Xe điện VinFast ở cảng Hải Phòng để sang thị trường Mỹ. Cảng mới ở Hải Phòng đã đưa thành phố và các khu vực lân cận trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn. Ảnh: Reuters
Vượt Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, dẫn đầu thu hút FDI
Quảng Ninh gần đây đã trở thành địa phương thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất của Việt Nam, vượt qua Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các địa phương khác nhờ sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu và một cảng mới ở thành phố lân cận.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến hết năm 2023, các nhà đầu tư nước ngoài đã "rót" 3,2 tỷ USD vào tỉnh Quảng Ninh, tăng trên 42% so với cùng kỳ năm 2022. Đây không chỉ là con số kỷ lục về thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) của tỉnh từ trước tới nay mà còn đưa Quảng Ninh dẫn đầu cả nước về thu hút FDI.
Tỉnh Thái Bình là điểm đến hấp dẫn thứ hai, thu hút 2,68 tỷ USD, tiếp theo là tỉnh Bắc Giang với 1,53 tỷ USD.
Tỉnh Quảng Ninh dự kiến sẽ đón thêm 1 tỷ USD trong quý 1 năm 2024 và có khả năng vượt qua con số 3 tỷ USD trong năm thứ hai liên tiếp.
Quảng Ninh gặp thiên thời, địa lợi nhờ hạ tầng lan tỏa
Quảng Ninh đang có nhiều yếu tố để trở thành điểm sáng trong thu hút FDI. Một trong những nguyên nhân là quy hoạch ưu tiên các dự án kết cấu hạ tầng có sức lan tỏa lớn.
Theo tờ Pháp luật Việt Nam, tháng 2/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây là quy hoạch cấp tỉnh đầu tiên ở vùng Đồng bằng sông Hồng được phê duyệt.
Tiếp đó là Quyết định 1279/QĐ-TTg ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch với định hướng hoàn thiện đồng bộ hệ thống các quy hoạch, xây dựng 6 đề án trọng điểm có ý nghĩa tạo đột phá cho sự phát triển, ưu tiên thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng tạo sức lan tỏa lớn.
Quảng Ninh có vị trí quan trọng và có lợi thế nhờ cảng lớn tại Hải Phòng. Đồ họa: Nikkei
Quảng Ninh có chung đường biên giới trên bộ và trên biển với Trung Quốc, bắt đầu thu hút sự chú ý khi cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung ngày càng gia tăng. Do nằm gần Trung Quốc và có 250 km bờ biển, tỉnh này được coi là một trong những địa điểm tốt nhất cho các công ty có nhu cầu đa dạng hóa chuỗi sản xuất ngoài Trung Quốc.
Ngoài ra, số lượng các nhà máy điện LNG và điện gió trên địa bàn tỉnh thời gian gần đây cũng tăng lên. Điều này phản ánh sự chuyển dịch lớn về năng lượng của Quảng Ninh. Các ngành công nghiệp như công nghệ pin quang điện mặt trời, thiết bị điện tử và hóa dầu cũng đang mở rộng trên địa bàn tỉnh.
Trong đó, dự án công nghệ pin quang điện của Jinko Solar PV Việt Nam được xem là dự án lớn nhất và mang tính biểu tượng nhất với tổng vốn đăng ký hơn 34,65 nghìn tỷ đồng (1,5 tỷ USD).
Bên cạnh đó, việc khai trương Cảng quốc tế Lạch Huyện vào năm 2018 tại Hải Phòng đã tạo sức bật cho thành phố và các vùng lân cận. Đây là cảng quy mô lớn đầu tiên ở miền Bắc có độ sâu 14 mét. Trước khi mở cửa, khu vực này chỉ có một cảng cạn mà hầu như không có tàu container lớn nào có thể vào được. Cảng mới Hải Phòng đã biến thành phố và các khu vực lân cận trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn.
Ngoài ra, đường cao tốc 04 nối với Hà Nội cũng được thông xe cùng thời điểm. Trong khi đó, đường cao tốc 06 tới thành phố Móng Cái, gần biên giới Trung Quốc vào năm 2022, là cơ hội kết nối thuận lợi đáng kể cho tỉnh Quảng Ninh.
Tầm quan trọng chiến lược của tỉnh Quảng Ninh còn được thể hiện rõ trong kế hoạch phát triển đường sắt. Hôm 10/4, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ về quy hoạch vùng đồng bằng sông Hồng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Trong đó, khẳng định ưu tiên chuẩn bị và khởi công trước năm 2030 tuyến đường sắt tốc độ cao dự kiến dừng ở 2 tỉnh Hải Phòng và Quảng Ninh.
Cho đến vài năm trước, trung tâm đầu tư của Việt Nam là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, hai thành phố lớn nhất. Tuy nhiên, chi phí nhân công và giá khu công nghiệp trong những năm gần đây đã tăng vọt.
Theo Sufex Trading, một công ty Nhật Bản, các khu công nghiệp ở Hà Nội thu phí thuê từ 100 USD đến 170 USD mỗi mét vuông, tăng từ 90 USD lên 120 USD vào năm 2019 trong khi giá tại Thành phố Hồ Chí Minh dao động từ 160 USD đến 270 USD.
Tại Quảng Ninh, giá thuê tại dao động từ 80 đến 100 USD, so với mức 60 đến 70 USD trước đại dịch.
Chi phí nhân sự cũng thấp hơn bên ngoài các đô thị lớn. Theo Tổng cục Thống kê Việt Nam, mức lương trung bình hàng tháng ở Hà Nội năm 2022 là 8,86 triệu đồng (385 USD). Tại TP. Hồ Chí Minh là 9,1 triệu đồng nhưng tại Quảng Ninh là 7,03 triệu đồng.