"Mỹ và các đối tác khác trong chương trình F-35 đều đồng thuận khi đưa ra quyết định loại Thổ Nhĩ Kỳ và khởi động tiến trình chính thức đưa Thổ Nhĩ Kỳ ta khỏi chương trình F-35", Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Ellen Lord cho biết.
"Mỹ đang đầu tư từ 500 đến 600 triệu USD cho việc tái cơ cấu lại chương trình do tình huống đột xuất nhằm thay đổi chuỗi cung cấp”, bà Ellen Lord cho hay.
Được sử dụng bởi NATO và các đồng minh khác của Mỹ, chiến đấu cơ F-35 là loại máy bay chiến đấu tối tân nhất thế giới. Washington lo ngại việc triển khai tên lửa S-400 bên cạnh F-35 sẽ giúp Nga thu thập được quá nhiều thông tin bên trong của hệ thống chiến đấu cơ tàng hình tối tân của họ.
"Những chiếc F-35 không thể tồn tại song hành cùng với một hệ thống thu thập thông tin tình báo của Nga – một hệ thống có thể được sử dụng để tìm hiểu về những năng lực tối tân của F-35”, Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố được phát đi trước đó cùng ngày.
Washington từ lâu đã cảnh báo việc Thổ Nhĩ Kỳ mua các tên lửa S-400 sẽ dẫn đến kết quả là nước này bị loại ra khỏi chương trình F-35.
Lầu Năm Góc cũng đã đặt ra một kế hoạch cụ thể để loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình F-35, trong đó có việc ngừng hoạt động đào tạo cho các phi công của Thổ Nhĩ Kỳ.
Thông báo trên của phía Mỹ chắc chắn sẽ khiến Thổ Nhĩ Kỳ sốc bởi chính quyền của Tổng thống Erdogan vẫn hy vọng vào một lập trường hòa dịu của Washington trong vấn đề này. Ông Erdogan nhiều lần phát biểu rằng, Tổng thống Trump đã ám chỉ không tung ra các đòn trừng phạt nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ vì hợp đồng S-400 bởi điều đó là “bất công”.
Sau khi thẳng tay tung ra đòn trừng phạt nhằm vào Thổ Nhỉ Kỳ, Nhà Trắng lại tìm cách trấn an đồng minh, đưa ra những phát biểu đầy tính xoa dịu. Nhà Trắng miêu tả Ankara là một “đối tác lâu đời và đáng tin cậy đồng thời là một đồng minh trong NATO trong suốt hơn 65 năm qua” dù cho hợp đồng S-400 “làm phương hại đến cam kết” của NATO về việc không mua vũ khí của Nga.
“Mỹ vẫn đánh giá cao mối quan hệ đối tác chiến lược của chúng tôi với Thổ Nhĩ Kỳ”, thư ký Nhà Trắng Stephanie Grisham phát biểu trong một tuyên bố được phát đi ngày hôm qua. Bà này nhấn mạnh: “mối quan hệ quân sự giữa chúng tôi vẫn mạnh và chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác trên diện rộng với Thổ Nhĩ Kỳ” dù phải lưu tâm đến “những hạn chế” gây ra từ hợp đồng S-400.
Thổ Nhĩ Kỳ năm 2017 đã ký hợp đồng mua các hệ thống tên lửa phòng không tối tân S-400 của Nga sau tiến trình đàm phán kéo dài. Kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc mua các tên lửa S-400 của Nga đã nhanh chóng vấp phải sự chỉ trích gay gắt và phản đối quyết liệt từ các đồng minh NATO, đặc biệt là Mỹ.
Mỹ liên tục đe dọa sẽ tung ra các biện pháp trừng phạt, thậm chí còn cảnh báo sẽ không cho Thổ Nhĩ Kỳ tham gia vào chương trình F-35, nếu đồng minh của họ tiếp tục theo đuổi kế hoạch mua S-400 của Nga.
Giới chức Mỹ và NATO không ngừng nói đến những nguy cơ gây ra từ việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400. Phương Tây tin rằng, hệ thống S-400 không tương thích với mạng lưới phòng thủ của NATO và S-400 của Nga có thể gây nguy hiểm đối với chiến đấu cơ tàng hình thế hệ mới F-35 của họ.
Sau những lời cảnh báo, đe dọa, Mỹ thậm chí còn xuống nước đề nghị bán các tên lửa Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ để thay thế S-400 của Nga.
Tuy nhiên, bất chấp mọi lời cảnh báo, đe dọa và cả lời đề nghị Patriot hấp dẫn của Mỹ, Ankara vẫn quyết tâm theo đuổi đến cùng hợp đồng mua các hệ thống phòng không S-400 của Nga.