Theo quan điểm của những người đi trước để lại, ngày vía Thần Tài (tức mùng 10 tháng Giêng Âm lịch) là ngày tốt nhất để mua vàng, với mong ước về một năm mới làm ăn phát đạt, thành công.
Vào ngày này hàng năm, sau khi cúng Thần Tài, người người, nhà nhà, nhất là những người có công việc kinh doanh buôn bán đều đổ xô đi mua vàng với mong ước một năm mua may bán đắt, phát tài, phát lộc.
Bên cạnh việc mua vàng, người dân còn làm mâm cúng Thần Tài vào mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm để cầu làm ăn buôn bán, kinh doanh được thuận lợi, suôn sẻ.
Nếu có dịp ghé thăm các gia đình người Việt, đặc biệt là ở miền Nam trong ngày này, bạn sẽ dễ dàng nhận ra sự hiện diện của một món ăn không thể thiếu - cá lóc nướng. Cá lóc, với sức sống mãnh liệt và khả năng sinh tồn mạnh mẽ, đã trở thành biểu tượng của may mắn và thành công, là lời cầu nguyện cho một năm làm ăn thuận lợi, tiền vào như nước.
Tại nhiều địa phương, cá lóc nướng luôn là món ăn "cháy hàng" khi gần đến ngày vía Thần Tài.
Bên cạnh cá lóc nướng, mâm cúng Thần Tài còn có giò chả dát vàng, cua dát vàng, thịt heo quay, và các loại bánh mang biểu tượng hũ vàng, thỏi vàng. Mỗi món ăn không chỉ đẹp mắt mà còn chứa đựng ý nghĩa cầu chúc sự phát đạt và sung túc.
Để chuẩn bị món cá lóc nướng cúng ngày vía Thần Tài, bạn cần làm theo các bước sau đây.
Nguyên liệu
- Cá lóc nguyên con: 1 con (khoảng 1-1.5 kg)
- Mía: 1 đoạn dài (dùng để xiên cá khi nướng)
- Riềng, sả, ớt...
- Gia vị: Tiêu, muối, nước mắm
- Lá chuối hoặc giấy bạc (dùng để gói cá khi nướng)
Cách thực hiện
Sơ chế cá: Làm sạch cá lóc bằng cách loại bỏ nội tạng, rửa sạch nhưng giữ nguyên vảy và vi cá. Đảm bảo cá còn nguyên đuôi và vây.
Chuẩn bị gia vị ướp: Băm nhỏ riềng và sả, trộn đều với muối, tiêu, ớt và một chút nước mắm để tạo thành hỗn hợp ướp cá.
Ướp cá: Dùng hỗn hợp gia vị bên trên để ướp cá lóc, bên trong và bên ngoài, trong khoảng 30 phút để gia vị thấm đều.
Chuẩn bị lò nướng: Đặt cá lên lá chuối hoặc giấy bạc, sử dụng đoạn mía đã chuẩn bị xiên qua miệng cá để giữ hình dáng khi nướng.
Nướng cá: Nướng cá trên bếp than hoặc bếp thanh củi cho đến khi cá chuyển sang màu vàng đều và tỏa mùi thơm lừng. Lưu ý quay đều cá để không bị cháy.
Thưởng thức: Cá lóc nướng sau khi chín có thể để nguyên con trên mâm cỗ cúng hoặc cắt thành từng khúc để thưởng thức cùng với nước mắm pha chua ngọt, ớt và rau sống.
Khi chế biến cá lóc nướng, có một số lưu ý quan trọng để đảm bảo món ăn ngon và đúng phong tục cúng ngày vía Thần Tài:
Chọn cá tươi ngon: Cá lóc cần được chọn lựa kỹ càng, cá tươi sẽ có đôi mắt trong và sáng, thân cá cứng và mang đỏ tươi. Đây là yếu tố quan trọng quyết định đến hương vị của món ăn.
Giữ nguyên vảy và không cắt phần đuôi hoặc vây: Điều này không chỉ giữ nguyên vẻ đẹp truyền thống của món ăn mà còn tượng trưng cho sự trọn vẹn, may mắn và thịnh vượng.
Xiên mía qua cá để nướng: Mía không chỉ giúp cá giữ được hình dáng khi nướng mà còn có thể thêm hương vị ngọt tự nhiên cho cá.
Ướp đủ gia vị: Đảm bảo ướp cá với đủ gia vị như muối, tiêu, ớt, riềng, sả để tạo nên hương vị đặc trưng và đủ thời gian cho cá thấm đều gia vị.
Nướng cá ở nhiệt độ phù hợp: Nướng cá trên than hồng hoặc bếp củi ở nhiệt độ vừa phải để cá chín đều, không bị cháy bên ngoài mà chưa chín bên trong.
Lật cá cẩn thận: Khi nướng cá cần thường xuyên quay cá để cá chín đều và có màu vàng đẹp mắt.
Kiểm tra kỹ cá đã chín tới chưa: Trước khi lấy cá ra khỏi bếp, kiểm tra kỹ xem cá đã chín tới chưa để đảm bảo cá không bị sống hoặc bị quá khô.
Vệ sinh an toàn thực phẩm: Chuẩn bị và nướng cá trong điều kiện vệ sinh sạch sẽ để đảm bảo an toàn thực phẩm.