Trung Quốc liều lĩnh
Trong bài phát biểu tại Viện nghiên cứu Hudson ở Washington hôm 4/10, Phó Tổng thống Mike Pence đã khiến giới chức Trung Quốc ''nóng mặt'' khi đưa ra hàng loạt những chỉ trích gay gắt nhắm vào Bắc Kinh.
Ông Pence cáo buộc Trung Quốc có hành vi quấy rối liều lĩnh khi điều tàu chiến tiếp cận nguy hiểm khu trục hạm USS Decatur khi chiến hạm Mỹ thực hiện hoạt động tuần tra trong vùng biển quốc tế gần các bãi đá bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam hôm 30/9.
Cùng với đó, ông chỉ trích Trung Quốc đã không thực hiện đúng cam kết ''không quân sự hóa Biển Đông'' khi liên tục triển khai loạt khí tài quân sự trong đó có tên lửa tới các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh chiếm đóng trái phép ở vùng biển này.
Tuy nhiên, Phó Tổng thống Mỹ khẳng định Washington sẽ không để bị đe dọa trong bối cảnh Bắc Kinh đang tìm cách hạn chế quyền tự do hàng hải trong vùng biển chiến lược.
Ông Pence cũng cáo buộc nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đang tìm cách can thiệp vào cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ sắp tới của Mỹ và mục tiêu xa hơn là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020. Ông tin rằng Bắc Kinh đang ngăn không để đảng Cộng hòa có được kết quả có lợi trong đợt bầu cử tới để trả đũa các chính sách thương mại của Tổng thống Trump.
Phó Tổng thống Mỹ khẳng định Trung Quốc đang sử dụng các vấn đề như thuế quan thương mại để thúc đẩy ảnh hưởng chính trị của Bắc Kinh với mục đích thay đổi nhận thức của người Mỹ.
"Trung Quốc đang cố gắng gây ảnh hưởng lên các doanh nhân Mỹ, những người vẫn mong muốn duy trì hoạt động ở quốc gia đông dân nhất thế giới, khiến họ lên án các hành động thương mại của Mỹ", ông Pence nhấn mạnh.
Cũng theo Phó Tổng thống Mỹ, các cơ quan an ninh Trung Quốc là chủ mưu "đánh cắp công nghệ Mỹ" bao gồm các bản thiết kế quân sự. Ông cảnh báo Washington đang và sẽ tiếp tục các hành động để chống lại các hành vi này.
Tên lửa bí mật Nga
Những chỉ trích gay gắt của Phó Tổng thống Pence đưa ra chỉ vài ngày sau khi Mỹ đe dọa hủy tên lửa hạt nhân mới của Nga nếu nó nhắm vào Mỹ và các nước đồng minh châu Âu.
Mỹ đe dọa phá hủy tên lửa hạt nhân bí mật của Nga. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga)
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis hôm 2/10 cảnh báo Washington sẽ đáp trả nếu Nga không dừng ngay việc vi phạm trắng trợn Hiệp ước Tên lửa hạt nhân tầm trung và tầm ngắn (INF) khi phát triển loại tên lửa bí mật này.
Mỹ tin rằng Nga đang phát triển một hệ thống tên lửa cho phép Matxcơva có thể phát động một cuộc tấn công hạt nhân phủ đầu vào châu Âu trong một thời gian ngắn nhưng Matxcơva liên tục phủ nhận bất cứ vi phạm nào.
Nhiều chuyên gia cho rằng tên lửa mà Washington đang nói tới là tên lửa hành trình mới có khả năng mang đầu đạn hạt nhân 9M729 với tầm bắn lên tới gần 5.500 km của Nga.
"Nga sẽ phải tuân thủ hiệp ước INF hoặc Mỹ sẽ có hành động đáp trả để kìm hãm Matxcơva khi Nga đang chạm tới giới hạn cụ thể của hiệp ước", ông Mattis nói sau cuộc họp với các Bộ trưởng quốc phòng của NATO tại Brussels hôm 2/10 nhưng không nói rõ Washington sẽ đáp trả như thể nào.
Trước những cảnh báo này của Mỹ, Nga cáo buộc ngược rằng chính các hệ thống tên lửa phòng thủ của Mỹ vi phạm hiệp ước.
"Có vẻ như người đưa lời đe dọa không nhận thức được mức độ trách nhiệm của họ cũng như mối nguy hiểm từ những lời lẽ gây hấn đó”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhấn mạnh.
Mỹ đẩy Nga-Trung lại gần
Mối quan hệ giữa Mỹ và Nga đã xấu đi đáng kể sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crưm vào nước này năm 2014, những tranh cãi ở chiến trường Syria và cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ.
Theo AAP, trong khi Mỹ không cho thấy nhiều nỗ lực để cải thiện quan hệ căng thẳng với Trung Quốc và Nga, Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình lại có vẻ khá đồng lòng khi xác định chống lại một đối trọng chung là Tổng thống Trump.
Hai siêu cường về kinh tế và quân sự trong vài năm trở lại đây đang ngày càng xích lại gần nhau hơn. Và đó là điều mà Mỹ cần phải dè chừng hơn tất thảy, AAP đánh giá.