Ukraine để tâm vào chuyến thăm Mỹ, Nga tranh thủ cơ hội lấn tới
Tổng thống Ukraine Zelensky vừa mới trở về Ukraine sau chuyến công cán ngoại giao ở Mỹ vào tháng 9/2024. Ông Zelensky về nước, mang theo gói viện trợ mới từ Mỹ, đồng thời đối mặt với các thách thức lớn trên chiến trường.
Cây cầu vượt tuyến đường sắt ở thị trấn Pokrovsk (Ukraine) bị Nga tập kích phá hủy. Ảnh: Nytimes.
Trong lúc Tổng thống Ukraine Zelensky bận rộn tìm kiếm sự hậu thuẫn của chính quyền Tổng thống Mỹ Biden và gặp gỡ cựu Tổng thống Mỹ Trump, quân Nga tranh thủ xốc tới ở miền Đông Ukraine, chiếm thêm làng mạc và khép chặt vòng vây quanh thị trấn then chốt Pokrovsk. Nga cũng duy trì không kích các thành phố lớn của Ukraine, tập kích vào cơ sở hạ tầng của Ukraine nói chung và cơ sở hạ tầng ngành năng lượng của nước này nói riêng.
Trước thực trạng này, Ukraine cố gắng đáp trả bằng cách tập kích vào các kho vũ khí nằm trong lãnh thổ Nga nhằm phá rối hậu cần đối phương. Do chưa được sử dụng vũ khí tầm xa của phương Tây cho mục đích này, Ukraine hiện đang phải trông chờ vào UAV tầm xa và các tên lửa do họ tự chế để thực hiện đòn đánh này.
Tình hình dường như u ám hơn nữa với Ukraine khi người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller vừa thông báo với báo chí rằng Washington không có “năng lực nhiệm màu” nào có thể giúp Ukraine thay đổi cục diện của cuộc xung đột vũ trang với Nga.
Ông Miller cho biết, Mỹ đã xem xét hết “mọi năng lực, mọi chiến thuật và tổng cộng tất cả mọi sự ủng hộ mà nước này dành cho Ukraine”.
Đà tiến và quyết tâm của Nga tại miền Đông Ukraine
Trong vài tháng qua, Nga tập trung tấn công xung quanh Pokrovsk - một đầu mối giao thông đường bộ và đường sắt, một trung tâm hậu cần lớn của quân đội Ukraine. Hiện quân Nga chỉ còn cách thị trấn này khoảng 8km. Nếu thị trấn chiến lược này rơi vào tay Nga, hệ thống hậu cần của Ukraine tại tỉnh Donetsk sẽ gặp khó khăn trầm trọng.
Sau giai đoạn tiến nhanh về Pokrovsk, đà tiến của quân Nga có chậm lại một chút trong vài tuần gần đây do vấp phải tuyến công sự vững chắc của Ukraine cũng như lực lượng viện binh do Kiev tăng cường về đây để bảo vệ ngoại vi thị trấn.
Nhân Ngày kỷ niệm của Nga mang tên “Thống nhất Donetsk và Lugansk”, Tổng thống Putin mới đây khẳng định ưu tiên số 1 của nhà nước Nga hiện nay là đảm bảo an ninh cho vùng Donbass (gồm Donetsk và Lugansk) dù cũng đồng thời quan tâm đến các vấn đề kinh tế và xã hội của vùng này. Cách đây đúng 2 năm, vào ngày 30/9/2022, Nga đơn phương tuyên bố sáp nhập 4 tỉnh của Ukraine, đó là Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia. Trước đó nữa, vào năm 2014, Nga sáp nhập bán đảo Crimea từ tay Ukraine.
Binh sĩ và chuyên gia quân sự Ukraine nói rằng họ dự báo sẽ có một trận chiến kéo dài tại Pokrovsk. Theo dự đoán của họ, thị trấn này có thể bị Nga chiếm sau khi hứng chịu một chiến dịch ném bom kéo dài, tương tự như cách Nga tấn công các đô thị khác như thành phố Bakhmut (Artemovsk) và thị trấn Avdiivka.
Nhà phân tích quân sự Michael Kofman nói với diễn đàn quân sự War on the Rocks vào ngày 29/9/2024 rằng: “Chúng ta sẽ chứng kiến tình trạng vây hãm Pokrovsk như từng xảy ra với các đô thị khác của Ukraine. Tôi cho rằng có khả năng cao Pokrovsk sẽ bị phá hủy trong cuộc bao vây đó”.
Uy hiếp từ phía Nam và đột phá bằng nhóm nhỏ
Hiện nay, quân đội Nga đang chuyển một phần nỗ lực tiến công của mình xuống khu vực nằm về phía Nam của Pokrovsk. Binh sĩ Nga tiến hành bao vây các thị trấn Kurakhove và Ugledar.
Ugledar (còn gọi là Vuhledar) là một thành trì của Ukraine nhưng hiện đang kẹt trong thế gọng kìm của quân Nga. Cánh quân phía Tây và phía Đông của Nga quanh Ugledar hiện chỉ cách nhau có 2,4km.
Ông Kofman nhận định: “Ugledar có khả năng sẽ mau chóng sụp đổ”.
Mykola Bielieskov - nhà phân tích quân sự tại Viện Nghiên cứu chiến lược của chính phủ Ukraine, cho rằng quân Nga đã cải thiện chiến thuật bao vây, đột phá qua những điểm yếu trong phòng tuyến Ukraine bằng những nhóm nhỏ. Ông này ghi nhận, “cách này giúp nhịp tiến của họ tăng lên”.
Quân đội Nga có thể đang nỗ lực tạo thế gọng kìm tương tự quanh thị trấn Kupiansk nằm ở Đông Bắc. Lực lượng Ukraine tái chiếm thị trấn này từ tay Nga vào mùa thu năm 2022. Quân Nga gần đây đã chiếm được một mũi đất hẹp nằm về phía Nam của Kupiansk, tiến về sông Oskil.
Tuần qua, một tiểu đoàn UAV thuộc Lữ đoàn 92 của Ukraine cho hay, họ đã đẩy lui một cuộc tiến công quy mô lớn của Nga sử dụng khoảng 50 xe thiết giáp hướng về con sông này. Tuy nhiên, thông tin này chưa thể kiểm chứng độc lập được.
Trong khi đó, tình hình quân Ukraine tại tỉnh Kursk của Nga đang tiếp tục xấu đi. Vincent Tourret - nhà phân tích thuộc Quỹ Nghiên cứu chiến lược Pháp, thừa nhận rằng chiến dịch đột kích của Ukraine vào Kursk đã thất bại trong mục tiêu điều bớt quân Nga khỏi các điểm nóng ở mặt trận miền Đông, đồng thời hứng chịu tổn thất lớn về vũ khí khí tài, dù chiến dịch này phần nào khích lệ tinh thần binh sĩ Ukraine và chứng minh với phương Tây rằng Ukraine ít nhiều vẫn nắm được quyền chủ động trên chiến trường.
Sử dụng biệt danh trực tuyến là Naalsio, một nhà nghiên cứu tình báo nguồn mở cho rằng sau một tháng đột kích vào lãnh thổ Nga (bắt đầu vào ngày 6/8), Kiev đã mất ít nhất 121 thiết bị, khí tài ở vùng Kursk.
Để đối phó cuộc tiến công của Ukraine vào Kursk, phía Nga đã kéo bớt quân của mình ra khỏi khu vực mà họ chiếm được ở tỉnh Kharkov (khu vực Đông Bắc Ukraine) trong mùa xuân 2024.