Cách tránh phóng xạ hạt nhân
Bụi phóng xạ là một hỗn hợp của vật liệu bom, đất đá bị bốc hơi và phóng xạ… Chúng có thể bị những cơn gió thổi lan ra một vùng rộng lớn.
Điều tốt nhất bạn có thể làm tìm một nơi trú ẩn an toàn, ví dụ những bức tường dày chặn giữa bạn và thế giới bên ngoài. Sau đó, chờ đợi đội cứu hộ tới tìm cách giúp bạn.
Các nhà khoa học gợi ý công dân nên nấp vào một tòa nhà gần đó, nhưng không phải tòa nhà nào cũng giúp bạn tránh khỏi phóng xạ hạt nhân.
Những nơi được xây bằng vật liệu nhẹ và không có tầng hầm không phải là vị trí an toàn. Lựa chọn tốt nhất là những ngôi nhà có tường gạch hoặc bê tông và không có cửa sổ, nó khá giống một hầm trú bom.
Trốn trong tầng hầm của một căn nhà gạch năm tầng, bạn chỉ chịu khoảng 1/200 lượng phóng xạ bên ngoài. Còn ở trong nhà gỗ một tầng, bạn chỉ giảm được một nửa lượng bức xạ dư. Nhưng nếu bạn ở ngay cạnh vụ nổ, nó sẽ không giúp được nhiều.
Nên ở hay đi?
Trong một nghiên cứu năm 2014, Michael Dillon – nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore (Mỹ) – phát triển của mô hình chỉ ra lựa chọn tốt nhất khi xảy ra nổ hạt nhân.
Câu trả lời phụ thuộc vào khoảng cách giữa bạn và vụ nổ, vì nó quyết định thời điểm bức xạ tác động tới. Có một số quy tắc chung cần làm như sau:
"Nếu bạn ở gần hoặc ngay tại vị trí trú ẩn an toàn khi quả bom nổ, hãy ở yên đó và chờ đội cứu hộ đến, di chuyển bạn sang khu vực ít phóng xạ hơn.
Nếu bạn chưa ở nơi trú ẩn an toàn nhưng biết địa điểm phù hợp mà chỉ mất khoảng 5 phút di chuyển trở xuống, tính toán của Dillon cho thấy bạn nên nhanh chóng đến và ở yên vị trí đó.
Nhưng nếu cần đến 15 phút để di chuyển tới tòa nhà an toàn, bạn có thể ở tạm trong những nơi trú ẩn ít an toàn hơn. Sau đó khoảng một giờ mới nên di chuyển sang địa điểm an toàn nhất có thể.
Điều này dựa vào việc một số bức xạ phóng xạ mạnh nhất sẽ giảm xuống sau một khoảng thời gian. Bạn có thể giảm lượng phơi nhiễm phóng xạ của bản thân.
Trong trường hợp xảy ra nổ hạt nhân, nếu bạn làm theo chiến lược như trên thì tăng khả năng được sống sót. Bởi các nhân viên sơ tán chỉ cần xem xét mức độ bức xạ dư gần các hầm trú ẩn và dọc theo các tuyến sơ tán. Từ đó các quyết định cứu hộ sẽ được thực hiện nhanh hơn.