Hôm nay có lẽ là ngày rạn nứt của các mối quan hệ, khi cả Apple và Microsoft đều đồng loạt tỏ ý muốn chia tay với Intel. Apple thì mời kiến trúc sư thiết kế chip ARM về làm việc để nuôi tham vọng tự sản xuất chip cho máy tính Mac, Microsoft thì tuyên bố có thể chuyển sang sử dụng chip AMD trên thế hệ Surface tiếp theo.
Ông vua chip máy tính ngày càng sa sút
Intel đã từng thống trị thị trường chip máy tính, kể từ khi ra mắt bộ vi xử lý thương mại đầu tiên vào năm 1971. Tuy nhiên hiện nay nhiều thứ đã thay đổi, thị trường máy tính cá nhân suy yếu, khiến cho nhu cầu chip máy tính cũng sụt giảm. Làn sóng smartphone trỗi dậy, nhưng Intel lại không bắt kịp và bị bỏ lại phía sau. Đối thủ AMD tạo ra sức ép cạnh tranh ngày càng lớn.
Không chỉ là những lý do khách quan, mà sự sa sút của Intel còn là do những lý do chủ quan. Đó là việc nghiên cứu và chạy đua công nghệ chip xử lý của Intel vấp phải nhiều khó khăn. Thế hệ chip xử lý mới dựa trên kiến trúc 10nm của Intel đã được dự kiến ra mắt cuối năm 2016. Nhưng cuối cùng phải đến cuối năm nay mới có thể ra mắt.
Những khó khăn không thể vượt qua trong việc thu nhỏ kích thước và tăng số lượng bóng bán dẫn, có thể khiến cho định luật Moore không còn hiệu nghiệm nữa. Nhưng trong khi đó, AMD đã ra mắt những con chip 7nm đầu tiên. Còn các nhà sản xuất chip di động như TSMC đã bắt đầu nói về kiến trúc 2nm.
Không chỉ vậy, những nỗ lực mới của Intel để mở rộng hoạt động kinh doanh, đặc biệt nhắm vào thị trường chip dành cho smartphone, đã hoàn toàn thất bại. Nhờ có sự trợ lực từ Apple, Intel bắt đầu nghiên cứu và sản xuất chip modem cho smartphone. Tuy nhiên những con chip modem của Intel chưa bao giờ được đánh giá là có thể cạnh tranh được với Qualcomm.
Sau khi giảng hòa với Qualcomm, Apple cũng từ bỏ luôn những nỗ lực hợp tác với Intel để phát triển chip modem 5G. Kết quả là Intel phải đóng cửa toàn bộ mảng kinh doanh này, mới đây còn phải rao bán toàn bộ bằng sáng chế công nghệ có liên quan.
Apple và Microsoft đều có những dự định riêng
Apple vẫn luôn có một tham vọng lớn, đó là tự sản xuất những con chip của riêng mình để có thể đồng bộ hóa tốt nhất với các thiết bị phần cứng. Điều đó đã thành hiện thực đối với các thiết bị di động như iPhone hay iPad, nhưng Apple vẫn chưa thể tự sản xuất chip cho máy tính Mac.
Tuy nhiên thời điểm hiện tại công nghệ đã phát triển vượt bậc, những bộ vi xử lý di động dựa trên kiến trúc ARM ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn và có thể thay thế cho chip máy tính cá nhân.
Apple cũng đã thuê kiến trúc sư trưởng thiết kế chip của ARM về, tỏ rõ tham vọng muốn tự sản xuất chip dựa trên kiến trúc di động ARM để trang bị cho những chiếc máy tính Mac. Khi tham vọng này trở thành hiện thực, tất nhiên Intel sẽ lại bị bỏ rơi một lần nữa.
Còn gã khổng lồ phần mềm Microsoft lại muốn chuyển sang sử dụng chip của AMD trên những thế hệ Surface tiếp theo. Những con chip của AMD được sản xuất trên tiến trình 7nm hoàn toàn mới, không chỉ mạnh hơn mà còn tiết kiệm điện năng hơn.
Microsoft cũng có tham vọng muốn sử dụng những con chip di động ARM. Có vẻ như xu hướng sử dụng chip di động trên laptop đang bắt đầu nổi lên, nhằm thay thế cho những bộ vi xử lý máy tính truyền thống. Trong khi đó, Intel ngày càng bị đẩy ra xa khỏi xu hướng mới này.
Intel điên cuồng đốt tiền để giải quyết khó khăn và tìm kiếm thành công
Gặp nhiều khó khăn và không có cách nào giải quyết, Intel lao vào các cuộc chiến đốt tiền. Từ việc thâu tóm các công ty và nhà sản xuất chip, cho đến rót vốn đầu tư và phát triển công nghệ mới.
Năm 2015, Intel đã mua lại Altera, chuyên sản xuất chip máy chủ, với giá 16,7 tỉ USD. Đến năm 2017, Công ty lại thâu tóm Mobileye, nhà sản xuất chip thị giác máy tính cho xe không người lái, với giá 15,3 tỉ USD.
Trong nội bộ, Intel rót vốn vào mọi thứ từ quang tử học (sử dụng ánh sáng để chuyển tải thông tin giữa các chip) cho đến Optane, một công nghệ bộ nhớ đệm mới giúp cho máy tính hoạt động nhanh và ổn định hơn. Intel thậm chí đang phát triển loại chip GPU của riêng mình.
Tất nhiên không thể không kể đến nỗ lực phát triển và sản xuất chip modem cho smartphone. Pierre Ferragu, chuyên gia phân tích tại New Street Research, tính toán Intel đã bỏ ra 19 tỉ USD kể từ năm 2012 để tiến vào thị trường chip modem cho smartphone, vốn đã bị Qualcomm thống trị. Và cuối cùng là nhận thất bại cay đắng.
Intel vẫn có thể sống tốt nhờ sản xuất chip dành cho máy tính và máy chủ, trung tâm dữ liệu. Các dịch vụ internet ngày càng phát triển, điện toán đám mây ngày càng nở rộ là cơ hội tốt để bán chip xử lý máy chủ và trung tâm dữ liệu. Thế nhưng rõ ràng Intel đang ngày càng đánh mất vị thế số 1 của mình.