UMPC là gì?
UMPC là viết tắt của "Module lập kế hoạch và hiệu chỉnh phổ quát" - hay đơn giản hơn là các bộ kit do Nga sản xuất giúp biến bom thông thường - "bom ngu" của họ thành "bom thông minh" có thể giúp nó tấn công mục tiêu ở tầm xa hơn và chính xác hơn.
Cần hiểu rằng Module hay Mô-đun là định nghĩa về những đơn vị nhỏ bé được cấu thành trong một tổng thể với mục đích tạo nên một liên kết hoàn thiện, thống nhất và bao trọn được nhiều chức năng.
Mỗi một Module sẽ đảm nhận một vai trò, nhiệm vụ, chức năng riêng biệt và khác nhau nhưng đều góp phần trong việc vận hành và phát triển nên tổng thể.
Trong lĩnh vực công nghệ quốc phòng thì Module là các thành phần mang trong mình một chức năng riêng và khi được gắn kết thành một khí tài cụ thể sẽ thực hiện được một chức năng nhất định nào đó.
Được biết những ngày gần đây, Không quân Vũ trụ Nga (VKS) đã liên tiếp ném các loại bom có trang bị UMPC vào các "chảo lửa" ở Ukraine, từ Bakhmut (Artemovsk), Avdiivka (cả hai đều thuộc Donetsk, Orekhov (thuộc Zaporizhia) tới các điểm nóng khác ở Kherson và Kharkov.
Mới đây tổ chức CAR (Conflict Armament Research/Nghiên cứu Vũ khí Xung đột) có trụ sở tại Anh và Liên minh Châu Âu (EU) đã quyết định nghiên cứu những gì còn sót lại sau các trận bom UMPC của Nga để tìm hiểu về Module này.
Chuyên gia Phương Tây phát giác điều kỳ lạ?
Các nguyên mẫu được nghiên cứu là 1 UMPC chưa nổ được Quân đội Ukraine tìm thấy gần Bakhmut vào tháng 1/2023 và 1 UMPC khác được tìm thấy vào tháng 10/2023 gần Orekhov.
Kết quả đầu tiên của nghiên cứu là tất cả các Module đều chứa các linh kiện với các dấu hiệu nhận biết (Serial...) đã bị tẩy xóa, cho thấy nỗ lực của người Nga nhằm cản trở việc điều tra và che giấu nguồn gốc của chúng.
Đáng chú ý hơn, UMPC được phát hiện ở Orekhov được trang bị tổ hợp định vị vệ tinh Comet, có thể kết nối với mạng lưới GPS, GLONASS (Nga) và cả Bắc Đẩu (Trung Quốc) mà CAR đã phát hiện trong các vũ khí khác của Nga, bao gồm cả máy bay không người lái (UAV) đa năng.
Phát hiện này một lần nữa nhấn mạnh bản chất Module của UMPC này.
Quan trọng hơn, CAR đã phát hiện ra rằng những gì mà họ thu được hầu như chỉ bao gồm các linh kiện điện tử được sản xuất bên ngoài nước Nga. Không những vậy, 1 số linh kiện có thể chỉ mới "ra lò" vào tháng 7/2023.
Một điểm khác biệt giữa UMPC ở Bakhmut và Orekhov là thứ sau có các bộ phận điện tử và các bộ phận khác phức tạp hơn.
Ví dụ như bộ điều khiển định vị SMART, tổ hợp định vị vệ tinh Comet, một cặp pin cung cấp năng lượng cho hệ thống, một cặp động cơ phụ chịu trách nhiệm mở cánh liệng...
UMPC được gắn vào các trái bom FAB-500 bằng 3 đai xiết kim loại. Hai bánh lái còn được gắn trực tiếp vào đuôi đạn. Một thời gian nhất định sau khi bom được thả khỏi máy bay, các động cơ sẽ khởi động để mở các cánh liệng.
Những người lính Ukraine ở các "chảo lửa" cũng cung cấp thêm thông tin với CAR rằng UMPC giúp tăng phạm vi hủy diệt hiệu quả của những trái bom Nga lên từ 35 đến 40 km.
Việc này cho phép máy bay Nga giãn cách xa hơn khỏi tiền tuyến, giảm đáng kể nguy cơ chúng bị phòng không Ukraine tấn công.
Kết thúc nghiên cứu, CAR tuyên bố sẽ tiếp tục đưa tới công chúng quốc tế cảnh báo về việc phía Nga đang nỗ lực phát triển các phương án rẻ rẻ tiền và khả thi - đa phần dựa trên các linh kiện thương mại nhập khẩu để tăng cường năng lực của các loại vũ khí cũ.
