“Đất chật người đông”: Vừa mở 1 quán cafe xung quanh đã xuất hiện 5 đối thủ
“Sự cạnh tranh giờ đây quá khốc liệt", anh Liang - chủ nhân của Qianqian Coffee, một quán cà phê tư nhân ở thành phố Phật Sơn, phía nam tỉnh Quảng Đông (Trung quốc) tâm sự. Liang nói, sau khi anh vừa mở quán, 5 quán cafe khác được mở liên tiếp ở tòa nhà văn phòng đối diện.
Tại đất nước tỷ dân, thị trường kinh doanh cafe đang ngày càng phát triển và có sự tranh đua khốc liệt. Theo công ty chứng khoán Zheshang Securities có trụ sở tại Trung Quốc, cà phê mới xay là phân khúc tăng trưởng nhanh nhất trên thị trường đồ uống pha sẵn nội địa, với tốc độ tăng trưởng hàng năm gần 38% từ giai đoạn 2017 - 2022.
Dự báo của ngành cho thấy thị trường cafe mới xay có thể đạt hơn 190 tỷ NDT vào năm 2024. Việc mở rộng thị trường được thúc đẩy bởi các thương hiệu lớn như Luckin Coffee, Starbucks và Cotti Coffee, với lần lượt 18.272, 7.818 và 6.889 quán được mở tại Trung Quốc. Nhờ đó, biến Trung Quốc trở thành quốc gia có nhiều quán cafe đến từ thương hiệu lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, bất chấp sự phát triển của chuỗi cafe đến từ thương hiệu lớn thì mô hình cafe nhỏ lẻ (quán nhỏ, kinh doanh độc lập và không có thương hiệu) lại đối mặt với nhiều khó khăn về doanh thu và quy mô ngày càng bị thu hẹp. Đơn cử tính đến ngày 8/4, mặc dù trên toàn Trung Quốc đã có thêm 51.144 quán cafe nhỏ nhưng trong cùng thời kỳ, gần 38.000 quán đã phải đóng cửa.
Các quán cafe nhỏ lẻ tìm mọi cách để có chỗ đứng giữa thị trường khốc liệt, đặc biệt là sự cạnh tranh lớn đến từ những thương hiệu lớn (Ảnh minh hoạ)
Để tạo được chỗ đứng giữa làn sóng cạnh tranh khốc liệt này, chủ quán cafe nhỏ cần liên tục đổi mới phương thức kinh doanh. Các chuyên gia và nhà phân tích trong ngành nhấn mạnh rằng việc tạo ra trải nghiệm độc đáo tại cửa hàng, nâng cao dịch vụ và duy trì chất lượng cafe là điều cần thiết để xây dựng tệp khách hàng trung thành.
Cứu mình khỏi cuộc chơi quá đông đúc: Từ bán cafe kết hợp vé số cho đến bán nước trong chùa
Trước tình hình cạnh tranh khốc liệt với các thương hiệu lớn, nhiều quán cafe nhỏ đang tìm kiếm nhiều ngóc ngách khác để tồn tại trên thị trường. Dưới đây là một vài mô hình kinh doanh cafe độc đáo, đang giúp các ông chủ bà chủ gia tăng lợi nhuận.
1/ Bán cafe tặng kèm vé số: Đánh cược vào niềm đam mê “may rủi" của khách hàng
Một số quán cafe nhỏ đang đánh cược vào “vận may" bằng cách tặng một tờ vé số cho khách hàng khi mua cafe. Cửa hàng Qianqian Coffee hay Xi Coffee (thành phố Thành Đô) và Luck Come True Coffee (tỉnh Hồ Bắc) là những minh chứng cho thấy sự thành công đặc biệt của mô hình kinh doanh mới mẻ với người trẻ - những người bị thu hút bởi cơ hội chiến thắng dù mong manh đến từ tấm vé số.
Quay lại với câu chuyện của Liang, anh và vợ mở Qianqian Coffee vào tháng 3/2023, đúng lúc nhiều đối thủ cạnh tranh mới (kể cả cửa hàng từ hiệu lớn hay quán cafe nhỏ) xuất hiện. Đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt này, Liang chuyển sang tặng vé số khi khách hàng mua đồ uống tại quán mình. Với mỗi ly cafe có giá từ 20 - 22 NDT (~70 - 77 ngàn đồng), anh sẽ tặng kèm một vé số China Sports trị giá 2 NDT (~7 ngàn đồng).
Liang cho biết, mô hình kinh doanh này đã giúp doanh thu tăng gần gấp đôi, doanh số bán hàng từ khoảng 30-50 cốc lên 60-80 cốc. Liang tin rằng sự hấp dẫn nằm ở cảm giác hồi hộp của “canh bạc" vé số, mặc dù giải thưởng lớn nhất trong số những tấm vé anh bán được cho đến nay chỉ khoảng 900 NDT (~3,1 triệu đồng).
Ảnh minh hoạ
“Mua một tách cà phê và có cơ hội trúng giải thưởng trị giá 1 triệu NDT (~3,5 tỷ đồng) là một mánh lới quảng cáo rất thực tế, ” Liang nói. “Mọi người uống cafe trong khi ôm hy vọng. Dù biết rằng cơ hội rất mong manh nhưng ai cũng có ước mơ.”
Bên lề, việc bán vé số trong quán cafe có những thách thức đáng kể, bao gồm cả quy trình đăng ký phức tạp. Đối với Qianqian Coffee, để nhận được giấy chứng nhận trở thành đại lý bán hàng từ trung tâm xổ số của địa phương, anh mất khoảng 2 tháng và đặt cọc 1.000 NDT (~ 35 triệu đồng) cho tiền thiết bị. Hơn nữa, cửa hàng anh phải đáp ứng các quy định nghiêm ngặt về địa điểm, chẳng hạn như tránh ở gần trường học hoặc các cửa hàng xổ số hiện có.
“Sự kết hợp giữa cafe và xổ số đã tạo ra một phản ứng hóa học mạnh mẽ. Tôi tin rằng sự phổ biến của mô hình kinh doanh này sẽ tiếp tục khi chúng tôi ngày càng thu hút nhiều khách hàng và người chơi xổ số hơn” , Liang nhấn mạnh.
2/ Đua nhau mở quán cafe trong chùa
Nắm bắt xu thế nhiều người trẻ đến chùa để tìm kiếm sự an ủi khi căng thẳng gia tăng, nhiều ông chủ đã mở quán cafe ngay trong các ngôi chùa Phật giáo và Đạo giáo. Theo Trip.com, lượng đặt chỗ tại các đền chùa và địa điểm tôn giáo đã tăng 310% trong tháng 2/2023, trong đó gần một nửa là của người sinh vào những năm 1990 và 2000.
Hai quán cafe phổ biến nhất với mô hình kinh doanh này là Cibei Coffee tại chùa Yongfu (thành phố Hàng Châu) và Jianfo Coffee tại chùa Longxing (thành phố Thái Châu). Cả hai quán đều hướng tới tạo sự khác biệt bằng cách kết hợp giữa yếu tố văn hóa truyền thống vào tên gọi, thiết kế và sản phẩm của mình.
Li Chunyang (25 tuổi) là chủ quán Zhuhe Coffee nằm ở khu danh lam thắng cảnh núi Võ Đang ở trung tâm tỉnh Hồ Bắc, một địa điểm nổi tiếng với nhiều ngôi chùa. Anh cho biết, bản thân được truyền cảm hứng từ Cibei Coffee.
“ Ở khu thắng cảnh này người ta từng thường chỉ thắp hương, cúng bái rồi ra về như những ngôi chùa Đạo giáo khác. Tôi muốn tạo ra một nơi mà mọi người có thể thư giãn và nghỉ ngơi” , Li Chunyang.
Đồ ăn và nước uống trong quán Zhuhe Coffee
Tại quán Zhuhe Coffee, các họa tiết về Đạo giáo như chim hạc và thái cực quyền được đưa vào trang trí nội thất và nghệ thuật pha cafe. Quán cafe còn sử dụng những tách trà tinh tế để phục vụ nước và đưa các loại thảo mộc từ y học cổ truyền Trung Quốc vào hỗn hợp cafe đặc biệt của mình.
“Sau khi sống ở Bắc Kinh và Vũ Hán, tôi nhận ra việc kinh doanh cafe ở các thành phố lớn là đi vào ‘ngõ cụt’ vì sự cạnh tranh quá khốc liệt. Nhưng mọi thứ ở đây lại khác”, Li nói. “Tôi mở cửa hàng trên núi và khả năng cao là toàn bộ khu vực núi Võ Đang này sẽ không có thứ gì tương tự như quán của tôi.”
Dù quán của Li vẫn đang trong giai đoạn chạy thử và chỉ là mô hình kinh doanh nhỏ, tuy nhiên doanh thu trung bình hàng tháng đạt khoảng 30.000 NDT (~105 triệu đồng). Doanh số bán hàng cao nhất sẽ vào cuối tuần và ngày lễ, với lợi nhuận ròng đôi khi vượt 2.000 NDT/ngày (~7 triệu đồng).
3/ Vùng thành thị quá khốc liệt, người trẻ kéo nhau về mở quán cafe “vườn đồng”
Ở diễn biến khác, một số ông chủ bà chủ mở quán cafe ở vùng nông thôn, nơi có ít sự cạnh tranh khốc liệt hơn vùng thành thị.
Sau khi nghỉ việc ở cơ quan nhà nước vào tháng 9 năm ngoái, Zhao Qian đã mở quán cà phê đầu tiên dọc theo con đường nông thôn tuyệt đẹp ở huyện Kính, phía đông tỉnh An Huy. Điểm đặc biệt của quán là được xây dựng trong một chuồng bò được cải tạo lại, đặt giữa cánh đồng lúa từ đó cho phép khách hàng thưởng thức hương vị cafe giữa khung cảnh thiên nhiên rộng lớn.
Kể từ khi mở cửa cách đây 6 tháng, quán cà phê của cô đã thu hút nhiều khách du lịch, người dân địa phương và thậm chí cả dân làng không quen với hương vị cafe.
Quán cafe của Zhao Qian được đặt giữa cánh đồng lúa thơ mộng
“Chúng tôi đã kiếm được khoảng 200.000 nhân dân tệ (~700 triệu đồng) kể từ khi mở cửa. Mặc dù nhiều người nghi ngờ về con số này, nhưng cửa hàng của chúng tôi đã hoạt động rất tốt”, Zhao Qian cho biết. Bất chấp thành công hiện tại, Zhao vẫn thận trọng khi nói về tương lai, đặc biệt khi ngày càng có thêm nhiều quán cà phê mở gần đó.
Zhu Danpeng - Nhà phân tích trong ngành thực phẩm, giải thích rằng thị trường dành cho cửa hàng cafe nhỏ và độc lập tương đối hạn chế trong tổng thể thị trường cà phê Trung Quốc đầy cạnh tranh như hiện nay.
Ông nói: “Thị trường cafe Trung Quốc đã phát triển đến giai đoạn mà các cửa hàng bị chi phối bởi sức mạnh thương hiệu, quy mô sản xuất và lòng trung thành của khách hàng đối với các thương hiệu cafe cụ thể. Mặc dù có những đặc điểm độc đáo, nhưng tỷ lệ tồn tại của cửa hàng riêng lẻ chưa thiết lập được lợi thế cạnh tranh đáng kể sẽ tương đối thấp, vì đặc điểm độc đáo của chúng rất dễ bị bắt chước hoặc sao chép.”
Tuy nhiên, Zhu tin rằng các cửa hàng cà phê nhỏ vẫn có cơ hội thành công do tính linh hoạt hơn trong đổi mới.
Ông khẳng định: “Bất kể loại hình kinh doanh mới mẻ nào, nó đều phải được hỗ trợ bởi 4 trụ cột quan trọng. Đó là chất lượng được đảm bảo, các kịch bản đổi mới, hệ thống dịch vụ nâng cao và củng cố lòng trung thành của khách hàng”.
Nguồn: Sixth Tone
