Nga "chọc gậy bánh xe" khiến Mỹ và phương Tây "việt vị"
Còn nhờ vào cuối tháng 9/2015 khi Nga bất ngờ tung hàng loạt chiến đấu cơ hiện đại sang tham chiến ở Syria đã khiến cả thế giới sững sờ, các cơ quan tình báo phương Tây bị "việt vị" nặng trước nghệ thuật điều quân bí mật và thần tốc của Nga.
Chỉ đến khi hàng chục máy bay xếp hàng dài trên căn cứ sân bay Khmeimim mặc cho các phương tiện trinh sát đường không tha hồ chụp ảnh thì... sự đã rồi. Âm mưu lập vùng cấm bay nhằm lật đổ Tổng thống Assad theo cái gọi là "Assad must go" mà Mỹ và phương Tây đang triển khai đã bị thất bại hoàn toàn.
Nhờ sự can thiệp, "ứng cứu" kịp thời cả về quân sự lẫn ngoại giao của Nga cũng như các đồng minh ủng hộ Tổng thống Assad, tình hình chiến sự Syria dần dần chuyển hướng có lợi cho quân Chính phủ.
Tính đến thời điểm này, Quân đội Syria dưới sự yểm trợ đặc lực của Không quân và Hải quân Nga cùng các lực lượng tình nguyện khác đã đánh bật, quét sạch phiến quân khủng bố ra khỏi nhiều vị trí đặc biệt quan trọng như Đông Ghouta, Đông Qalamoun, giải phóng một vùng lãnh thổ rộng lớn.
Ảnh vệ tinh chụp máy bay chiến đấu Nga ở căn cứ không quân Khmeimim ngày 15/07/2017.
Đà chiến thắng và tiến công vẫn đang được quân chính phủ tận dụng để giải quyết các "nồi hầm còn lại" nhằm tạo thế trước khi tính tới một giải pháp chính trị lâu dài cho Syria và có lợi cho ông Assad.
Chiêu "chọc gậy bánh xe" của Nga đã thành công tương đối mỹ mãn khi giữ vững được "ghế" cho Tổng thống Assad và thu lượm được những kết quả ngoài mong đợi trong việc thử nghiệm nhiều loại vũ khí mới, vũ khí nâng cấp để tối ưu hóa tính năng, đồng thời tích lũy được kinh nghiệm phục vụ huấn luyện tác chiến trong tương lai.
Bên cạnh đó, nhờ những chiến công xuất sắc ở Syria, nhiều loại vũ khí của Nga trở thành hàng "hot", thu hút được sự quan tâm đặc biệt từ nhiều quốc gia, mở ra tiềm năng xuất khẩu rất lớn đem lại doanh thu và sức sống mới cho công nghiệp quốc phòng Nga.
Tuy nhiên, Nga đã phải trả một cái giá rất đắt.
Xác 1 chiếc máy bay ném bom Su-24 Nga rơi sau khi cất cánh khỏi căn cứ Khmeimim khiến 2 phi công thiệt mạng, Syria.
Không quân Nga hứng chịu tổn thất nặng nề ở Syria
Thống kê mới nhất cho thấy lực lượng Không quân và Không quân hải quân Nga ở Syria đã mất tới 20 máy bay trong vòng hơn 3 năm qua (2015-2018), một con số khủng khiếp, gần tương đương với số lượng máy bay biên chế cho 1 trung đoàn không quân Nga hiện tại.
Tổn thất về máy bay chiến đấu và số người thiệt mạng trong các sự cố rơi máy bay Nga ở Syria (giá trị tính theo đồng Rub, Nga). Bản tiếng Nga.
Hầu như tất cả các loại máy bay tham chiến ở Syria đều bị rơi, trừ mỗi loại tiêm kích Su-35 mà thôi. Tính tổng cộng trong số 20 máy bay (8 máy chiến đấu và 12 trực thăng) bị tổn thất ở Syria thì có 6 chiếc bị rơi trong chiến đấu, 6 chiếc khác rơi không trong chiến đấu và 8 chiếc còn lại rơi trong những tình huống chưa xác định được nguyên nhân.
Năm 2016 là năm mà các lực lượng Không quân Nga hứng chịu nhiều tổn thất đau đớn nhất với 11 chiếc bị rơi vì các nguyên nhân khác nhau.
Thống kê cho thấy, các vụ rơi máy bay đã khiến tổng cộng 151 người thiệt mạng, trong đó có nhiều phi công giỏi và sĩ quan cao cấp của Nga. Trong đó vụ việc đau lòng nhất và khiến số người chết nhiều nhất chính là vụ chiếc máy bay chở khách Tu-154 bị rơi gần như sau khi cất cánh khỏi sân bay ở Sochi để bay đến Syria, khiến 92 người chết.
Ngoài ra, cũng có một vụ việc khác đau lòng không kém đó là vụ rơi máy bay vận tải quân sự An-26 vào ngày 06/03/2018 khi đang hạ cánh xuống căn cứ sân bay Khmeimim - đầu não của Không quân Nga ở Syria, khiến 39 người thiệt mạng.
Máy bay vận tải quân sự An-26 Nga rơi vào ngày 06/03/2018 khi đang hạ cánh xuống sân bay Khmeimim.
Ước tính tổng thiệt hại về giá trị máy bay chiến đấu Nga bị rơi ở Syria có thể đạt mức 289 triệu USD (cao nhất) hoặc 130 triệu USD (mức thấp nhất), chưa tính giá trị của 2 máy bay vận tải. Giá mỗi loại máy bay Nga bị rơi ở Syria ước tính như sau:
- 5 trực thăng tấn công Mi-24, giá cao nhất có thể lên tới 13 triệu USD/chiếc;
- 2 máy bay ném bom Su-24, giá cao nhất có thể lên tới 13 triệu USD/chiếc;
- 2 trực thăng vận tải vũ trang Mi-8MTSh, giá cao nhất có thể lên tới 13 triệu USD/chiếc;
- 2 trực thăng tấn công Mi-28NE, giá cao nhất có thể lên tới 32 triệu USD/chiếc;
- 2 trực thăng tấn công Mi-35M, giá cao nhất có thể lên tới 19,5 triệu USD/chiếc;
- 1 tiêm kích tàu sân bay MiG-29K, giá cao nhất có thể lên tới 35,5 triệu USD;
- 1 tiêm kích tàu sân bay Su-33, giá cao nhất có thể lên tới 65 triệu USD/chiếc;
- 1 máy bay cường kích Su-25SM, giá cao nhất có thể lên tới 13 triệu USD/chiếc;
- 1 tiêm kích đa năng Su-30SM, giá cao nhất có thể lên tới 65 triệu USD/chiếc;
- 1 trực thăng tấn công Ka-52, giá cao nhất có thể lên tới 19,5 triệu USD/chiếc
Riêng 2 chiếc máy bay vận tải thì thông kê không tính trị giá của chúng mà ước tính số tiền bồi thường cho gia đình những người bị thiệt mạng trong vụ rơi An-26 là từ 4 tới 5 triệu USD, còn Tu-154 phải bồi thường từ 6 tới 6,5 triệu USD.
Tóm lại, chừng nào còn tham chiến ở Syria, chừng đó các máy bay chiến đấu Nga còn phải đối mặt với nguy cơ bị rơi mà nguyên nhân có thể rất đa dạng, bị bắn rơi, trục trặc kỹ thuật hoặc thậm chí do lỗi của con người.
Tổn thất về máy bay chiến đấu và số người thiệt mạng trong các sự cố rơi máy bay Nga ở Syria (giá trị quy đổi tính theo đồng USD). Bản tiếng Anh.
Su-24 Nga bị F-16 Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ năm 2015