Nga ‘thảm bại’ trên thị trường khí đốt châu Âu. (Ảnh: RT)
Mặc dù cho đến nay đường ống dẫn khí đốt của Nga vẫn dẫn đầu ở Liên minh châu Âu (EU), nhưng tổng thị phần tiêu thụ ở châu Âu của công ty Nga đã giảm từ 36% vào năm 2019 xuống còn 33% vào năm 2020.
Để duy trì thị phần ở Tây Âu, công ty độc quyền khí đốt của Nga đã tăng gần gấp đôi doanh số bán hàng trên nền tảng giao dịch điện tử. Công ty của Nga thường đưa ra mức giá thấp hơn giá giao ngay tại các trung tâm châu Âu. Ngoài ra, sự sụt giảm thị phần của Gazprom không xảy ra với chi phí của các nhà sản xuất LNG của Nga.
Theo bà Ekaterina Kolbikova từ công ty tư vấn Vygon Consulting, thị phần khí đốt hóa lỏng của Nga từ nhà máy Yamal LNG thuộc tập đoàn NOVATEK (Nga) trong tiêu thụ tại châu Âu hầu như không thay đổi trong năm với 3,3% (năm 2019 là 3,5%).
Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm thị phần của Gazprom trên thị trường khí đốt châu Âu là do kết quả kinh doanh thảm hại trong nửa đầu năm nay. Sau đó, mô hình hợp đồng của chính Gazprom đã chống lại công ty Nga, trong đó các thỏa thuận với thời gian dài thay đổi tỉ giá đóng một vai trò quan trọng.
“Do đó, giá theo hợp đồng của Gazprom hóa ra cao hơn giá giao ngay và người mua châu Âu thích mua LNG hơn”, ông Sergey Kapitonov, chuyên gia phân tích chuyên về khí đốt của Trung tâm năng lượng thuộc Học viện quản lý Skolkovo ở Moscow cho biết.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, ngược lại, với chiến lược như vậy có thể giúp Gazprom khôi phục vị thế vào năm 2021, vì giá giao ngay đang ở mức cao tại địa phương do sương giá bất thường. Trong bối cảnh đó, giá theo hợp đồng của Gazprom sẽ hấp dẫn hơn. Ngoài ra, độc quyền khí đốt của Nga có thể hỗ trợ sự phục hồi của các nền kinh tế châu Á, đặc biệt là Trung Quốc. Kết quả là, châu Á có thể sử dụng LNG dư thừa và giảm cạnh tranh ở châu Âu.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố, Nga sẽ tăng cường xuất khẩu khí đốt sang châu Á, cụ thể là Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ, vì khu vực này đang phát triển nhanh chóng và có tiềm năng lớn.
Nga bắt đầu xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc thông qua đường ống dẫn khí đốt “Power of Siberia” (Sức mạnh Siberia) vào cuối năm 2019. Theo tập đoàn Gazprom của Nga, tuyến đường ống này sẽ cho phép Nga xuất khẩu tới 38 tỉ m3 khí đốt sang Trung Quốc mỗi năm. Mặc dù vậy, các nước châu Âu vẫn là nhà nhập khẩu khí đốt chính của Nga, với 198 tỉ m3 khí đốt năm ngoái.