Phổi là một trong những cơ quan nội tạng quan trọng nhất của con người. Cũng vì thế mà đây được xem là bộ phận nhạy cảm nhất, dễ bị tổn thương nhất, là yếu tố tác động lớn đến sức khỏe và tuổi thọ con người.
Chức năng của phổi thường phát triển và thay đổi dần theo tuổi tác. Thông thường khi trẻ vừa chào đời đến 25 tuổi là thời kỳ phát triển mạnh nhất và khỏe nhất của phổi. Sau tuổi này, chức năng của phổi sẽ giảm dần theo thời gian.
Chức năng của phổi tốt hay kém phụ thuộc vào dung lượng khí mà con người hít vào/thở ra. Trong y học hay dùng khái niệm đo sức làm việc của phổi bằng cách tính lượng lít khí thở/giây.
Tức là căn cứ dựa trên việc bạn hít vào thật hết rồi sau đó thở ra, lượng khí thở ra đó có dung lượng lớn nhất là bao nhiêu. Ví dụ, người khỏe mạnh sẽ thở ra khoảng 3-4 lít khí/giây đầu tiên.
Nghiên cứu cho thấy nếu lượng khí thở ra với tốc độ 1,5-2 lít/giây đầu tiên thì cảm giác sẽ khó thở như khi tập thể thao cường độ cao. Còn khi hơi thở giảm xuống mức 0.5 -0.6 lít thì dù trong trạng thái yên tĩnh cũng sẽ xuất hiện suy hơi thở, thở khó rõ ràng.
Bác sĩ thường khuyên rằng những người trên 45 tuổi ít nhất mỗi năm nên đến bệnh viện để kiểm tra chức năng phổi một lần. Những người hút thuốc lâu dài, tiếp xúc với môi trường ô nhiễm thì nên bắt đầu đi khám lúc 40 tuổi, 6 tháng/lần để đảm bảo chức năng phổi có an toàn hay không.
Trong trường hợp bạn không thể đi khám theo lịch trên, bạn có thể tự kiểm tra dễ dàng tại nhà bằng 4 cách đơn giản như sau.
1. Cách kiểm tra bằng thổi que diêm
Bạn bật 1 que diêm sáng lửa, để cách miệng 15 cm và thổi mạnh. Nếu thổi không tắt thì chứng tỏ phổi đã có vấn đề, chẳng hạn như bệnh khí phế thũng. Nếu vừa thổi đã tắt thì chức năng phổi của bạn khá tốt.
(Ảnh minh họa)
2. Cách kiểm tra bằng leo cầu thang
Bạn có thể đi bộ từ tầng 1 lên tầng 3 với tốc độ bình thường (không nhanh, không chậm), nếu không cảm thấy thở hắt, thở gấp, tức ngực, thì chứng tỏ chức năng phổi của bạn khá tốt. Ngược lại, nếu bạn thấy mệt "hết hơi" thì phổi đã yếu rồi.
(Ảnh minh họa)
3. Cách kiểm tra bằng nín thở
Hít vào một hơi thật sâu rồi nín thở. Nếu bạn nín được 30 giây thì chức năng phổi của bạn thật tuyệt vời, cùng lúc bạn đang sở hữu cả tim và phổi tốt.
Những người giữ được 20 giây trở lên đều đang sở hữu chức năng phổi ổn định. Khi bạn nín thở được càng ngắn bao nhiêu, chức năng của phổi của bạn càng yếu bấy nhiêu.
(Ảnh minh họa)
4. Cách kiểm tra bằng chạy tại chỗ
Bạn thử chạy tại chỗ với tốc độ tương đương 100-120 nhịp tim/phút trong một khoảng thời gian vừa phải. Sau khi dừng chạy, nếu trong vòng 5 – 6 phút sau đó mà hơi thở của bạn hồi phục lại như trạng thái ban đầu thì chức năng phổi rất tốt.
Trong trường hợp bạn thở hắt vì mệt, tim đập nhanh và cần thời gian nhiều hơn mới dịu lại nhịp thở thì phổi của bạn đã yếu.
(Ảnh minh họa)
*Theo Health/TT