"Tôi rất lấy làm tiếc về quyết định rút quân khỏi Syria [của Tổng thống Mỹ Donald Trump]", ông Macron phát biểu hôm Chủ nhật (23/12) vừa qua, trong chuyến thăm nước Cộng hòa Chad.
Ngày 19/12, ông Trump đã tuyên bố rút quân Mỹ khỏi Syria trên tài khoản Twitter cá nhân, với lý do lực lượng khủng bố IS đã bị tiêu diệt. Tuy ý định này đã được Tổng thống Mỹ đề cập vài lần trước đó, nhưng rất nhiều vị quan chức và các quốc gia đồng minh vẫn cho rằng đây là quyết định quá đột ngột.
"Là đồng minh thì phải 'kề vai sát cánh' với nhau trên chiến trường. Đó là chuyện quan trọng nhất đối với một nguyên thủ quốc gia, đồng thời là người đứng đầu quân đội của một nước", ông Macron phát biểu. "Đồng minh thì phải đáng tin cậy", vị Tổng thống Pháp nhấn mạnh.
Bên cạnh việc chỉ trích ông Trump, ông Macron cũng không quên nhắc tới quyết định mạnh mẽ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis và đơn từ chức của vị tướng này, trong đó có đề cập tới tầm quan trọng của các đồng minh.
"Nhân đây, tôi cũng xin được vinh danh Tướng Mattis và những lời tâm huyết trong lá đơn từ chức của ông. Trong vòng một năm qua, chúng ta có thể thấy được ông [Mattis] là người đáng tin cậy nhường nào", vị Tổng thống Pháp nói.
Bên cạnh đó, ông Macron cũng nhấn mạnh rằng Paris sẽ tiếp tục các hoạt động quân sự tại Syria, và ủng hộ lực lượng dân chủ Syria do người Kurd lãnh đạo (SDF).
Quân đội Mỹ tại Syria. Ảnh: Quân đội Mỹ/Timothy R. Koster
"Pháp không thể tiếp tục núp sau bóng Mỹ"
Bình luận về phát biểu của ông Macron, nhà phân tích tình hình thế giới Patrick Henningsen - nhà sáng lập trang 21st Century Wire, cho biết phản ứng của vị Tổng thống Pháp không phải là điều quá bất ngờ, bởi chính Paris cũng cần sự hiện diện quân sự của Washington trong khu vực.
"Một mặt, ông Macron muốn chứng tỏ rằng Pháp là một quốc gia độc lập, có năng lực quyết định độc lập, đặc biệt là về vấn đề an ninh. Nhưng thực tế là [ông Macron] muốn giữ Mỹ bên mình, trong cái gọi là liên minh tại Trung Đông", ông Henningsen nói.
Việc Mỹ rút quân khỏi Syria sẽ để lại khoảng trống lớn về quân sự và ngoại giao đối với các "đồng minh" của nước này. Không còn Mỹ, sắp tới họ sẽ "khó ăn, khó nói" với người dân trong nước về các hoạt động tại Syria.
"Những điều Macron đang làm, thực tế, là để bao che cho hoạt động bí mật đã được tiến hành trong nhiều năm nay, tôi nghĩ là 6-7 năm đối với Pháp, đó là chiến dịch bí mật nhằm gây bất ổn trong nội bộ Syria", chuyên gia Henningsen cho biết, đồng thời khẳng định "thay đổi chính quyền" tại Syria từ lâu đã là một trong những mục tiêu trong nghị trình của nhiều quốc gia.
"Nếu liên minh tan rã - hay nói cách khác - nếu Mỹ rời khỏi Syria, thì Pháp sẽ bị săm soi kĩ hơn. Trước khi có quyết định [của ông Trump], Pháp đang quen được núp bóng Mỹ, và cả Anh cũng vậy. Bởi vậy, nên nếu Mỹ rút khỏi Syria, thì các đồng minh của Mỹ sẽ bị bại lộ", ông Henningsen nói.
Chuyên gia này cho rằng hầu hết các thành viên trong cái được gọi là "liên minh chống IS" không hề đóng góp gì nhiều trong cuộc chiến này, mà các lực lượng địa phương như quân chính phủ Iraq, Syria và các đồng minh, mới là những người đảm đương phần lớn trọng trách.
Do đó, việc Mỹ rút khỏi Syria cũng có thể đồng nghĩa với việc liên minh trên chấm dứt hoàn toàn, ông Henningsen cảnh báo:
"Cái được gọi là liên minh chống IS gồm khoảng 70 quốc gia, nhưng chỉ một số rất ít tham gia cuộc chiến và góp phần đánh bại IS, số còn lại chỉ đóng góp bằng những cử chỉ tượng trưng. Trong nhiều năm qua, Mỹ đã là keo dính trong liên minh này, do đó nếu Washington rời đi, thì mối liên kết ấy sẽ vỡ vụn ngay lập tức..."