Yêu và cưới là 2 khái niệm hoàn toàn tách biệt mà chỉ có những ai đã, đang trải qua mới hiểu hết. Nhưng ngay cả những người chưa bước chân vào hôn nhân cũng nên thấm dần tầm quan trọng của vấn đề tiền bạc - câu chuyện khó nói, khó hiểu song lại rất cần.
Lý do là bởi, Business Insider đã từng đưa ra kết quả, tiền chính là chủ đề mà nhiều đôi thường nảy sinh mâu thuẫn. Ngoài ra, những cuộc cãi vã hàng tuần về chi tiêu là nguyên nhân của 30% trường hợp ly thân, ly dị.
Nhiều cặp đôi thừa nhận liên tục mâu thuẫn vì không thống nhất được về việc quản lý tài chính sau khi kết hôn, (Ảnh minh hoạ)
Không chỉ là kết quả của cuộc nghiên cứu, mới cưới được 3 tháng nhưng vợ chồng Trần Trang (26 tuổi, hiện đang sống ở Hà Nội) với mức thu nhập từ 20 - 30 triệu đồng/tháng cũng cho biết, cả hai liên tục cãi nhau chỉ vì không thỏa thuận được về vấn đề quản lý tài chính và khó hòa hợp về cách chi tiêu của đối phương.
"Trước khi kết hôn, tụi mình có sống chung khoảng 1 năm. Tuy nhiên, thời điểm đó vì suy nghĩ khá đơn giản và tôn trọng sự riêng tư, tụi mình chọn phương án 'tiền ai người nấy tiêu'. Các khoản chi tiêu chung như: tiền nhà, tiền điện nước, chi phí sinh hoạt hàng ngày,... thì chia đều cho cả 2. Cuộc sống của 2 đứa ở thời điểm đó cứ trôi qua êm đềm như thế.
Nhưng đến ngay sau khi cưới, được gia đình 2 bên cho 1 ít tiền và vàng, tụi mình bắt đầu phải cân nhắc đến việc quản lý tiền chung làm sao cho hợp lý. Ngay lập tức, các vấn đề lớn nhỏ liên tục bùng nổ. Mâu thuẫn ngày 1 nhiều lên vì mãi không tìm được cách giải quyết" - Trang chia sẻ.
Trong khi đó, vợ chồng Diệu Linh (32 tuổi, hiện đang sinh sống tại Phú Thọ) cũng cho biết, cặp đôi đã kết hôn được 3 năm. Mặc dù hiện tại mỗi tháng 2 vợ chồng đều có thể để dành khoản tiết kiệm là 30-40% từ thu nhập nhưng chuyện cãi nhau vẫn xảy ra thường xuyên như cơm bữa vì chuyện quản lý tiền bạc.
"Vợ chồng mình cãi nhau từ những vấn đề nhỏ xíu như chuyện chi tiêu sinh hoạt hàng ngày cho tới việc đầu tư kinh doanh. Sau kết hôn khoảng 1 năm, có em bé đầu tiên, vợ chồng mình quyết định mở 1 nhà hàng ăn uống để mình quản lý sau sinh, tăng thêm thu nhập cho gia đình. Trước đó, mình lo nghỉ bầu và chăm con nhỏ nên để chồng toàn quyền quyết định chuyện kinh doanh.
Đó cũng là lúc 2 vợ chồng liên tục cãi nhau vì không tìm được điểm chung trong cách quản lý dòng tiền khi kinh doanh cũng như thói quen chi tiêu hàng ngày. Lối sống và tư duy dùng tiền khác nhau khiến 2 đứa lúc nào cũng cảm thấy khó chịu với cách nửa còn lại dùng tiền mà không biết phải làm thế nào" - Diệu Linh giãi bày.
Để nâng cao kiến thức về tài chính, chuẩn bị hành trang sẵn sàng bước vào hôn nhân cho tất cả các chị em, bằng kinh nghiệm 26 năm chung sống, từng trải qua hoàn cảnh mất việc, kinh doanh thua lỗ cùng nhiều lần bất đồng ý kiến về tài chính, chị Mina Chung - Người sáng lập nền tảng Money With Mina với mục tiêu đem an tâm tài chính đến với 50 triệu phụ nữ Việt Nam và chồng đã rút ra một số kinh nghiệm sau:
Mina Chung
Cách thảo luận và quản lý tiền cùng nhau
Theo quan sát của chị Mina Chung, phần lớn vợ chồng trẻ mâu thuẫn vì:
- Thói quen xài tiền khác nhau: Một người dè sẻn, một người chi tiêu phóng khoáng; hoặc người quan tâm đến đầu tư, người không.
- Nhập nhằng "tiền anh, tiền em, tiền chúng ta": Thiếu minh bạch hoặc phân chia quá sòng phẳng.
- Né tránh chia sẻ: Không ít người xem tiền bạc là chủ đề nhạy cảm, từ đó không dám trao đổi khúc mắc với đối phương hay có mục tiêu chung để phấn đấu.
- Mỗi nhà mỗi cảnh, nhưng có 2 nguyên tắc chung để các thành viên trong nhà giải quyết bất đồng tài chính. Đó là sự giao tiếp (communication) và thỏa hiệp (compromise).
Bởi vậy, chị Mina Chung cũng một lần nữa khẳng định, tất cả mối quan hệ đều cần sự thấu hiểu, không riêng gì vợ chồng hay bạn trai, bạn gái.
"Hàng tháng hoặc quý, vợ chồng tôi thường dành một thời gian nhất định để lên kế hoạch tài chính cùng nhau. Đôi khi, cả hai đơn thuần chia sẻ các vấn đề và mong muốn của mình.
Chúng tôi chọn thời điểm vui vẻ, ít căng thẳng để nói về tiền bạc. Không nhất thiết mọi vấn đề phải được giải quyết ngay, quan trọng là cả hai góp ý với thái độ tôn trọng, tránh tổn thương lẫn nhau.
Khi thực hành thường xuyên, sự minh bạch này tạo niềm tin tuyệt đối và giúp các đôi gắn kết hơn" - chị Mina Chung nói.
Ngoài ra, chị Mina Chung cũng chia sẻ thêm 1 số cách thảo luận vấn đề quản lý tiền bạc với vợ/chồng như sau:
Khi thảo luận về cách quản lý tài chính, các cặp đôi cần phải chú ý rất nhiều thứ, từ cách bắt đầu cho tới việc sử dụng từ ngữ sao để hạn chế tối đa việc vấp phải mâu thuẫn. (Ảnh minh hoạ)
1. "Chúng ta" là trung tâm
Khi đã sống chung, các đôi cần hạn chế nói những từ "anh", "em" mà chỉ tập trung vào "chúng ta". Cụ thể, thay vì quan tâm "sao em xài phung phí thế?", bạn có thể điều chỉnh góc nhìn thành "làm thế nào để chúng ta tiết kiệm hơn?"
Với các đôi nóng tính và dễ xảy ra tranh cãi, đây là cách hiệu quả để hai bạn không chỉ trích nhau và cùng tìm giải pháp.
Bên cạnh việc có tài khoản riêng để chi trả những sở thích và nhu cầu cá nhân, chúng tôi thiết lập tài khoản gia đình để chi tiêu sinh hoạt chung. Mỗi tháng, tùy thu nhập, chúng tôi góp tiền trả các chi phí thuê nhà, điện nước, người giúp việc, ăn uống,…
Nếu bạn và người kia đã ở cùng một thời gian đủ để hiểu nhau, quỹ chung có thể giản lược, không nhất thiết gia đình phải tính toán chi li. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu, phương pháp này hỗ trợ chúng ta làm quen việc san sẻ cùng người khác.
2. Tìm điểm chung trong bất đồng
Trong quá trình chung sống, tất nhiên chúng tôi từng gặp tình huống ngoài kế hoạch và những lúc ý tưởng không trùng nhau. Khi đó, hy sinh và hạ cái tôi là việc đôi bên luôn cần làm.
“Agree to disagree” (thống nhất những điều không đồng tình) là cụm từ tôi rất hay dùng khi nói về việc nhường nhịn. Luôn luôn có cách để hai quan điểm trái chiều gặp nhau, miễn là đôi bên đủ kiên nhẫn và mong muốn giải quyết ổn thỏa.
Chấp nhận hy sinh để hỗ trợ nhau đạt mục tiêu riêng và hướng đến mục tiêu chung là cách chúng tôi làm.
Ví dụ, phụ thuộc vào hoàn cảnh và thời điểm của từng gia đình, người nam có thể đi làm để giữ thu nhập ổn định, giúp người nữ theo đuổi đam mê và ngược lại. Hoặc để giảm chi phí, chồng hạn chế ăn ngoài với đồng nghiệp, còn vợ giảm tần suất mua sắm.
3. Hiểu những vấn đề khác ngoài tài chính
Nhiều khi mâu thuẫn tài chính chỉ là “triệu chứng” của những vấn đề lớn hơn. Ví dụ, nếu hai người vốn khác quan điểm về việc chăm lo cha mẹ, hay bất mãn cách đối phương cư xử, thì tiền bạc chỉ là “que diêm” châm ngòi những cuộc tranh luận.
Do đó, bạn và người kia cần nhìn nhận đúng và giải quyết vấn đề từ gốc rễ. Đừng giữ cảm giác khó chịu trong lòng vì điều đó chỉ khiến hai bên khó làm rõ trách nhiệm.
Nhìn nhận và chọn giải quyết vấn đề từ gốc rễ là việc các cặp đôi nên làm. (Ảnh minh hoạ)
4. Những câu hỏi tài chính quan trọng khi sống chung
Hỗ trợ nhau về tiền bạc đồng thời là biểu hiện của sự quan tâm. Thay vì chỉ biết bản thân, giờ đây chúng tôi kiếm tiền, đầu tư, tiêu dùng,… đều vì cuộc sống chung.
Sau đây là 10 câu hỏi các đôi có thể trả lời cùng nhau:
1. Anh/em nghĩ thế nào về việc cho ba mẹ, họ hàng mượn tiền khi cần?
2. Anh/em đã dành dụm được bao nhiêu tiền và nợ bao nhiêu vào lúc này?
3. Anh/em thích đầu tư sinh lời cao hay tích lũy an toàn, ổn định?
4. Anh/em là người tiết kiệm hay thích tự thưởng bản thân? Trong khuôn khổ tài chính cho phép, chúng ta làm thế nào để vừa dung hòa niềm vui của cả hai, vừa xài tiền thông minh?
5. Anh/em nghĩ thế nào nếu cả hai cùng quản lý tài chính? Với mục tiêu chung đề ra, mỗi bên nên đóng góp như thế nào?
6. Anh/em có ngân sách chi tiêu cá nhân không? Chúng ta có thể chia sẻ với nhau được không?
7. Nếu một trong hai người mất việc hay muốn nghỉ làm 1-2 năm cho dự định riêng, người còn lại có sẵn lòng hỗ trợ?
8. Các hóa đơn hàng tháng sẽ được trả như thế nào? Ai là người trả?
9. Mơ ước của hai người là gì, và tài chính đóng vai trò gì trong việc chinh phục ước mơ?
10. Trong trường hợp chúng ta có con, quỹ chung dành cho con được thực hiện như thế nào?
Kỹ năng quản lý tài chính quan trọng dù bạn độc thân hay ở cùng người khác. Khi đôi bên chân thành trao đổi và xử lý những vấn đề của mình, câu chuyện tài chính chung sẽ được cải thiện. Mối quan hệ cũng nhờ vậy mà bền chặt, lâu dài.