Tầm quan trọng của máy bay AWACS trong chiến dịch quân sự đặc biệt là rất cao, nhưng Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga chỉ có một phi đội máy bay AWACS hạn chế với vài chiếc A-50U đã được hiện đại hóa và loại A-100 đầy hứa hẹn vẫn còn trong giai đoạn phát triển.
Việc tạo ra phi cơ AWACS hiện đại dựa trên Tu-214 hoặc SSJ-New được chế tạo sẵn là một triển vọng dài hạn.
Nhà báo kiêm chuyên gia quân sự Ilya Kramnik tin rằng bước đi hiệu quả nhất là tái trang bị máy bay An-12 trong số những chiếc đang phục vụ cho nhiệm vụ phát hiện mục tiêu.
"Nhiệm vụ: Máy bay trinh sát có thời gian bay hoạt động trên 6 giờ với khả năng phát hiện cả mục tiêu trên không và mặt đất. Giải pháp: Máy bay vận tải quân sự An-12 với radar N035 Irbis và tổ hợp quang học tích hợp".
"Radar N035 ở giai đoạn đầu tiên có thể lấy từ tiêm kích Su-35 đang được sửa chữa, sau đó một số radar mới sẽ được xuất xưởng. Thông tin do radar và trạm quang học cung cấp sẽ được xử lý bởi kíp làm việc gồm 4 - 6 người ngồi trong khoang chở hàng", chuyên gia Kramnik gợi ý.
Một chiếc Y-8 (bản sao An-12 do Trung Quốc chế tạo) được hoán cải trong vai trò máy bay AWACS.
Bên cạnh đó, giải pháp khác chính là lấy Tu-154 từ các căn cứ lưu trữ của Bộ Quốc phòng Nga làm cơ sở. Giải pháp này sẽ đắt hơn một chút, tuy nhiên những chiếc máy bay này có tuổi thọ cao hơn so với An-12.
Nếu một chương trình như vậy được thực hiện, Lực lượng Hàng không vũ trụ Nga có thể nhận thêm 6 - 8 máy bay AWACS với một bộ thiết bị đủ để phát hiện phần lớn các mục tiêu trên mặt đất và trên không trong vòng một năm.
Thời hạn phục vụ của những chiếc An-12 nói trên là khoảng 10 năm, điều này sẽ cho phép Bộ Quốc phòng Nga có thời gian để hoàn thành công việc tạo ra A-100 hoặc Tu-214R hiện đại.