Theo Sputnik ngày 18/2, Tổ chức NASA Spaceflight mới đây cho biết máy bay vũ trụ X-37B của không quân Mỹ có thể sắp được đưa trở lại Trái Đất sau thời gian dài ở trên quỹ đạo. Tổ chức này không trực thuộc Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), nhưng được coi là nguồn tin độc lập đáng tin cậy về các dự án của NASA.
Tuy nhiên, Không quân Mỹ cho biết họ vẫn chưa lên kế hoạch hạ cánh cho X-37B, khẳng định chiếc máy bay vũ trụ đầy bí ẩn này vẫn ở trên quỹ đạo để thực hiện các thử nghiệm thường kỳ. Được Mỹ phóng vào vũ trụ lần đầu năm 2010, nhưng đến bây giờ, việc Mỹ dùng phi thuyền X-37B vào mục đích gì vẫn là điều bí ẩn với thế giới.
Máy bay X-37B
Phi thuyền X-37B được phóng vào vũ trụ lần ba vào ngày 12/12/2012. Không quân Mỹ tuyên bố, X-37B được phát triển nhằm "thử nghiệm các công nghệ về một tàu vũ trụ của không quân có khả năng đáng tin cậy, tái sử dụng và không người lái".
Cũng như hai lần phóng trước vào năm 2010 và 2011 - 2012, báo chí không thể "moi móc" được gì về chương trình phát triển và thử nghiệm phi thuyền X-37B. Lý do đơn giản: dự án này được xếp vào loại tối mật của Mỹ! Máy bay này có thể bay trong vũ trụ nhiều tháng liên tục, như chuyến bay năm 2010 là 224 ngày và năm 2011 - 2012 là 469 ngày.
Do sự bí mật của chương trình mang tên chính thức là USA-240, được biết đến nhiều hơn với tên gọi OTV-3 (tàu thử nghiệm trên quỹ đạo 3), giới truyền thông và các chuyên gia không ngừng suy đoán về mục đích thật sự của X-37B.
Nhiều giả thuyết được đưa ra, chẳng hạn như X-37B là nhằm làm nhiễu hoạt động của các vệ tinh trong vũ trụ, hoặc đây là loại vũ khí có thể tấn công từ xa, hoặc có chức năng tình báo.
Spaceflight - tạp chí về khoa học vũ trụ hàng đầu của Anh - nhận định phi thuyền X-37B có thể dùng để giám sát trạm vũ trụ Thiên Cung 1 của Trung Quốc. Giả thuyết này dựa trên phân tích quỹ đạo bay của X-37B.
"Giám sát lẫn nhau từ vũ trụ là một hướng đi mới và hoàn toàn có thể thực hiện được với các bộ cảm biến cực nhạy... Tôi nghĩ rằng X-37B có thể dùng để theo dõi chặt chẽ trạm vũ trụ còn non trẻ của Trung Quốc" - tiến sĩ David Baker, biên tập viên của Spaceflight, nhận định.
Ông cho biết: "Trong thời chiến tranh lạnh, việc gia tăng hệ thống giám sát từ vũ trụ đã giúp chúng ta đạt được những thỏa thuận quân sự mà sẽ không bao giờ có thể có được nếu không biết rõ đối phương ở bên kia đang làm gì".
Tuy nhiên, cựu chuyên gia phân tích của không quân Mỹ Brian Weeden, lại cho rằng nếu nước Mỹ thật sự muốn giám sát Thiên Cung 1 thì có những công cụ khác hiệu quả hơn X-37B. "Tầm bay của X-37B thấp hơn, có nghĩa là nó chỉ quan sát được trong các vĩ độ hẹp, và khu vực khả thi nhất là Trung Đông và Afghanistan" - ông Weeden nói với BBC.
Một số nhà quan sát vệ tinh cho biết thỉnh thoảng X-37B lại thay đổi quỹ đạo bay. Lý giải điều này, giáo sư Joan Johnson - Freese (Trường cao đẳng Chiến tranh hải quân Mỹ) nói với BBC: "Một mục đích thử nghiệm của không quân Mỹ là khả năng cơ động của phi thuyền. Quỹ đạo vệ tinh rất dễ đoán nên dễ bị vũ khí chống vệ tinh triệt hạ".
Theo bà, Quân đội Mỹ từ lâu đã quan tâm đến việc phát triển các khả năng "né tránh, cơ động và khó dự đoán" đối với một phi thuyền. Tuy nhiên, mọi đánh giá về X-37B mới chỉ dừng lại ở mức suy luận và máy bay này vẫn là sự bí ẩn đối với thế giới.