NGA QUYẾT ĐỊNH RỜI ISS
Hãng tin RT (Nga) đưa tin, Giám đốc cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos Yury Borisov hôm 26/7 cho biết, Nga sẽ rút khỏi dự án Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) sau năm 2024.
Moscow sẽ hoàn thành mọi nghĩa vụ đối với các đối tác nước ngoài trong khuôn khổ dự án ISS nhưng vẫn quyết định rút khỏi trạm này sau năm 2024, ông Borisov nói với Tổng thống Vladimir Putin trong cuộc họp tại Điện Kremlin.
Quyết định rút khỏi Trạm vũ trụ quốc tế ISS đã được đưa ra - Tốt!
Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS. Ảnh: TASS
"Tôi nghĩ, đến lúc đó, chúng ta sẽ bắt đầu lắp đặt một trạm không gian của Nga", ông này nói thêm.
Đây sẽ là động thái kết thúc mối quan hệ đối tác vũ trụ kéo dài hai thập kỷ giữa Moscow và phương Tây.
Phát biểu của ông Borisov tái khẳng định những tuyên bố của người đứng đầu Roscosmos trước đó, Dmitry Rogozin, về ý định rời ISS của Moscow sau năm 2024. Ông Rogozin từng thẳng thắn đe dọa sẽ chấm dứt quan hệ đối tác trừ khi Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Canada dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với các doanh nghiệp liên quan đến lĩnh vực công nghiệp vũ trụ của Nga.
Ngay sau cuộc gặp của ông Borisov với Tổng thống Putin, Roscosmos đã công bố hình ảnh về bản thiết kế trạm không gian riêng của Nga. Bản thiết kế tiết lộ, ban đầu trạm vũ trụ có thể chứa hai phi hành gia, sau đó nó sẽ được mở rộng lên sức chứa bốn người.
Trong bối cảnh phương Tây tung các đòn trừng phạt vào Nga, không gian vẫn là một trong những lĩnh vực hợp tác giữa hai bên.
ĐIỀU GÌ SẼ XẢY RA VỚI ISS
Theo hãng thông tấn TASS, hiện tại, Moscow sẽ tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ của mình và cử các phi hành gia lên ISS. Vào ngày 14/7, Roscosmos và NASA đã ký một thỏa thuận về các chuyến bay đổi người. Theo đó, người Nga sẽ thực hiện ba chuyến bay trên tàu vũ trụ Crew Dragon. Phi hành gia Nga Anna Kikina sẽ thực hiện chuyến bay đầu tiên vào mùa thu năm nay.
Số phận của trạm ISS sau năm 2024 vẫn chưa rõ ràng. Trước đó, cựu Giám đốc Roscosmos Dmitry Rogozin cảnh báo rằng, việc rút khỏi hợp tác có thể dẫn đến việc ISS rời quỹ đạo một cách mất kiểm soát vì việc hiệu chỉnh quỹ đạo được thực hiện riêng bởi động cơ của tàu vũ trụ chở hàng Progress của Nga.
Hồi tháng 2, Cơ quan vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết, họ dự định giữ ISS hoạt động cho đến cuối năm 2030, sau đó nó sẽ rời khỏi quỹ đạo hiện tại và đâm xuống một vùng đất xa xôi ở Thái Bình Dương. NASA cho biết, một trạm vũ trụ thương mại mới sẽ thay thế ISS và trở thành một địa điểm hợp tác và nghiên cứu khoa học trong tương lai.
MỸ BẤT NGỜ KHI NGA NÓI RỜI ISS
Giám đốc ISS của NASA Robyn Gatens cho hay, NASA chưa nhận được bất kỳ thông tin chính thức nào từ Nga về quyết định rút khỏi ISS.
"Người Nga, cũng như chúng tôi, đang xem xét về các bước tiếp theo. Vì chúng tôi có kế hoạch chuyển đổi sang một trạm vũ trụ thương mại ở quỹ đạo thấp của Trái đất sau năm 2030, họ cũng có kế hoạch tương tự. Vì vậy, họ cũng đang suy nghĩ về sự chuyển đổi này. Chúng tôi vẫn chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào từ các đối tác về tin tức hôm nay, vì vậy chúng tôi sẽ thảo luận thêm về kế hoạch tương lai của họ", hãng tin CNN dẫn lời bà Gatens.
Trong khi đó, Giám đốc NASA Bill Nelson cho biết, "NASA cam kết vận hành an toàn ISS đến năm 2030 và đang phối hợp nhịp nhàng với các đối tác". Ông tiết lộ, NASA đang tiếp tục xây dựng các khả năng trong tương lai để đảm bảo sự hiện diện quan trọng của mình trong quỹ đạo thấp của Trái đất.
Nga sẽ rút khỏi ISS là một diễn biến đáng tiếc...
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price. Ảnh: Reuters
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price thì nói rằng, thông tin Nga sẽ rút khỏi ISS là "một diễn biến đáng tiếc vì đó là công trình khoa học quan trọng được thực hiện trên ISS và sự hợp tác chuyên môn vô giá mà các cơ quan vũ trụ hai bên đã tiến hành trong những năm qua, đặc biệt khi xét đến những thỏa thuận hợp tác không gian mới".
ĐIỆN KREMLIN LÊN TIẾNG
Hãng TASS ngày 26/7 đưa tin, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết quyết định từ bỏ dự án ISS sau năm 2024 đã được đưa ra cách đây khá lâu.
"Quyết định này đã được đưa ra từ lâu", ông Peskov nói với TASS khi được hỏi liệu động thái của Roscosmos có nhận được sự phê chuẩn của Tổng thống Vladimir Putin hay không.
Quyết định này đã được đưa ra từ lâu.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov. Ảnh: APA
Vào tháng 4/2021, ông Yury Borisov, thời điểm đó vẫn nắm giữ vị trí Phó thủ tướng Nga, nói rằng ISS đang ở tình trạng không thực sự tốt và Nga có thể xem xét việc tạo ra trạm vũ trụ của riêng mình.
Theo TASS, cựu Giám đốc Roscosmos Dmitry Rogozin từng cho biết, họ đã nhiều lần đặt câu hỏi về tính khả thi của việc kéo dài dự án đến năm 2030 mà phía Mỹ nhất quyết không đồng ý. Ông Rogozin đặc biệt chỉ ra rằng, nếu trạm không được bảo trì thì các phi hành gia sẽ gặp nguy hiểm trong quá trình làm việc trong khi việc sửa chữa sẽ đòi hỏi "số tiền khổng lồ".
Theo thỏa thuận hiện tại, hoạt động của ISS sẽ tiếp tục cho đến năm 2024. Đầu năm nay, Roscosmos và Energia đã ký hợp đồng để phát triển một thiết kế ý tưởng về trạm vũ trụ của Nga trong tương lai.
NGA ƯU TIÊN XÂY TRẠM VŨ TRỤ RIÊNG
Nga sẽ tập trung vào việc tạo ra Trạm vũ trụ (ROSS) là ưu tiên hàng đầu của nước này trong lĩnh vực du hành vũ trụ có người lái, Giám đốc Roscosmos cho biết.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục chương trình thử nghiệm tuân thủ các kế hoạch đã được phê duyệt. Trọng tâm chính sẽ là tạo ra một trạm quỹ đạo của Nga", ông Borisov nói và nhấn mạnh rằng Roscosmos cũng sẽ chú ý đến nghiên cứu không gian khoa học.
Hiện nay, Tập đoàn tên lửa vũ trụ Energia (Nga) được giao nhiệm vụ chế tạo mô-đun cơ bản đầu tiên cho một trạm quỹ đạo mới của Nga sẽ sẵn sàng vào năm 2025. Mô-đun mới sẽ dựa trên một chi tiết nghiên cứu và động lực trước đây, vốn có kế hoạch phóng lên ISS vào năm 2024 .
Hội đồng Khoa học và Kỹ thuật Roscosmos khuyến nghị, công việc xây dựng dự án kỹ thuật trạm mới của Nga nên được đưa vào chương trình vũ trụ liên bang năm 2025.
Vào cuối tháng 2 năm nay, cựu Giám đốc Roscosmos Rogozin từng nói rằng, rất khó để thực hiện đồng thời dự án ISS và dự án xây dựng trạm vũ trụ riêng do hạn chế về tài chính.
Ông cũng cho rằng, ISS và trạm vũ trụ mới của Nga cần có một khoảng thời gian vận hành song song nhất định.