Kế hoạch tác chiến bị rò rỉ?
Gần 6 tháng sau khi Ukraine phát động cuộc phản công mùa hè, một trung úy tham gia vào một trong những trận chiến quan trọng đã coi chiến dịch này là một thất bại ngay từ đầu - ABC News cho hay.
Trung úy Mykola Melnyk là đại đội trưởng thiện chiến của Lữ đoàn cơ giới 47 khi đơn vị này tấn công mặt trận phía nam ở tỉnh Zaporizhzhia vào đầu tháng 6.
"Chiến dịch đã thất bại", vị trung úy nói về hoạt động mà Ukraine và các đồng minh phương Tây đã đầu tư rất nhiều.
Được cho là ở gần Crimea nhưng thực tế quân đội Ukraine chỉ tiến được khoảng 10km [về phía Melitopol] thì có phần không thành công, Melnyk nói.
Trung úy Mykola Melnyk bị mất một chân do giẫm phải mìn.
Người đàn ông 38 tuổi này cho biết chiến dịch này đã thất bại ở giai đoạn đầu do không được lên kế hoạch tốt.
"Những người phê duyệt nó phải chịu trách nhiệm. Họ hiểu rất rõ lực lượng và nguồn lực của chúng tôi cũng như phía Nga. Đáng lẽ họ phải ra lệnh dừng lại", anh nói.
Sau những thất bại ban đầu này, lực lượng vũ trang Ukraine đã thích nghi và từ đó tiến hành một trận chiến tiêu hao nhiều hơn ở mặt trận phía nam nhưng tiến độ diễn ra chậm chạp.
Chân của anh bị đứt lìa sau khi giẫm phải mìn dưới hỏa lực của quân Nga trong những ngày đầu của cuộc phản công. Sau đó, anh được trao tặng Huân chương Bohdan Khmelnytsk, một trong những danh hiệu cho quân nhân hàng đầu của Ukraine.
Ukraine đã đặt nhiều hy vọng vào cuộc phản công khi bắt đầu vào tháng Sáu. Nhiều tháng lập kế hoạch đã đi vào hoạt động, các quốc gia phương Tây đã giao xe tăng tốc độ cao, phương tiện chiến đấu và kho dự trữ đạn dược.
Tuy nhiên, cho rằng những phần quan trọng của kế hoạch đó đã bị rò rỉ và giúp người Nga có thời gian lên kế hoạch phòng thủ.
Khi Ukraine chuẩn bị cho cuộc phản công, Nga đã có nhiều tháng để củng cố khu vực phía nam Zaporizhzhia bằng chiến hào, đường hầm, mương chống tăng và bãi mìn.
Hiện chưa rõ việc rò rỉ đóng vai trò gì trong việc này nhưng điều không thể phủ nhận là Nga đã có thời gian dài chuẩn bị tuyến phòng thủ và khiến lực lượng vũ trang Ukraine vô cùng khó khăn trong việc chiếm giữ đất ở phía nam.
"Át chủ bài" giúp Nga thống trị bầu trời
Và Nga đã có thêm một "át chủ bài" nữa.
Ukraine đã đi tiên phong trong việc sử dụng máy bay không người lái một cách sáng tạo trong chiến tranh, nhưng Nga đang bắt kịp. Với sự gia tăng của các máy bay không người lái trinh sát của Nga ở trục Zaporizhzhia, Moscow có thể biết cuộc tấn công của Ukraine đến từ đâu.
Nga đã sẵn sàng và chờ đợi để ngăn chặn cuộc phản công đã được lên kế hoạch từ lâu của Ukraine.
Trung úy Melnyk nói còn có một lỗ hổng nghiêm trọng khác trong kế hoạch.
Melnyk tin rằng chỉ huy cấp cao đã đánh giá thấp sức mạnh của các tuyến phòng thủ của Nga. Lữ đoàn của Trung úy Melnyk còn có những điều bất ngờ khác khi họ cố gắng tiến về phía nam.
"Có nhiều bãi mìn hơn chúng tôi thấy trên bản đồ và các cuộc phục kích của tên lửa dẫn đường chống tăng mà chúng tôi không lường trước được," quân nhân người Ukraine nói.
Sau đó là lỗ hổng ở mặt trận trên không. Ukraine dự kiến sẽ thực hiện một cuộc phản công vũ trang kết hợp theo kiểu NATO mà không có lực lượng không quân kiểu NATO.
Không có cách nào chọc thủng tuyến phòng thủ nếu không có không quân, Melnyk nói.
Trong khi đó, Nga có thể sử dụng trực thăng tấn công Ka-52 để tiêu diệt lực lượng đang tiến công trên tiền tuyến. Khả năng Nga sử dụng trực thăng tấn công một cách tự do khiến cuộc phản công của Ukraine càng trở nên khó khăn hơn và dẫn đến thương vong gia tăng.
Bộ Quốc phòng Anh cho biết các máy bay trực thăng đã "gây ra tổn thất nặng nề cho Ukraine".
Sau khi Mỹ gửi tên lửa tầm xa ATACMS tới Ukraine vào tháng 10, bốn tháng sau khi cuộc phản công bắt đầu, họ đã có thể tiêu diệt khoảng 11% phi đội trực thăng Ka-52 của Nga tại các thành phố Luhansk và Berdyansk chỉ trong một ngày.
Giáo sư Phillips O'Brien, Chuyên gia nghiên cứu chiến lược, cho rằng rằng quân đội tiền tuyến của Ukraine sẽ được bảo vệ nhiều hơn nếu Mỹ gửi ATACMS trước khi cuộc phản công bắt đầu.
Điều này khiến Nga phải di dời các máy bay trực thăng của mình ra xa mặt trận hơn. Nhưng điều đó đã quá muộn.
Bước đột phá theo kế hoạch vẫn chưa đến và có những lo ngại về tương lai viện trợ quân sự của Mỹ.
Mùa đông đang đến, cuộc chiến sắp bước sang năm thứ 3, sự chú ý của thế giới đã chuyển sang chiến dịch tấn công của Israel tại dải Gaza từ tháng 10 nhằm tiêu diệt nhóm vũ trang Hamas.
Xung đột Israel-Hamas đã dẫn đến việc giảm nguồn cung cấp pháo cho Ukraine và thay vào đó, kho đạn pháo 155mm của Mỹ được chuyển đến Israel.
Trung úy Melnyk hiện đang được phục hồi chức năng bên ngoài Kiev. Anh nói rằng xung đột vẫn chưa kết thúc, anh dự định sẽ đeo chân tay giả và quay trở lại phục vụ. Melnyk vẫn giữ liên lạc với các đồng đội ở tiền tuyến và tin rằng cuộc chiến đang đến bước ngoặt.
Melnyk lo ngại rằng số lượng khí tài là lợi thế khó có thể vượt qua của Nga.
"Họ có nhiều xe tăng hơn, nhiều thiết bị hơn, nhiều máy bay hơn, nhiều mìn hơn, nhiều người hơn", Melnyk nói.
Nhưng bất chấp tất cả những điều này, Trung úy Melnyk nói rằng giấc mơ chiến thắng của Ukraine vẫn tiếp tục tồn tại.