Nga thất bại trong việc tích hợp tên lửa Oniks cho tàu Nanuchka?

Nanuchka là tên định danh của NATO dành cho lớp tàu hộ vệ tên lửa cỡ nhỏ (corvette) thuộc Dự án 1234 Ovod (Gadfly) của Hải quân Liên Xô. Lớp chiến hạm này có lượng giãn nước tiêu chuẩn 560 tấn và lên đến 660 tấn khi đầy tải; chiều dài 59,3 m; chiều rộng 12,6 m; mớn nước 2,7 m; thủy thủ đoàn 60 người.

Sức mạnh của Nanuchka nằm ở 6 tên lửa hành trình đối hạm P-120 Malakhit (NATO gọi là SS-N-9 Siren). Tên lửa P-120 có trọng lượng 3.000 kg; chiều dài 8,84 m; đường kính 762 mm; sải cánh 2,6 m; tốc độ Mach 0,9; tầm bắn 110 km; mang theo đầu đạn bán xuyên giáp nặng 500 kg, hệ dẫn đường kép gồm đầu dò radar chủ động kết hợp hồng ngoại rất đặc biệt.

Mặc dù vậy tên lửa Malakhit hiện nay bị đánh giá là đã lạc hậu khi có độ cơ động không cao, diện tích phản xạ radar lớn, khó chống lại các biện pháp gây nhiễu điện tử... cho nên Hải quân Nga đang triển khai chương trình nâng cấp các tàu tên lửa Nanuchka của mình bằng vũ khí mới.

Tàu tên lửa Smerch - Dự án 1234.8 lớp Nanuchka sau khi hoàn thành quá trình nâng cấp

Vừa qua Hải quân Nga đã công bố hình ảnh tàu tên lửa Smerch số hiệu 423 thuộc Dự án 1234.7 lớp Nanuchka sau khi nó đã được hiện đại hóa. Dễ dàng nhận thấy 2 cụm 3 ống phóng với 6 tên lửa Malakhit đã được thay thế bởi 4 cụm KT-184 của tên lửa hành trình chống hạm Kh-35 Uran.

Ngoài việc mang được cơ số đạn lớn và tầm bắn xa hơn, tên lửa Uran còn khắc phục gần như triệt để mọi nhược điểm của Malakhit, khi nó có độ cao bay rất thấp giai đoạn tiếp cận mục tiêu, thao tác vận động cực kỳ linh hoạt và khó bị gây nhiễu, Kh-35 chỉ có nhược điểm duy nhất là uy lực không bằng mà thôi.

Dự kiến trong tương lai gần, các tàu tên lửa Nanuchka của Hải quân Nga sẽ được nâng cấp hàng loạt theo cấu hình trên, bởi trước đó dự án khác chính là tích hợp tên lửa chống hạm Oniks cho Nanuchka đã gặp phải thất bại.

Tàu tên lửa số hiệu 520 lớp Nanuchka của hải quân Nga trong tình trạng bị bỏ hoang

Trước khi tiến hành nâng cấp tàu tên lửa Nanuchka theo cấu hình Dự án 1234.8 thì Hải quân Nga đã thử nghiệm việc hiện đại hóa lớp tàu chiến cỡ nhỏ này theo hướng đi khác, đó chính là Dự án mang ký hiệu 1234.7.

Khác biệt lớn nhất đó là tàu được trang bị 2 cụm ống phóng nghiêng mang 6 tên lửa hành trình đối hạm siêu âm Oniks với tổng cơ số là 12 quả. Con tàu đã hoàn thành lắp đặt từ lâu và chạy thử nghiệm trên biển, nhưng cuối cùng lại bị "bỏ quên" tại bến cảng trong tình trạng ngày càng xuống cấp.

Đây được xem là chỉ dấu rõ nhất cho thấy việc tích hợp tên lửa Oniks cho tàu Nanuchka đã gặp thất bại và không được triển khai hàng loạt. Hải quân Nga chưa giải thích nguyên nhân vì sao nhưng có thể do phương án này tỏ ra quá cồng kềnh và phức tạp, hơn nữa còn không thể tận dụng hết tầm bắn tối đa gần 600 km của tên lửa Oniks bản nội địa với hệ thống radar như trên.