Mẫu xe tăng T-90M của quân đội Nga (Ảnh: Military Watch).
Đây là một diễn biến đáng chú ý và được cho là có thể cải thiện đáng kể khả năng chiến đấu của các lực lượng Nga trong cuộc chiến ở Ukraine.
Bên cạnh mẫu xe tăng thế hệ tiếp theo T-14 Armata – hiện đang biên chế một cách hạn chế - thì T-90M được xem là mẫu tăng mạnh mẽ trong quân đội Nga và xét về mặt công nghệ, nó đi trước bất kỳ xe tăng nào của Nga khoảng một thập kỷ.
Hiện chỉ có khoảng 100 chiếc trong biên chế, bắt đầu từ đầu năm 2020, sự vắng bóng xe tăng T-90M trên các tiền tuyến ở Ukraine từ lâu đã được cho là do Nga đang "ém hàng" và tự tin vào khả năng của các nền tảng xe tăng cũ hơn, như T-72B3M để đạt được các mục tiêu trong chiến dịch.
T-72B3 và T-72B3M hiện đang hình thành nên "xương sống" của các đơn vị xe tăng Nga, với ước tính có khoảng 850 và 550 chiếc (theo thứ tự) đang trong biên chế.
Mặc dù được cho là ưu việt hơn các mẫu tăng T-64 và T-72A đã lỗi thời của Ukraine, nhưng một số báo cáo chỉ ra rằng xe tăng Nga đã chịu tổn thất đáng kể do Ukraine nhận được các tên lửa chống tăng Javelin do Mỹ cung cấp.
Mặc dù chỉ được xem là sự thay thế với giá rẻ hơn T-14, nhưng khả năng sống sót, nhận thức tình huống, tính cơ động và hỏa lực của T-90M vẫn vượt xa những mẫu xe tăng khác của Nga.
Hình ảnh được cho là T-90M của Nga xuất hiện trên chiến trường Ukraine (Ảnh: Military Watch)
Quân đội Nga được cho là có ý định biên chế khoảng 600 chiếc T-90M, nâng cấp 400 chiếc T-90A và chế tạo thêm khoảng 200 chiếc.
Mặc dù đã có vài nghìn chiếc T-90 được Nga sản xuất, nhưng phần lớn trong số này được xuất khẩu đến các nước trên thế giới, trong đó có Turkmenistan, Ấn Độ, Algeria, Uganda và nhiều nước khác.
Nếu như những báo cáo về tổn thất của T-72B3/B3M là chính xác, Nga có thể sẽ phải tăng tốc sản xuất thêm T-90M và thậm chí là thêm cả T-14 để tăng cường khả năng chiến đấu trên các chiến trường hiện đại.
Tuy nhiên, một số nguồn tin khác chỉ ra rằng, hiệu quả của xe tăng T-72B3 là ở trên mức trung bình, nhưng các chiến thuật của Nga nhiều lúc lại không hiệu quả, hoặc thông tin về tổn thất của các đơn vị xe tăng Nga chỉ là tin giả.
Sự ưu việt của T-90M so với các mẫu cũ hơn của Nga cần phải kể đến là, việc tích hợp súng nòng trơn 2A46M-5 125mm, có thể sử dụng loại đạn 3BM-69/70 và nhiều loại đạn mới khác, nó cũng có hệ thống hình ảnh tầm nhiệt cho sĩ quan chỉ huy và lính khai hỏa.
Khả năng sống sót của T-90M được cải thiện nhờ vào các biến thể mới của giáp phản ứng nổ Relikt và hệ thống bảo vệ tích cực (APS) Afghanit, một động cơ mạnh mẽ và lớp giáp tăng cường cho đạn dược tích trữ bên trong.
Việc Nga triển khai T-90M có khả năng là để thử nghiệm khả năng của nó trên chiến trường thực tế, nhưng cũng có thể là động thái mà Nga đưa ra để thể hiện sự quyết tâm đạt được mục đích cụ thể trên chiến trường.
Tuy nhiên, việc triển khai T-90M cũng có những hậu quả tiềm tàng, ví dụ như khả năng mẫu xe tăng này bị thu giữ và nghiên cứu bởi phương Tây.