ISIS-K đã nhắm vào Nga trong 2 năm qua
Theo New York Times (NYT), một nhánh của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã nhận trách về vụ tấn công ngày 22/3 nhằm vào Crocus City Hall - một địa điểm mua sắm và thưởng thức âm nhạc lớn ở rìa phía Tây Moscow, khiến ít nhất 60 người thiệt mạng và 145 người bị thương.
Các quan chức Mỹ đã xác nhận tuyên bố này ngay sau đó. Họ cho biết, ngay trong tháng 3, phía Mỹ đã thu thập thông tin tình báo cho thấy Nhà nước Hồi giáo-Khorasan, còn gọi là ISIS-K (chi nhánh tại Afghanistan) đã lên kế hoạch tấn công Moscow. Các thành viên của IS đã hoạt động tích cực ở Nga.
Hiện trường vụ tấn công khủng bố ở Moscow. Nguồn: Los Angeles Times
Theo các quan chức chống khủng bố của Mỹ, sau một thời gian tương đối yên ắng, IS đang tìm cách tăng cường các cuộc tấn công khủng bố. Trước đó, phần lớn âm mưu của tổ chức khủng bố này nhằm vào châu Âu đều bị ngăn chặn, khiến nhiều người cho rằng năng lực của chúng đã bị suy giảm.
Colin P. Clarke, nhà phân tích chống khủng bố tại Soufan Group - một công ty tư vấn an ninh có trụ sở tại New York, cho biết: "ISIS-K đã tập trung vào Nga trong 2 năm qua".
Mức độ tàn bạo của ISIS-K
ISIS-K được thành lập vào năm 2015 bởi các thành viên bất mãn của Taliban ở Pakistan. Tới năm 2021, quân số của nhóm này đã giảm gần một nửa, xuống còn 1.500 - 2.000 tay súng sau khi Mỹ tiến hành các cuộc không kích, kết hợp với các cuộc đột kích của đặc nhiệm Afghanistan khiến nhiều thủ lĩnh ISIS-K thiệt mạng.
Các thành viên của ISIS-K tại Afghanistan. Ảnh: Herald Sun
Tuy nhiên, trong quá trình quân đội Mỹ rút khỏi Afganistan năm 2021, ISIS-K đã kịp thực hiện một vụ tấn công trả đũa khốc liệt bằng cách đánh bom liều chết tại sân bay quốc tế ở Kabul vào tháng 8/2021, khiến 13 lính Mỹ và 170 thường dân thiệt mạng.
Cuộc tấn công đã cho phép ISIS-K nâng cao thanh thế, và trở thành mối đe dọa lớn đối với chính quyền Taliban.
Cũng kể từ đó, Taliban đã chiến đấu quyết liệt chống lại ISIS-K ở Afghanistan. Cho tới thời điểm hiện tại, lực lượng cơ quan an ninh của Taliban đã ngăn chặn ISIS-K chiếm giữ lãnh thổ hoặc tuyển mộ số lượng lớn các cựu chiến binh Taliban - một trong những tình huống xấu nhất đã được đặt ra sau khi chính phủ Afghanistan được phương Tây hậu thuẫn sụp đổ.
Phát biểu trước một ủy ban Hạ viện hôm 21/3, Tướng Michael E. Kurilla - người đứng đầu Bộ Tư lệnh Trung tâm của quân đội Mỹ cho biết, ISIS-K "vẫn duy trì khả năng, cũng như ý chí tấn công các lợi ích của Mỹ và phương Tây ở nước ngoài".
Khủng bố đẫm máu ở Moscow. Nguồn: Guardian
Giới chức Mỹ cho rằng, IS rõ ràng đang tìm cách mở rộng hoạt động ra bên ngoài sân nhà. Các quan chức chống khủng bố ở châu Âu thông báo, trong những tháng gần đây họ đã dập tắt một số âm mưu khủng bố mới của ISIS-K trong khu vực.
Theo NYT, vào đầu tháng 3 này, chính phủ Mỹ đã nắm được thông tin về một cuộc tấn công khủng bố được lên kế hoạch ở Moscow – có khả năng nhắm vào các cuộc tụ họp lớn, bao gồm cả các buổi hòa nhạc.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết họ đã đưa ra khuyến cáo đối với các công dân Mỹ ở Nga, đồng thời chính phủ Mỹ đã chia sẻ thông tin này với chính quyền Nga theo "nghĩa vụ cảnh báo" lâu nay giữa hai nước.
Trong một bài đăng trên tài khoản Telegram chính thức của mình vào tháng 1, ISIS-K tuyên bố, tổ chức này đã đứng sau vụ đánh bom khiến 84 người thiệt mạng ở Kerman (Iran), trong lễ tưởng niệm Thiếu tướng Qassim Suleimani - người đã thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ vào năm 2020.
ISIS-K, vốn đã nhiều lần đe dọa Iran về những gì họ cho là đa thần và bội giáo, giờ đây đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công ở Moscow.
"ISIS-K thường xuyên chỉ trích Tổng thống Vladimir Putin trong các hoạt động tuyên truyền của mình. Tổ chức này cáo buộc Điện Kremlin dính máu người Hồi giáo trong tay, ám chỉ sự can thiệp của Moskva ở Afghanistan, Chechnya và Syria" - Nhà phân tích Clarke cho biết thêm.