Syria: Khoảng lặng trước cơn bão lớn
Trong thời gian gần đây, có cảm giác như cuộc chiến tại Syria đã bị lãng quên, còn TT Assad cùng với Nga và Iran đã hoàn toàn giành chiến thắng.
Có thể nào khác được nếu như những tin tức về chiến sự gần như biến mất trên các trang nhất của những hãng truyền thông hàng đầu thế giới? Nhưng có vẻ rất giống việc trong thời gian tới, sẽ có thứ gì đó được thổi bùng lên với sức mạnh mới.
Suy cho cùng, Hạm đội hải quân Nga không phải ngẫu nhiên tập trung đông lực lượng tàu chiến của mình ở khu vực phía đông Địa Trung Hải. Như vậy, tình hình rõ ràng đang khiến Moscow phải chuẩn bị sẵn sàng cho những trận chiến mới, tiềm ẩn sự căng thẳng tối đa.
Hãy tự đánh giá xem. Chiếc khinh hạm đầu tiên của đề án 22350 "Đô đốc Gorshkov" được bàn giao cho Hạm đội Biển Bắc vào tháng 6/2018, và thuỷ thủ đoàn đã hoàn thành các bài tập thực hành.
Ngay sau đó, khoảng 3 tuần trước, chiếc tàu chiến này cùng với tàu hậu cần đa năng Elbrus và tàu kéo cứu hộ Nikolai Chiker vội vàng ra khơi thực hiện chuyến hải trình đầu tiên của mình. Đương nhiên – tới lãnh hải Syria. Còn có thể đi đâu được nữa?
Ngày 12/3, đội tàu chiến của Hạm đội Biển Bắc này đã đi ngang qua eo Gibraltar và hướng thẳng tới cảng Tartus (Syria). Ở đó, chúng gia nhập cụm tàu tác chiến thường trực lâm thời của Hải quân Nga trên Địa Trung Hải bao gồm 15 tàu chiến và tàu hậu cần các loại.
Tạm thời, sức mạnh hoả lực chủ yếu của đội tàu chiến này là chiếc khinh hạm của Hạm đội Hắc Hải "Đô đốc Essen" được trang bị các tên lửa hành trình "Kalibr-NK", mà cũng vừa tới Syria vào những ngày đầu tiên của tháng 3.
Gần như cùng lúc, vào ngày 15/3, tàu chống ngầm cỡ lớn của Hạm đội Biển Bắc Severomorsk đã quay trở lại Địa Trung Hải từ phía Biển Đen.
Nó rời căn cứ đầu não của mình từ hồi tháng 7 năm ngoái. Tuy nhiên, từ giữa tháng 1/2019, nó đã nằm cảng Sevastopol để sửa chữa định kỳ. Hiện giờ, toàn bộ công tác tu sửa đã hoàn thành, Severomorsk lại sẵn sàng xung trận.
Đáng chú ý nhất
Nhưng điều đáng chú ý nhất liên quan tới những sự kiện đang diễn biến bất ngờ tại Syria - đó là sự xuất hiện trên Địa Trung Hải của chiếc tàu ngầm diesel - điện Krasnodar (đề án 636.3 "Varshavyanka") thuộc biên chế đội tàu ngầm số 4 Hạm đội Hắc Hải.
Nó bất ngờ di chuyển nổi trên mặt nước khi đi ngang qua vịnh Bosfor từ hướng Sevastopol vào một ngày trước khi Severomorsk xuất hiện.
Tại sao sự xuất hiện của Krasnodar tại Syria lại đáng quan tâm đến vậy? Vấn đề ở chỗ, từ năm 2014 đến hết năm 2016, Hạm đội Hắc Hải đã tiếp nhận 6 chiếc tàu ngầm lớp Varshavyanka (B-261 "Novorossiysk", B-237 "Rostov-na-Donu", B-262 "Stary Oskol", B-265 "Krasnodar", B-268 "Veliky Novgorod" và B-271 "Kolpino").
Nhưng hai chiếc cuối cùng trong danh sách này đến giờ vẫn chưa một lần "biết mặt" sóng biển Hắc Hải, bởi vì chúng chưa bao giờ đi qua Bosfor để tới căn cứ của mình. Chuyến chuyển đổi giữa các hạm đội từ Biển Baltic tới Sevastopol bị gián đoạn ngay tại Syria.
Các tàu ngầm "Kolpino" và "Veliky Novgorod" mà gia nhập biên chế cụm tác chiến thường xuyên của Nga trên Địa Trung Hải vào tháng 8/2017, từ đó đến nay chưa một ngày rời khỏi lãnh hải Syria.
Cứ khoảng nửa năm người ta lại thay thuỷ thủ đoàn một lần bằng máy bay tới từ Nga. Nhưng cả hai chiếc tàu đã gần 2 năm rồi vẫn trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu.
Tại sao lại phức tạp như thế? Vấn đề ở chỗ, trên mỗi chiếc tàu lớp Varshavyanka, ngoài các ngư lôi và mìn điều khiển bằng hình ảnh, có mang 6 tên lửa tấn công tầm xa "Kalibr-NK". Không có các tên lửa này, theo kinh nghiệm thực tiễn cho thấy, Nga không thể triển khai chiến đấu tại Syria.
Tuy nhiên, trong trường hợp này, công ước Montreux có hiệu lực từ năm 1936 quy định quy chế sử dụng Bosfor và Dardanelles, đang làm khó cho các thuỷ thủ của Nga.
Tại điều 12 của văn bản này có nêu rõ: "Các cường quốc tiếp giáp với Hắc Hải, có quyền để những tàu ngầm của mình, được chế tạo hoặc mua ở ngoài vùng biển này, có quyền đi qua eo biển để quay trở về căn cứ của chúng, nếu Thổ Nhĩ Kỳ được thông báo trước về việc chế tạo hoặc mua".
Các tàu ngầm thuộc những cường quốc được nhắc đến ở trên cũng có thể đi qua eo biển để thực hiện công tác sửa chữa tại các xưởng nằm ngoài vùng biển này, với điều kiện những thông tin chính xác về hoạt động này phải được chuyển cho phía Thổ Nhĩ Kỳ.
Như vậy, đường đi của các tàu ngầm Varshavyanka, mà được chế tạo ở Baltic cho Hạm đội Hắc hải, từ phía Địa Trung Hải tới Sevastopol rộng mở khi tuân thủ những thủ tục tối thiểu.
Nhưng để quay trở lại thì chúng chỉ có thể thực hiện với mục đích duy nhất – thực hiện công tác sửa chữa ở vùng biển khác. Không thể có phương án khác. Đó là quy định của bản công ước được ký gần một thế kỷ trước.
Chính vì thế, 2 chiếc tàu ngầm diesel - điện "Kolpino" và "Veliky Novgorod" phải "đóng hộ khẩu" vô thời hạn tại cảng Tartus của Syria. Và đương nhiên, chúng hoàn toàn không "ngồi chơi xơi nước".
Tàu ngầm diesel - điện "Kolpino" của Hải quân Nga.
Điều này được chứng minh bằng bảng danh sách ấn tượng các lần phóng tên lửa của hai chiếc tàu có lý lịch còn mới toanh trong biên chế của đội tàu chiến Nga.
Cụ thể, hôm 14/9/2017, các tàu ngầm "Kolpino" và "Veliky Novgorod" đã cùng phóng từ dưới ngầm 7 quả tên lửa hành trình Kalibr nhằm vào các sở chỉ huy, trạm liên lạc, kho chứa vũ khí của phiến quân ở phía đông nam thành phố Deir Ezzor. Các mục tiêu nằm ở khoảng cách từ 500 đến 650km đã bị tiêu diệt.
Hôm 5/10/2017, cũng đôi tàu Varshavyanka này và cũng từ ngầm dưới biển đã phóng lên 10 quả tên lửa hành trình nhằm vào các nhà kho vũ khí và khí tài thiết giáp của địch tại thành phố Meyadin. Tất cả các tên lửa Kalibr đã tìm được mục tiêu của mình.
Hôm 31/10/2017, "Veliky Novgorod" đã một mình phóng 3 quả tên lửa Calibr nhằm vào các cứ điểm của quân khủng bố ở khu dân cư Abu Kemal ở khoảng cách 650km bên trong Syria.
4 ngày sau, hôm 3/11/2017, tàu ngầm "Kolpino" cũng phóng các tên lửa vào đúng thành phố này. Cuộc tấn công được thực hiện bằng 6 quả tên lửa hành trình Calibr.
Thỉnh thoảng, cả hai chiếc tàu ngầm của Nga thực hiện những chuyến tuần tra chiến đấu ở sâu dưới lòng biển phía đông Địa Trung Hải để ngăn chặn các tàu chiến của Hạm đội 6 Mỹ và các đồng minh tiếp cận nơi đồn trú của đội tàu chiến Nga.
Bão lớn kinh thiên động địa sắp diễn ra ở Syria
Và giờ đây, có vẻ như tại Syria điều gì đó đang chín muồi, mà những khả năng chiến đấu của hai chiếc tàu ngầm Varshavyanka của Nga, cũng như của các tàu khinh hạm "Đô đốc Gorshkov" và "Đô đốc Essen" được trang bị những tên lửa Kalibr tương tự, có thể cũng không đủ.
Tàu khinh hạm "Đô đốc Gorshkov"
Vì thế nên cả chiếc tàu ngầm "Krasnodar" cũng được cử tới từ Biển Đen để trợ giúp, mà như chúng ta đã biết, sẽ không có quyền quay trở về Sevastopol trong tương lai gần.
Thực ra từ lâu đã rõ, những toạ độ nào sắp sửa được nhập vào máy tự dẫn hướng của các tên lửa hành trình Nga phóng từ tàu chiến. Tỉnh Idlib – chính những mục tiêu của các tên lửa hành trình Nga nằm ở đây.
Những tàn quân của IS từ khắp mọi nơi trên đất nước Syria đã bị dồn về đây hồi giữa năm ngoái. Ở đây cũng là nơi đóng quân của các nhóm vũ trang "phe đối lập ôn hoà Syria" được Mỹ hậu thuẫn.
Nhưng, theo các thông tin của báo chí Ả Rập, đa số các nhóm này đã mất đi sự tự chủ của mình khi bị ép phải bắt tay với "Al Qaeda" và gần như không thể tách rời khỏi tổ chức này.
Về bản chất, hiện nay tỉnh Idlib là phòng tuyến cuối cùng của khủng bố quốc tế tại Syria. Khi được nghỉ ngơi nửa năm, chúng đã phục hồi từ những thất bại trước đây và tự tổ chức cuộc tấn công chống lại quân đội của Assad. Đương nhiên, cả Damacus, lẫn Moscow và Tehran đều không có ý để yên.
Trước mắt là một loạt những dấu hiệu cho thấy mọi thứ đã sẵn sàng cho trận đánh quyết định để giải phóng hoàn toàn Syria.
Theo thông báo của hãng truyền thông Al-Masdar News, các lực lượng tốt nhất của quân đội Syria như quân đoàn tấn công số 5, lữ đoàn xe tăng thiết giáp số 4 và lực lượng đặc nhiệm chính phủ "Hổ Syria" đã sẵn sàng mở cuộc tấn công Idlib từ tỉnh Hama.
Chắc chắn các lực lượng vũ trang đông quân của Iran, mà vai trò của họ trong cuộc chiến chống IS là không thể phủ nhận, cũng không khoanh tay đứng nhìn.
Rõ ràng, để cải thiện khả năng điều phối các hoạt động trong tương lai với quân đội Nga và Syria trong trận chiến sắp tới giành Idlib, tổng tham mưu trưởng quan đội Iran, thiếu tướng Bageri và tướng nổi danh Suleimani Kasem, chỉ huy đơn vị đặc nhiệm "El Kuds" của Vệ binh Cách mạnh Iran đã tới Damacus cuối tuần trước.
Điều đáng nói là cùng lúc đó, tổng tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Iraq, trung tướng Otma al Ganmi cũng bay tới Damacus.
Hoàn toàn có thể suy đoán rằng sự xuất hiện của ông tại cuộc họp tối quan trọng cho thấy dự định của các đồng minh trong cuộc chiến chống IS là bao vây thật chặt biên giới Syria-Iraq để các nhóm khủng bố không thể nhận được viện binh từ quốc gia láng giềng.
Tất cả những sự chuẩn bị này từ lâu đã khiến cho Washington không dấu được sự tức tối. Sao có thể không – số phận chính trị của Syria trong những ngày tới có thể được quyết định mà không có bất cứ sự tham gia nào của Mỹ và NATO! Cú tát vào hình ảnh của một cường quốc hùng mạnh làm cho người Mỹ khó có thể nuôi trôi.
Từ hồi tháng 9 năm ngoái, khi đã rõ mọi thứ sẽ đi đến đâu, tổng thống Donald Trump đã viết trên trang Twitter của mình: "Tổng thống Syria Basar Al Assad không nên tấn công tỉnh Idlib một cách thiếu tính toán.
Người Nga và người Iran đang phạm một sai lầm nghiêm trọng về nhân đạo nếu tham gia vào thảm kịch có thể khiến nhiều người thiệt mạng này. Hàng trăm nghìn người có thể sẽ bị giết hại. Hãy đừng để chuyện đó xảy ra!!!".
Như thường lệ, người Mỹ - nhà tài trợ chính và người tham gia trực tiếp vào cuộc tàn phá kéo dài nhiều năm nước Syria có chủ quyền, bây giờ lại ra vẻ chính sách của mình hoàn toàn mang tính nhân văn.
Hiện nay hoàn toàn có thể thấy quá rõ rằng các đồng minh của Damacus đơn giản đã để ngoài tai lời cảnh báo hồi tháng 9 của ông Trump. Những sự kiện xung quanh Idlib đã gần tới hồi kết với tốc độ sụp lở tuyết. Và không ai có khả năng ngăn được điều đó.
Ở phương Tây, người ta với ánh mắt ngờ vực nhìn về phía khinh hạm "Đô đốc Gorshkov" lần đầu tiên xuất hiện trên Địa Trung Hải và thông tin TASS đưa ra hôm 12/3 vừa qua về việc tên lửa chống hạm siêu thanh Zircon tối tân của Nga sẽ được phóng thử nghiệm từ tàu chiến này trong năm 2019.
Vấn đề ở chỗ, theo ý kiến của tạp chí The National Interest, Zircon có thể được sử dụng để chống lại không chỉ các mục tiêu trên mặt nước, mà cả những mục tiêu trên bờ. Trong trường hợp đó, tầm bắn của tổ hợp tên lửa này, theo các chuyên gia đến từ Mỹ, sẽ nằm trong giới hạn 400km.
Khinh hạm đầu tiên của đề án 22350 Đô đốc Gorshkov.
Nếu đúng vậy, và nếu giả thiết rằng một hoặc vài mẫu tên lửa này hiện nay đang nằm trong các ống phóng của "Đô đốc Gorshkov", thì những cuộc thử nghiệm tương tự nhằm vào quân khủng bố tại Syria đã có thể trở thành tin tức giật gân thực sự trên thế giới.
Không hề kém cạnh với lần phóng đầu tiên của các tên lửa hành trình Kalibr chính xác cao do Hạm đội hải quân Nga thực hiện vào năm 2015, cũng chính tại Syria.
Không loại trừ việc chính những phỏng đoán tương tự đã khiến giới tình báo phương Tây đặc biệt quan tâm tới khinh hạm của Nga trong quá trình di chuyển từ Severomorsk tới Tartus.
Việc những máy bay tuần tra của NATO lượn xung quanh các tàu chiến của Nga trên biển là điều hết sức bình thường từ thời còn xung đột với Hạm đội hải quân Liên Xô. Nhưng thông thường các phi công NATO vẫn giữ những quy định an toàn nhất định và không có hành động công khai khiêu khích.
Tuy nhiên, phi hành đoàn của chiếc máy bay chống hạm P-8A Poseidon Hải quân Mỹ hôm 11/3 đã không hành xử như thế đối với "Đô đốc Gorshkov". Khi bay lượn xung quanh khinh hạm của Nga ở vùng biển phía tây cách Gibraltar khoảng 275km, chiếc máy bay 2 động cơ cỡ lớn của Mỹ bất ngờ hạ độ cao đột ngột nguy hiểm xuống còn 160m.
Chấp nhận rủi ro có thể va vào cột thuyền, nó cố gắng tìm xem có cái gì nằm dưới nắp các ống phóng tên lửa của "Đô đốc Gorshkov".