Câu chuyện xảy ra với chàng trai trẻ tên Hà Bằng, sinh năm 1980, đến từ thị trấn Khúc Tĩnh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Hà Bằng là người con thứ 2 trong một gia đình nghèo có 3 chị em. Từ nhỏ, cậu đã được nhiều người yêu quý vì tính cách hiền lành, ngoan ngoãn. Không những vậy, thành tích học tập của chàng trai này còn vô cùng đáng nể, 12 năm học đều đạt xếp loại xuất sắc.

Gia cảnh nghèo khó, Hà Bằng chưa một lần đòi hỏi bố mẹ. Anh chỉ nuôi ước mơ đỗ vào đại học để bố mẹ bớt cực nhọc.

Năm 2001, Hà Bằng xuất sắc đỗ vào Học viện Cảnh sát Vân Nam (Trung Quốc). Thông tin này không chỉ khiến cha mẹ anh tự hào mà còn là niềm vinh dự của cả thôn xóm.

Để giúp con trai theo đuổi ước mơ, cha mẹ Hà Bằng luôn cố gắng chi trả đầy đủ học phí. Họ còn gửi cho cậu 1.000 NDT (khoảng 3,5 triệu đồng) tiền sinh hoạt phí mỗi tháng. Đáp lại công ơn của đấng sinh thành, chàng trai 21 tuổi luôn chú tâm học tập để đạt thành tích tốt nhất. Thế rồi, một điều bất ngờ đã xảy đến, làm thay đổi toàn bộ cuộc đời của Hà Bằng.

Số tiền ‘‘trên trời rơi xuống’’

Một ngày nọ, khi đi rút tiền tại cây ATM, Hà Bằng phát hiện tài khoản ngân hàng của bản thân có số dư lên đến 1.001.100 NDT (khoảng 3,5 tỷ đồng). Trong đó, 1.000 NDT là tiền sinh hoạt mẹ mới gửi, 100 NDT là số dư tháng trước, còn 1.000.000 NDT không biết từ đâu mà có.

Bất ngờ khi nhìn thấy số tiền lớn, Hà Bằng đứng trước cây ATM một hồi lâu. Trước đó, mẹ cậu đã gọi điện thông báo gửi 1.000 NDT tiền sinh hoạt phí hàng tháng. Vì vậy, cậu chắc chắn số tiền 1.000.000 NDT này không phải do bà gửi. Cho rằng ai đó đã chuyển nhầm tiền vào tài khoản của mình, Hà Bằng quyết định trở về ký túc xá mà không rút một đồng nào.

Tối hôm đó, Hà Bằng bắt đầu tưởng tượng ra những viễn cảnh tươi đẹp trong tương lai. Với số tiền 1.000.000 NDT, cậu có thể sửa nhà cho gia đình, mua quần áo mới cho em trai và chị gái hay tìm cho bản thân được một chỗ ở tiện nghi.

Đắm chìm trong ảo mộng, Hà Bằng vội chạy tới cây ATM và rút 4.400 NDT (khoảng 15,5 triệu đồng) từ thẻ ngân hàng của mình. Sáng hôm sau, cậu lên xe về thăm gia đình.

Đến nhà, Hà Bằng lấy trong balo ra một gói tiền rồi đưa cho cha mẹ. Trước những câu hỏi dồn dập cả cha mẹ về nguồn gốc số tiền 4.400 NDT, Hà Bằng khẳng định bản thân không lấy trộm mà do có người chuyển nhầm vào tài khoản ngân hàng.

Nghe con trai nói vậy, người mẹ đã bớt lo lắng nhưng trong lòng vẫn đầy băn khoăn. Bà quyết định giấu số tiền này trong góc nhà mà không dám tiêu một đồng.

Về phía Hà Bằng, sau khi trở lại trường, cậu rút thêm 420.000 NDT (khoảng 1,3 tỷ đồng) từ tài khoản, sau đó tới ngân hàng báo mất thẻ ATM.

Sai lầm gây tiếc nuối

Vài ngày sau, Hà Bằng bị cảnh sát triệu tập. Tại cơ quan chức năng, cậu khai nhận đã rút tổng cộng 424.400 NDT từ tài khoản ngân hàng, trong đó đã đưa 4.400 NDT cho gia đình, còn 420.000 NDT vẫn chưa tiêu đến. Cảnh sát tìm về nhà Hà Bằng, tại đây, bố mẹ anh cũng kể lại toàn bộ sự việc, sau đó giao lại 4.400 NDT đã cất giấu.

Phía cảnh sát và ngân hàng cho biết, nguyên nhân 1.000.000 NDT được chuyển vào tài khoản của Hà Bằng là do hệ thống ngân hàng bị lỗi. Dù đã trả lại toàn bộ số tiền đã rút, Hà Bằng vẫn bị bắt giữ vì vi phạm pháp luật.

Tại tòa, Hà Bằng bị khởi kiện vì có hành vi che giấu, chiếm đoạt số tiền 1.000.000 NDT chuyển nhầm vào tài khoản. Thay vì báo ngân hàng hoặc cảnh sát về sự việc, cậu đã tự ý rút tiền mang về cho gia đình. Ngoài ra, Hà Bằng còn trình báo việc mất thẻ ngân hàng nhằm tiêu hủy chứng cứ phạm tội. Từ đây có thể xác định hành vi của Hà Bằng mang tính chủ quan và cố ý hơn là sơ suất.

Tòa án kết luận hành vi của Hà Bằng tuy không gây hậu quả nghiêm trọng nhưng cấu thành tội chiếm giữ tài sản với số tiền lớn. Do đó, cậu đã bị kết án tù chung thân vào năm 2002.

Để con trai được giảm án, cha mẹ Hà Bằng đã bán gần hết tài sản để thuê luật sư kháng cáo. Đến năm 2007, Tòa án tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đã giảm án từ chung thân xuống 8 năm 6 tháng tù cho Hà Bằng. Ngoài ra, gia đình cậu cũng phải đền bù thiệt hại 20.000 NDT (66 triệu đồng).

Năm 2010, Hà Bằng ra tù và trở về với gia đình. Đã hơn 20 năm trôi qua kể từ vụ việc của cậu sinh viên năm nào. Câu chuyện không chỉ phản ánh những lỗ hổng trong công tác quản lý an ninh của hệ thống ngân hàng lúc bấy giờ, mà còn là một bài học cho tất cả mọi người khi đứng trước cám dỗ của đồng tiền.