UAV - vũ khí công nghệ phổ thông
UAV không còn quá xa lạ với đời sống của chúng ta. Sự ra đời của UAV chính là nhằm phục vụ cuộc sống và hỗ trợ con người trong nhiều lĩnh vực, trong đó có mảng quân sự.
Những thiết bị này có thể trinh sát, giám sát, thu thập tin tức tình báo. Những năm gần đây, UAV còn được trang bị vũ khí và cảm biến phức tạp. Hơn thế, chúng còn thường xuyên được cải tiến để tăng tốc độ, độ chính xác, khả năng hoạt động, độ tinh xảo...
Ảnh minh họa. Nguồn: Janes.
Với kích thước nhỏ gọn, tính linh hoạt cao, giá thành rẻ hơn nhiều so với các loại vũ khí khác, UAV sẽ trở thành một loại vũ khí thế hệ mới trong thời đại bùng nổ công nghệ.
Theo các dữ liệu từ Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), hiện có tổng cộng 56 loại UAV trên thế giới. Thực tế, khoảng 90 quốc gia sở hữu UAV trong kho vũ khí quân sự của mình, trong đó 11 nước có UAV vũ trang.
Quân đội Mỹ đã sử dụng UAV trong rất nhiều cuộc chiến kể từ những năm 2000 đến nay. Ngoài quân đội, UAV cũng được sử dụng bởi nhiều cơ quan chính phủ Mỹ như Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA).
Chương trình Skyborg và UAV XQ-58A Valkerie
Mới đây, Không quân Mỹ đã công bố một chương trình AI mới có tên Skyborg nhằm ứng dụng công nghệ AI vào phát triển, sản xuất UAV tương lai.
Theo thông tin sơ bộ, Skyborg là một hệ thống chiến đấu tự động trang bị trên UAV với công nghệ AI mở và phần cứng module giúp dễ dàng nâng cấp, bảo trì. Skyborg có khả năng nhận biết thời tiết và tránh các chướng ngại vật, cũng như có thể cất cánh và hạ cánh tự động. Hiện Skyborg vẫn đang được hoàn thiện và dự kiến sẽ được ra mắt trong năm 2023.
Đầu tháng 3 năm nay, Không quân Mỹ đã công bố video chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của một nguyên mẫu UAV XQ-58A Valkyrie tại thao trường Yuma, bang Arizona, Mỹ.
Cuộc thử nghiệm này là một bước quan trọng nhằm kiểm định tiến trình của dự án này xem liệu những phương tiện bay không người lái cỡ nhỏ có thể gia nhập vào đội hình tác chiến, tham gia nhiệm vụ trinh sát chiến trường cũng như thu hút hỏa lực đối phương.
Giới quân sự cho rằng, XQ-58A Valkyrie chính là một sản phẩm của chương trình Skyborg, được phát triển bởi Công ty giải pháp công nghệ an ninh và quốc phòng Kratos có trụ sở ở San Diego, bang California.
Nhiệm vụ chính của XQ-58A Valkyrie là làm lá chắn cho máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không, làm mồi nhử sẵn sàng đỡ đạn cho máy bay có phi công lái và hệ thống vũ khí tự động đắt tiền khác.
Ngoài ra, máy bay có thể tiến hành các nhiệm vụ độc lập như trinh sát, do thám, hoặc thâm nhập vào sâu trong lãnh thổ đối phương để thực hiện đòn tấn công khi cần thiết.
XQ-58A Valkyrie có chiều dài khoảng 9m, tầm hoạt động hơn 3.000km, có khả năng cất cánh từ những đường băng nhỏ hẹp, đạt tốc độ cận âm, tải trọng 272kg vũ khí bao gồm bom và tên lửa loại nhỏ.
Chính nhờ những tính năng nổi trội này, Không quân Mỹ đang xem xét tích hợp XQ-58A Valkyrie vào đội hình chiến đấu của máy bay F-35 của Lockheed Martin và F-15EX của Boeing.
Theo tính toán, giá thành của UAV vào khoảng 2-3 triệu USD/chiếc - một mức giá “quá được” để trở thành lá chắn cho những dòng máy bay có giá trị. Cần biết rằng, F-35A và F-15EX đều có giá từ 80 triệu USD/chiếc tùy thuộc vào các biến thể .
Do F-15EX mới đang trong quá trình phát triển (Không quân Mỹ có kế hoạch mua 8 chiếc F-15X để thay thế phi đội F-15C/D vào năm 2020) nên lực lượng này có thể áp dụng chương trình Skyborg trên F-35 trước.