ThS.BS Nghiêm Trung Hưng, Khoa Nam học, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, trước đây, nam giới có bụng to được coi là có tướng của sự thịnh vượng. Nhưng giờ đây, bụng to là dấu hiệu của bệnh tật.
Ví như các bệnh lý liên quan tới rối loạn chuyển hoá, bao gồm đái tháo đường type II, huyết áp cao, tăng cholesterol, các vấn đề về xương, khớp, chứng ngưng thở khi ngủ, ung thư và vô sinh đều có liên quan đến chỉ số khối cơ thể (BMI).
Theo bác sĩ Hưng, việc tăng cân nặng ở nam giới có liên quan đến mức testosterone thấp hơn, chất lượng tinh trùng kém hơn và khả năng sinh sản giảm so với nam giới có cân nặng bình thường. Một người đàn ông cứ thừa 9kg, tỷ lệ vô sinh lại tăng thêm 10%.
Một số nghiên cứu chứng minh rằng nam giới có chỉ số BMI cao có xu hướng giảm nồng độ globulin, testosterone và tăng estrogen. Điều này có thể dẫn tới giảm số lượng tinh trùng, cuối cùng ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của nam giới.
Theo bác sĩ Hưng, estrogen tăng cao ở nam giới béo phì có thể là do khối lượng mô mỡ trắng tăng lên. Mô mỡ trắng chịu trách nhiệm cho hoạt động của aromatase và các hormone, adipokine có nguồn gốc từ mỡ. Những chất này tăng cao ở nam giới béo phì, từ đó góp phần làm tăng nồng độ estrogen và giảm testosterone trong huyết tương.
Leptin được sản xuất chủ yếu bởi các tế bào mỡ và có thể làm hỏng tế bào tinh trùng. Sự gia tăng nồng độ leptin làm giảm đáng kể việc sản xuất testosterone.
"Vô sinh ở nam giới thừa cân/béo phì có thể do không nhạy cảm với leptin. Béo phì cũng được chứng minh là có liên quan đến nồng độ homocysteine cao và vitamin D thấp. Cả hai đều bị nghi ngờ có ảnh hưởng đến các thông số tinh dịch", bác sĩ Hưng nói.
Nam giới béo phì sẽ tăng mỡ vùng bìu, từ đó gây tăng nhiệt độ ở tinh hoàn gây ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh. Nhiệt độ tối ưu nằm trong khoảng 34–35°C. Nhiệt độ tăng cao trong bìu do mô mỡ có thể gây hại cho tế bào tinh trùng. Tác động của nhiệt sẽ ảnh hưởng tới khả năng vận động của tinh trùng, tăng sự phân mảnh DNA của tinh trùng.
Nam giới thừa cân, béo phì có nguy cơ cao mắc Hội chứng chuyển hóa (MetS) liên quan đến chứng suy sinh dục và rối loạn cương dương.
Nam giới béo phì có thể gặp tình trạng giảm ham muốn tình dục, khó thực hiện hành vi tình dục, né tránh quan hệ tình dục và gây ra rối loạn cương dương.
Nguy cơ ngưng thở khi ngủ
Theo bác sĩ Hưng, nam giới béo phì còn có nguy cơ ngưng thở khi ngủ (SA). Đây là một loại rối loạn giấc ngủ được đặc trưng bởi sự ngừng thở hoặc các trường hợp thở nông hoặc không thường xuyên trong khi ngủ. Mỗi lần ngừng thở sẽ gây ra tình trạng thiếu oxy máu và tình trạng này gặp phổ biến hơn ở những người béo phì.
Ngưng thở khi ngủ có liên quan đến việc giảm chất lượng cuộc sống tình dục. Sự kết hợp của các yếu tố nói trên có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
Theo bác sĩ Hưng, chất lượng tinh dịch giảm được cho là xu hướng trong vài thập kỷ gần đây. Nguyên nhân là do có những thay đổi mạnh mẽ trong lối sống, chế độ ăn gây ra thừa cân béo phì. Hiện nay, béo phì là một trong những vấn đề sức khỏe đáng báo động trong xã hội hiện đại có thể dẫn đến vô sinh.
Vô sinh được định nghĩa là không có khả năng thụ thai sau một năm giao hợp không sử dụng các biện pháp tránh thai. Vô sinh ở nam giới chiếm 25 đến 30% tổng số trường hợp vô sinh.