Thời điểm dễ đột quỵ nhất trong ngày: Sau khi thức dậy buổi sáng
Theo BS. Nguyễn Văn Phương (Khoa Cấp cứu – Bệnh viện TWQĐ 108): Sáng sớm là thời điểm dễ khởi phát đột quỵ nhất. Vì những lý do sau đây:
- Sau khi ngủ dậy cơ thể chúng ta sẽ chuyển từ tư thế nằm sang vận động. Điều đó làm thay đổi hormone, gây tăng nhịp tim, huyết áp và trương lực của động mạch.
- Khi bạn thức dậy, cơ thể tiết ra adrenaline và các hormone gây căng thẳng. Từ đó, làm tăng áp lực máu và nhu cầu cung cấp oxy. Sau một đêm, cơ thể mất đi một lượng nước tương đối lớn và khiến máu trở nên cô đặc hơn, tim phải làm việc vất vả để bơm đẩy máu đi.
- Khi tăng huyết áp sẽ tăng nhu cầu oxy cho cơ tim, làm cho cơ tim không được ổn định do chênh lệch huyết áp, dẫn đến tổn thương các mảng xơ vữa động mạch. Lúc này chúng sẽ kích hoạt tiểu cầu gây ra huyết khối, dẫn đến đột quỵ thiếu máu não cấp.
- Buổi sáng là thời điểm cơ thể có lượng nitric oxit thấp. Nitric oxit (gọi tắt là NO) là yếu tố quan trọng liên quan đến đột quỵ, tiểu đường… Ban đêm là lúc cơ thể cần tiêu thụ NO nhất, chính vì thế vào sáng sớm con người thường thiếu NO dẫn đến dễ đột quỵ.
Một nghiên cứu được công bố bởi Hiệp hội Tim mạch Mỹ, khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến 12 giờ trưa là lúc con người có nguy cơ đột quỵ cao gần 80%. Đặc biệt, nghiên cứu phát hiện, sự khởi đầu của đột quỵ do thiếu máu cục bộ đạt đỉnh điểm từ 6-8 giờ sáng trong ngày làm việc và từ 8-10 giờ sáng trong ngày nghỉ. Điều đó cho thấy là đột quỵ dễ xảy ra nhất trong khoảng 2 giờ sau khi thức dậy.
5 việc không nên làm khi vừa thức dậy để tránh đột quỵ
1. Bật dậy khi vừa tỉnh giấc
Buổi sáng là thời điểm huyết áp tăng cao, nếu bạn bật dậy ngay khi tỉnh giấc sẽ khiến cơ thể chưa kịp thích nghi, dễ dẫn đến đột quỵ.
Bác sĩ khuyên sau khi tỉnh giấc mọi người nên dành một ít phút cho cơ thể quen dần với trạng thái mới và hoàn toàn tỉnh táo trước khi bước ra khỏi giường. Có thể nằm trên giường và thực hiện một vài động tác "khởi động", nhẹ nhàng duỗi chân duỗi tay, xoa mặt… Với những người có tiền sử bệnh tim mạch thì lại càng cần lưu ý hơn mỗi sáng.
2. Ra ngoài tập thể dục quá sớm
Sáng sớm là lúc nhiệt độ xuống thấp nhất, đi tập thể dục lúc này dễ gây co mạch, nguy hiểm hơn có thể gây nhồi máu cơ tim và mắc các bệnh tim mạch, mạch máu não khác nhau. Tốt nhất, bạn hãy chờ cho trời sáng hẳn hẵng ra ngoài, buổi chiều là lúc tập thể dục an toàn hơn so với buổi sáng.
3. Tập thể dục cường độ mạnh sau khi mới ngủ dậy
Chạy bộ, leo cầu thang, đánh cầu lông, tập với tạ... là những bài tập tốt cho sức khỏe nhưng nó không an toàn khi được tập khi mới thức dậy. Bạn nên dành ít nhất 30 phút sau khi thức dậy để khởi động, việc này sẽ giúp các khớp kịp hồi tỉnh và thích nghi trước khi bước vào tập luyện. Nên tập từ từ, bắt đầu với cường độ nhẹ rồi tới nặng.
4. Gội đầu vào buổi sáng
Khi cơ thể mới tỉnh giấc sau một đêm ngủ dài, các cơ quan cần có thời gian để khôi phục và lưu thông máu. Nếu chúng ta lập tức gội đầu dưới nước lạnh sẽ gây kích thích đột ngột các mạch máu não, khiến các mạch máu ở da đầu co lại đột ngột, bạn sẽ cảm thấy đau đầu, chóng mặt, buồn nôn.
Hơn nữa, gội đầu vào sáng sớm, khi nhiệt độ đang thấp nhất trong ngày dễ khiến bạn gặp phải gió độc, gây đau đầu, chóng mặt, nặng hơn là đột quỵ.
Nếu muốn gội đầu vào buổi sáng, bạn nên chờ cho đến khi mặt trời lên, thời tiết ấm hơn. Bên cạnh đó, cần vận động, nghỉ ngơi sau khi thức dậy ít nhất 30 phút rồi mới nghĩ đến việc tắm gội.
5. Uống nước muối loãng khi vừa ngủ dậy
Không ít người uống nước muỗi loãng vào buổi sáng vì nghĩ rằng chúng có tác dụng khử trùng, tiêu diệt vi khuẩn bên trong miệng... Tuy nhiên điều đó không có nghĩa rằng bạn nên uống nước muối vào sáng sớm bởi chế độ ăn nhiều muối có thể gây tăng huyết áp đột ngột. Từ đó dễ dẫn đến đột quỵ.
Buổi sáng là "thời kỳ vàng" của sức khỏe vì vậy sau khi đứng dậy rời khỏi giường, việc tiếp theo bạn cần làm đó là uống một cốc nước ấm. Điều này có vai trò giữ ẩm cho dạ dày, thanh lọc cơ thể, khởi động đường ruột, làm giảm độ nhớt của máu. Tiếp đó, bạn nên tiến hành đánh răng, đi tiểu tiện và đại tiện.
Ngoài ra, buổi sáng là thời điểm thích hợp để tập thể dục, ra ngoài hít thở không khí trong lành và cuối cùng là có một bữa sáng ngon lành, tốt cho sức khỏe. Theo chuyên gia dinh dưỡng, trứng, sữa, phở, bánh mì,… là những lựa chọn tốt cho bữa sáng. Bên cạnh đó, bạn nên tăng cường các loại thực phẩm sạch giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa.