì mâu thuẫn nợ nần mà đưa thông tin sai sự thật hoặc xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác trên không gian mạng là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy vào tính chất, mức độ người vi phạm sẽ bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. "Nếu đòi nợ bằng cách xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác tùy tính chất, mức độ sự việc, người xúc phạm có thể bị phạt từ 5-10 triệu đồng. Nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội thì có thể bị xử lý hình sự về tội làm nhục người khác hoặc tội đưa thông tin trái phép trên mạng", luật sư Cường nhấn mạnh.
Việc làm này có thể làm xấu hình ảnh của nghệ sĩ, khiến mối quan hệ giữa các nghệ sĩ rạn nứt. Công chúng cũng nhìn nhận vấn đề này dưới con mắt thiếu thiện cảm với những người trong cuộc. “Mạng xã hội là công cụ ẩn chứa cả tích cực lẫn tiêu cực. Vì thế, nghệ sĩ cần cẩn thận khi phát ngôn, tránh việc đúng về lý, sai về tình, ảnh hưởng đến đạo đức, tình cảm. Đòi nợ online cũng có thể tạo ra tiền lệ xấu, bởi nghệ sĩ là người có tầm ảnh hưởng lớn”, ông Trung nói. Ông gợi ý cách làm phù hợp hơn, đó là gặp trực tiếp những người nợ tiền để trao đổi, thay vì tranh luận qua lại tạo ra hình ảnh xấu cho một nhóm nghệ sĩ.
Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, khẳng định, hiện nay không có quy định nào cấm hành vi đòi nợ trên mạng xã hội, bởi người cho vay có quyền nhắc nợ, đòi nợ. Trong trường hợp người vay không trả nợ, người cho vay có thể khởi kiện người vay, nếu có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản có thể đưa ra công an để giải quyết.
“Những người nổi tiếng, người của công chúng là chủ nợ mà đưa thông tin đòi nợ trên mạng xã hội, pháp luật chưa cấm nếu thông tin về khoản nợ là đúng sự thật. Tuy nhiên, nếu nội dung của thông tin đó nhằm mục đích xúc phạm danh dự, nhân phẩm của một cá nhân lại là điều cấm”, ông Cường nêu.
Những bài đăng trên mạng xã hội chỉ mang tính chất “nói bóng, nói gió”, không thể xác định cụ thể đối tượng được đề cập là ai hoặc tên đã được mã hóa bằng chữ cái viết tắt sẽ rất khó xử lý. “Tuy nhiên, nếu xâu chuỗi lại thông tin được nêu trên mạng xã hội có thể xác định được người bị xúc phạm là ai, lúc đấy người đăng tin có thể bị xử lý theo pháp luật”, ông Cường nói.