Nga áp đảo, Ukraine tìm đường lui
Quân đội Nga đang tiến gần 2 thành trì quan trọng của Ukraine. Các nhà phân tích cho biết sự sụp đổ của các thành phố này có thể mở đường cho việc Moscow tiếp quản phần phía Nam của khu vực Donetsk.
Theo một nhóm có quan hệ với quân đội Ukraine, các lực lượng của Nga ở phía Đông Ukraine đã chiếm được ít nhất 10 ngôi làng và khu định cư trong những ngày qua, giữa bối cảnh Moscow tiếp tục tiến công chậm nhưng chắc, gia tăng áp lực cho chính quyền Kiev để bắt đầu các cuộc đàm phán ngừng bắn.
Xung đột ở Ukraine. Ảnh: Reuters
Phân tích của nhóm DeepState cho thấy, tình hình các lực lượng Kiev đang cực kỳ cam go tại Donetsk - nơi quân đội Nga đang tiến gần 2 thành trì cuối cùng của Ukraine ở phía Nam khu vực này. Các chuyên gia nhận định, sự sụp đổ các thành trì Kurakhove và Velyka Novosilka có thể mở đường cho việc Nga tiếp quản Donetsk.
Sau khi sáp nhập Donetsk năm 2022 và kiểm soát khoảng 2/3 khu vực, Nga hiện đang tìm cách củng cố quyền lực trên toàn bộ lãnh thổ. Họ đã dồn lực tấn công phía Nam khu vực, tìm kiếm các điểm yếu trong phòng tuyến Ukraine và tiến vào từ nhiều hướng khiến Kiev bị áp đảo về số lượng và không còn lựa chọn nào khác ngoài việc rút lui.
"Đây thực sự là tình hình khó khăn nhất trong gần 3 năm xung đột", Andrii Biletskyi, Chỉ huy Lữ đoàn Tấn công số 3 - một trong những đơn vị chiến đấu hàng đầu của Ukraine nhận định với Ukrainska Pravda tuần trước khi nói về tình hình chung trên chiến trường.
Kể từ mùa hè này, quân đội Nga đã tiến vào khu vực Donetsk với tốc độ chưa từng thấy từ năm 2022, chiếm được hàng trăm km lãnh thổ. Các chuyên gia cho biết tình hình mặc dù khó khăn nhưng chưa phải là thảm họa với Ukraine vì Nga vẫn chưa tiếp cận được bất kỳ thành phố lớn nào trong khu vực.
Tuy nhiên, lo ngại về những tổn thất của mình, chính quyền Ukraine đang cân nhắc đến khả năng mở các cuộc đàm phán hòa bình với Moscow. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với Sky News hôm 29/11, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã gợi ý rằng một cách để ngăn chặn "giai đoạn nóng" của cuộc xung đột là để Ukraine gia nhập NATO và đặt các vùng lãnh thổ mà Kiev kiểm soát vào sự bảo vệ của liên minh quân sự này. Sau đó, Ukraine sẽ cố gắng giành lại lãnh thổ do Nga kiểm soát "bằng con đường ngoại giao". Một trong những nhượng bộ rõ ràng nhất của ông Zelensky là xung đột có thể kết thúc mà không cần nhanh chóng trao trả các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng - một vấn đề nhạy cảm ở Ukraine.
Cho đến nay, các thành viên NATO vẫn phản đối việc mời Ukraine gia nhập liên minh do lo ngại điều đó sẽ khiến NATO trở thành một bên tham chiến chủ động. Triển vọng này dường như còn ảm đạm hơn khi Tổng thống đắc cử Donald Trump chuẩn bị nhậm chức vì đội ngũ của ông đã cho thấy phản ứng do dự trong nỗ lực ủng hộ tư cách thành viên của Ukraine trong tương lai gần.
Bước tiến của Nga ở phía Đông cũng có khả năng làm phức tạp thêm bất kỳ cuộc thảo luận nào về đề xuất của ông Zelensky, đặc biệt là liên quan đến lãnh thổ sẽ nằm dưới sự bảo vệ của NATO vì Moscow đang từng ngày chiếm thêm các khu vực này.
Nga áp sát 2 thành trì then chốt của Ukraine
Kurakhove hiện đang có nguy cơ rơi vào thế gọng kìm khi các lực lượng của Nga từ phía Bắc và phía Nam đã tiến vào các vùng ngoại ô ở phía Đông của thành phố. Theo DeepState và bản đồ chiến trường, quân đội Nga đã bảo vệ các vị trí trong phạm vi 8km tính từ tuyến đường tiếp tế chính vào Kurakhove ở cả hai bên, cho phép họ nhắm đến các lực lượng của Ukraine đang di chuyển bằng UAV và các hệ thống pháo.
"Thời gian đang trôi nhanh. Sẽ không tới vài tuần mà có thể chỉ vài ngày trước khi thành phố bị bỏ lại", ông Ivan Stupak, một chuyên gia quân sự Ukraine nói với đài truyền hình Ukraine vào tuần trước, tiết lộ khoảng 70% Kurakhove đã bị bao vây.
Các lực lượng của Nga cũng đang tiến về phía thị trấn Velyka Novosilka, cách Kurakhove 32km về phía Tây Nam. Trung tâm Chiến lược Quốc phòng - một tổ chức nghiên cứu độc lập của Ukraine cho biết thị trấn này là một trung tâm hậu cần quan trọng với lực lượng Kiev - một trong những điểm xuất phát cho cuộc phản công của Ukraine vào mùa hè năm ngoái.
Cuộc tiến công của Nga ở phía Nam Donetsk cũng củng cố các tuyến hậu cần của Moscow vào hành lang đất liền rộng lớn mà họ chiếm được ở phía Nam Ukraine. Các chuyên gia cho biết, bằng cách đẩy tầm bắn các hệ thống pháo của Ukraine nằm ngoài các tuyến đường sắt quan trọng, quân đội Nga có thể tự do vận hành các trung tâm đường sắt như Volnovakha, cách Kurakhove khoảng 45km về phía Nam để di chuyển quân đội và trang thiết bị từ phía Đông sang phía Nam.
Lợi thế này có thể hỗ trợ các chiến dịch tấn công ở những khu vực lân cận, chẳng hạn như Zaporizhzhia, nơi các quan chức Ukraine cảnh báo, Nga đang xây dựng lực lượng để chuẩn bị cho một cuộc tấn công mới.
Ukraine tìm cách đối phó
Tướng Oleksandr Syrsky, Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết hôm 29/11 trong chuyến thăm mặt trận phía Nam Donetsk rằng ông sẽ điều động thêm lực lượng, đạn dược và vũ khí cho các đơn vị được triển khai ở đây để đối phó với bước tiến của Nga.
Một dấu hiệu tích cực gần đây đối với Ukraine là việc nước này vẫn tiếp tục bảo vệ được các vùng lãnh thổ mà họ chiếm được vào mùa hè này tại khu vực Kursk ở phía Tây nước Nga - một khu vực mà ông Zelensky coi là quân bài mặc cả tiềm năng trong các cuộc đàm phán với Moscow.
Mặc dù Nga đã giành lại ít nhất 1/3 lãnh thổ ở Kursk trong vài tháng qua nhưng những cuộc phản công gần đây nhằm đẩy lùi lực lượng Ukraine đã không đạt được nhiều tiến triển, theo bản đồ chiến trường dựa trên hình ảnh vệ tinh và video về cuộc giao tranh.
Oleksandr Musiienko, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Luật Quân sự, cho biết lực lượng Kiev đã ổn định được các sườn của họ trong khu vực và đảm bảo các tuyến hậu cần quay trở lại quyền kiểm soát của Ukraine. Tuy nhiên, ông cảnh báo, Nga có thể tăng cường các nỗ lực để giành lại vùng đất này bằng việc điều động thêm quân đội.