Tuần trước, người phát ngôn Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Nga, Vladimir Matveyev, xác nhận rằng Nga và Trung Quốc nhất trí tổ chức cuộc diễn tập chung ở Biển Đông từ ngày 12 đến 19.9.
"Cuộc tập trận sẽ tập trung vào những nỗ lực tổ chức để bảo vệ thương thuyền ở Biển Đông. Ngoài ra cũng sẽ có tập trận đổ bộ lên đảo" - ông Matveyev nói.
Hồi tháng 7, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân cho biết các cuộc tập trận "không nhằm chống lại nước thứ ba".
Tuy nhiên, một số nhà phân tích Trung Quốc đã diễn giải sự sẵn sàng tham gia tập trận của Nga như một sự ủng hộ cho lập trường của Bắc Kinh ở Biển Đông - theo Sputnik.
Kế đó, ngày 18.8, tờ Hoàn cầu Thời báo của Trung Quốc nhận định, "đã đến lúc quân đội Trung Quốc đóng góp nhiều hơn để chấm dứt cuộc khủng hoảng Syria", sau thông tin phái đoàn quân sự Trung Quốc đến thăm Damascus để bàn về hợp tác quân sự và viện trợ nhân đạo.
Chuẩn đô đốc Guan Youfei, Giám đốc Văn phòng Hợp tác quân sự của Quân uỷ Trung ương Trung Quốc đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Syria Fahad Jassim al-Freij tại Damascus.
Hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác về đào tạo cán bộ và viện trợ nhân đạo. Bộ Quốc phòng Trung Quốc sau đó nói rằng Trung Quốc đóng một vai trò tích cực trong việc tìm kiếm giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Syria, và ủng hộ nền độc lập tự chủ của Syria.
Ông Guan cũng đã gặp gỡ một vị tướng Nga đang chỉ huy tại trung tâm hoà giải Syria ở Damascus để bàn về "các vấn đề cùng quan tâm" - Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói nhưng không cho biết chi tiết.
Những động thái trên khiến nhiều tờ báo đi tìm lý do vì sao hai nước chuyển đổi lập trường từ trung lập sang hỗ trợ nhau nhiều hơn trong các cuộc xung đột này.
Tờ báo online Regnum của Nga cho rằng Bắc Kinh cần chứng tỏ không phải "toàn bộ thế giới lên án" lập trường của họ trong tranh chấp Biển Đông, và không phải tất cả các cường quốc đều ủng hộ Mỹ, Philippines và các đối thủ khác của Trung Quốc trong cuộc xung đột.
"Mỹ đã thành công trong việc thử nghiệm kỹ thuật vẽ nên một nhà nước Nga đáng sợ trên các phương tiện truyền thông đại chúng 2 năm trước đây. Và Trung Quốc đang lo ngại Mỹ sẽ áp dụng kịch bản tương tự với mình" - một bài phân tích trên Regnum viết.
Tờ báo nói thêm, đó là lý do vì sao Bắc Kinh cần những cử chỉ mang tính bước ngoặt của Mátxcơva để chứng tỏ rằng Nga đã thay đổi vị trí trung lập của mình để ủng hộ Trung Quốc.
Ngôn từ hùng biện ngoại giao ở đây không đủ, nhưng tập trận quân sự chung tại vùng biển tranh chấp là cử chỉ tốt nhất - tờ báo viết.
Tác giả bài báo nói thêm, để đổi lại, "Trung Quốc nên đưa ra phần thưởng xứng đáng với Nga". Và "một phần thưởng xứng đáng" như thế có thể là sự sẵn sàng của quân đội Trung Quốc khi tham gia liên minh Nga-Syria-Iran ở Syria.