Tuần trước, chính quyền Mỹ thông báo với Quốc hội rằng họ sẽ tiến hành một thương vụ bán vũ khí đáng kể cho Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), bao gồm 50 máy bay tiêm kích hiện đại và một loạt máy bay không người lái Reaper.
Để đảm bảo tính toàn vẹn của công nghệ tiên tiến và nói chung là an ninh của Mỹ, chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ buộc UAE phải tuân theo các tiêu chuẩn mà Mỹ đòi hỏi với các khách hàng khác mua tiêm kich F-35.
Được đưa ra trong những ngày suy yếu của chính quyền Trump, thỏa thuận trị giá 23 tỷ đô la đã được xem xét lại từ giữa tháng Giêng vừa rồi. Việc đề xuất chuyển giao những “viên ngọc quý” trong kho vũ khí quân sự của Mỹ cho UAE đã làm dấy lên những mối lo ngại.
E ngại lớn nhất liên quan đến mối quan hệ đang phát triển của UAE với Trung Quốc.
Mặc dù việc mua bán vũ khí có thể đang được tiến hành, nhưng nhận xét của Bộ Ngoại giao Mỹ cho thấy mối lo ngại của Washington về mối quan hệ ngày càng thân thiết của Abu Dhabi với Bắc Kinh vẫn chưa được giảm bớt.
Trong khi gói vũ khí cho UAE đã được thảo luận trong nhiều năm, nó đóng vai trò như một chất xúc tác để đạt được thỏa thuận bình thường hóa giữa UAE và Israel. UAE là một trong những nhà nhập khẩu vũ khí lớn nhất của Mỹ, nhưng chính sự hòa bình với Israel đã cho phép tiểu vương quốc này tiếp cận với kho vũ khí Mỹ. Tiêu điểm của thỏa thuận Mỹ-UAE là tiêm kích tàng hình thế hệ thứ năm F-35, trước đây chỉ được cung cấp cho 13 đồng minh thân cận của Mỹ bao gồm các quốc gia thành viên NATO và Israel, cũng như máy bay không người lái vũ trang tiên tiến nhất, MQ -9 Reaper. Tuy nhiên, với độ nhạy cảm của công nghệ này, Washington cần đảm bảo rằng thiết bị sẽ được bảo vệ thích hợp.
Dẫn chứng: tháng 7/2019, thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ đã bị đá khỏi chương trình tiêm kích liên hợp (JSF, chương trình chế tạo F-35) sau khi tiếp nhận hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Bất chấp mối quan hệ nồng ấm với Washington, mối quan hệ ngày càng nảy nở của UAE với Trung Quốc vẫn là mối quan tâm dai dẳng, đặc biệt trong bối cảnh thỏa thuận vũ khí nói trên đang chờ xử lý. Chắc chắn, Mỹ không yêu cầu Các Tiểu vương quốc chấm dứt hoạt động thương mại hoặc kinh doanh với đối tác thương mại lớn nhất của họ.
Ví dụ, chính quyền Biden đã không phản đối thỏa thuận được ký vào tháng 3 để UAE sản xuất trong nước 200 triệu liều vắc-xin Sinopharm Covid-19 của Trung Quốc. Các khoản đầu tư hàng tỷ đô la của Trung Quốc vào các cảng và khu thương mại tự do của Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất cũng không phải là một sự phá vỡ thỏa thuận.
Tuy nhiên, có một loạt các lĩnh vực hợp tác đang diễn ra và mở rộng giữa UAE và Trung Quốc, trong trường hợp Washington và Abu Dhabi không thống nhất được với nhau, có thể làm ảnh hưởng đến thương vụ vũ khí.
Hợp tác quân sự là một trong những lĩnh vực như vậy. Năm 2018, UAE đã mua 40 triệu USD vũ khí từ Trung Quốc. Cho đến gần đây, Washington đã từ chối bán máy bay không người lái cho UAE, khiến nước này trở thành khách hàng lớn của máy bay không người lái Trung Quốc.
Vai trò của quân đội Trung Quốc trong việc bảo dưỡng các máy bay này trên mặt đất là không rõ ràng. Những khoản mua sắm này chỉ chiếm một phần nhỏ trong số hàng tỷ đô la mỗi năm mà UAE chi cho các vật tư quân sự của Mỹ.
Tuy nhiên, mối đe dọa khi Trung Quốc thu thập thông tin tình báo đối với thiết bị quân sự của Mỹ ngay cả ở các nước thân thiện là rất đáng kể.
Một bức điện ngoại giao tháng 8 năm 2009 của Mỹ, do WikiLeaks công bố, bày tỏ lo ngại về chuyến thăm căn cứ máy bay F-16 của một quan chức quân sự Trung Quốc.
Việc UAE đang lắp đặt mạng 5G của Huawei cũng là một yếu tố phức tạp đối với Washington. Thiết bị quân sự tiên tiến của Mỹ dựa trên mạng 5G sẽ không khả dụng ở UAE.