Người đàn ông tham gia tuần hành ủng hộ Ukraine trở thành thành viên EU ở Wroclaw, Ba Lan, ngày 3/3. Ảnh: Getty Images
Dù để chạm đến “giấc mơ châu Âu” vẫn còn một chặng đường dài, song việc quyết định được đưa ra trong khoảng thời gian ngắn kỷ lục 3 tháng đã gửi đi một tín hiệu chính trị mạnh mẽ trong bối cảnh cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga vẫn chưa có dấu hiệu lắng dịu. Moscow ngay lập tức có phản ứng khi kêu gọi Liên minh châu Âu đánh giá “thiệt hơn” khi xem xét tư cách ứng cử viên của Kiev.
Ukraine và nước láng giềng Moldova hôm qua (17/6) đã nhận được “đèn xanh” của Ủy ban châu Âu để tiến gần hơn tới tư cách ứng cử viên. Việc ngày càng mở rộng sang những nước thuộc Liên Xô trước đây được kỳ vọng sẽ góp phần đưa Liên minh châu Âu trở thành một khối địa chính trị rộng lớn. Trong bộ trang phục mang màu sắc biểu tượng của Ukraine là vàng và xanh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von Der Leyen tuyên bố, người Ukraine sẵn sàng chiến đấu vì tương lai trong ngôi nhà chung Liên minh châu Âu:
"Ukraine đã thể hiện rõ ràng mong muốn và quyết tâm sống theo các giá trị và tiêu chuẩn châu Âu. Từ trước chiến tranh, Ukraine đã quyết tâm gia nhập Liên minh châu Âu và trong 8 năm qua hộ đã dần tiến gần hơn tới liên minh của chúng ta. Hai bên đã đạt thỏa thuận liên kết từ năm 2016 và nước này cũng đã đáp ứng được khoảng 80% yêu cầu của Liên minh châu Âu về các quy tắc, tiêu chuẩn và định mức", bà Ursula Von Der Leyen nói.
Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập Liên minh châu Âu 4 ngày sau khi cuộc xung đột với Nga nổ ra hôm 28/2. Chính phủ Nga ngay lập tức có phản ứng khi tuyên bố không phản đối Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu. Bởi đây không phải là một khối quân sự và đó là quyền của bất kỳ quốc gia nào muốn tham gia các liên minh kinh tế.
Tuy nhiên người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov cũng cho biết, Nga vẫn sẽ theo sát các nỗ lực của Ukraine để trở thành thành viên của Liên minh Châu Âu: “Nga ngày càng lưu tâm đến khả năng Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu bởi tất cả chúng ta đều biết rằng khối 27 nướ thành viên đang thúc đẩy các cuộc thảo luận về chủ đề tăng cường hợp tác quốc phòng. Có rất nhiều sự thay đổi mà chúng tôi phải theo dõi và đánh gia một cách thận trọng nhất".
Trong khi đó, phát biểu từ Diễn đàn Kinh tế quốc tế St. Petersburg,Tổng thống Nga Vladimir Putin chỉ trích chính sự can thiệp của phương Tây đã khiến Nga không còn lựa chọn nào khác ngoài tiến hành chiến dịch đặc biệt tại Ukraine. Ông đồng thời đặt câu hỏi, liệu Liên minh châu Âu có nên “khuyến khích” Ukraine gia nhập khối hay không. Bởi Kiev sẽ cần những khoản trợ cấp kinh tế khổng lồ mà các nước thành viên Liên minh châu Âu khác có thể không sẵn sàng cung cấp.
Trên thực tế, cả Ukraine, Moldova và Gruzia đều là những nước thuộc Liên Xô trước đây và đều bị đánh giá là có nền kinh tế yếu hơn nhiều so với các thành viên Liên minh châu Âu hiện nay, với sản lượng bình quân đầu người chỉ bằng một nửa so với nước thành viên nghèo nhất hiện nay là Bulgaria. Hơn nữa đây cũng là những quốc gia có lịch sử chính trị biến động.
Lãnh đạo các nước thành viên Liên minh châu Âu dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về tư cách ứng cử viên của Ukraine tại cuộc họp Hội đồng châu Âu vào tuần tới. Tuy nhiên tư cách ứng cử viên không có nghĩa là Ukraine đã chạm tới giấc mơ châu Âu như trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ. Nước này đạt được tư cách ứng cử viên từ năm 1999, nhưng các cuộc đàm phán về tư cách thành viên hiện vẫn dậm chân tại chỗ./.